جستارهای فلسفی، جلد ۱۴، شماره ۲۷ بهار و تابستان۱۳۹۴، صفحات ۱۰۳-۱۲۷

عنوان فارسی بررسی تعریف فلسفی قدرت از منظر مکتب میرزای نائینی
چکیده فارسی مقاله یکی از رویکردهای هستی‌شناسانه و انسان‌شناسانه‌ی حکمت متعالیه به تحلیل نحوه فاعلیت انسان مربوط است. با تبیین این مکتب هر فعلی که از انسان سر می‌زند لاجرم در یک سیر ضروری علی معلولی قرار می‌گیرد تا نهایتاً به مسبب الاسباب می‌رسد. در عین حال فیلسوفان قائلند که انسان در فعل خود مختار است چون تعریف فلسفی قدرت درباره‌ی وی صدق می‌کند. میرزای نائینی و تابعان وی این توضیحات حکمت متعالیه را به چالش کشیده‌اند و کوشیده‌اند نشان دهند صرف صادق بودن تعریف قدرت درباره‌ی انسان، نمی‌تواند توضیح دهنده‌ی اختیار حقیقی وی باشد. از دید مکتب نائینی این تعریف صرفاً یک تعریف اصطلاحی است و قابل پذیرش نیست بلکه قادر بودن یعنی فاعل واجد کمالی باشد که به واسطه‌ی آن، زمام اراده‌ی فعل یا ترک را در دست داشته باشد. به‌علاوه مکتب نائینی فیلسوفان را در تعریف فوق به جابه‌جایی محل نزاع متهم می‌کند و قائل است که با قبول مبنای حکمی، وجهی برای تصحیح ثواب و عقاب باقی نمی‌ماند. در این مقاله بر سر آنیم که چالش‌های مکتب نائینی با تعریف فلسفی قدرت را گزارش و نهایتاً درباره‌ی آن داوری کنیم.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی The Philosophical Definition of Power in Nā’īnī School
چکیده انگلیسی مقاله Explaining the perfection of authority and how human beings may act is an ontological and anthropological approach of the transcendent theosophy. For this school, the human being is not independent from the supernatural agents, in terms of either the essence and essential perfections or the process in which his/her act is formed. Any act which is carried out by a human being inevitably enters into a necessary cause-and-effect course which ends up in the final cause. People’s external acts are caused by their wills; while in turn their wills are caused by causes and agents that are considered as incentives, which are out of the human’s essence. Meanwhile, philosophers believe that the human being is free to do what he/she intends, because the definition of power is true of him/her. Naini and his followers have challenged such explanations of the transcendent theosophy and have tried to demonstrate that just assuming the definition of power to be true of human being cannot explain his/her actual free choice. This study aims at reviewing and finally judging the challenges that both of the mentioned groups may encounter.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله

نشانی اینترنتی http://pi.srbiau.ac.ir/article_8703_1584.html
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1663/article-1663-262397.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات