تحقیقات آب و خاک ایران، جلد ۵۳، شماره ۶، صفحات ۱۳۴۵-۱۳۵۷

عنوان فارسی بررسی تأثیر خاکستر بادی و مشتقات آن بر عملکرد دو رقم برنج (چمپا و عنبر بو) در خاک‌های آلوده به کادمیوم
چکیده فارسی مقاله کادمیوم یکی از فلزات سنگین است که نتایج تحقیقات اخیر حاکی از سمیت شدید بیولوژیکی، برگشت‌ناپذیری، انباشت و عدم تجزیه‌پذیری این عنصر در طبیعت می‌باشند که تجمع آن در خاک سبب کاهش حاصلخیزی خاک و عملکرد محصولات زراعی می‌شود. یکی از روش‌های بهبود حاصلخیزی خاک‌های آلوده، استفاده از مواد زائد و دورریختنی از جمله خاکستر بادی و مشتقات آن می­باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر تیمار مشتقات خاکستر بادی و ژنوتیپ بر عملکرد برنج در خاک آلوده‌شده با کادمیوم انجام پذیرفت که طی آزمایشی دوساله در سال‌های زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کشت مزرعه­ای و 1399 و 1400 به روش کشت گلدانی در اراضی شخصی واقع در شهرک خیبر از توابع شهرستان دزفول اجرا گردید. این تحقیق به روش اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. عامل اصلی شامل تیمار خاکستر بادی و مشتقات آن در چهار سطح تیمار کنترل (خاک معمولی مزرعه آلوده به کادمیوم بدون خاکستر و مشتقات آن)، خاکستر بادی، تیمار ماده واسطه‌ای و زئولیت، و عامل فرعی ژنوتیپ در دو سطح شامل رقم چمپا و عنبربو بود. صفات مورد بررسی عملکرد دانه و وزن خشک بوته می­باشد. مقایسه میانگین تیمارها به روش دانکن و در دو سطح احتمال 1 و 5 درصد انجام شد. طبق نتایج به­دست­آمده، تیمار خاکستر بادی و مشتقات آن، ژنوتیپ و اثر متقابل تیمار خاکستر بادی و مشتقات و تیمار ژنوتیپ همگی بر روی میزان عملکرد برنج تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد در هر دو آزمایش مزرعه‌ای و گلدانی داشتند. به­طوری­که کمترین و بیشترین میزان محصول با مقدار 42/3065 و 96/3555 کیلوگرم در هکتار در آزمایش مزرعه‎ای و 54/3162 و 1/3668 کیلوگرم در هکتار در آزمایش گلدانی به ترتیب در تیمار شاهد و رقم عنبربو و تیمار خاکستر بادی و رقم چمپا به­دست آمد. اختلاف به­دست­آمده از نظر آماری در سطح 5 درصد طبق آزمون دانکن معنی­دار بود. به‌ طوری که با توجه به نتایج مقایسه میانگین بیشترین میزان عملکرد در هر دو آزمون مزرعه‌ای و گلدانی در تیمار مواد واسطه‌ای و رقم چمپا مشاهده شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حاصلخیزی خاک،زئولیت،خصوصیات شیمیایی خاک،ژنوتیپ گیاه،وزن خشک،

عنوان انگلیسی Effect of Fly Ash and Its Derivatives on Yield of Two Rice Cultivars (Champa and Anbarbo) in Cadmium-Contaminated Soils
چکیده انگلیسی مقاله Cadmium is one of the heavy metals, which the results of recent research indicate the severe biological toxicity, irreversibility, accumulation and non-degradability of this element in nature, and its accumulation in the soil causes a decrease in soil fertility and crop yields. One of the ways to improve the fertility of contaminated soils is the use of waste materials such as fly ash and its derivatives. The aim of this study was to investigate the effect of fly ash derivatives and genotype treatments on rice yield. The experiments of two cropping years 2019-2020 and 2020-2021 were performed in two forms of field and pot cultivation in private lands located in Kheyber town of Dezful city. This research was done by split plot method and in the form of randomized complete block design. The main factor included four amendments; soil with zero ash (as control), ash, intermediate material and zeolite. The sub-factor included two cultivars; Champa and Anbarbo. The studied traits are grain yield and plant dry weight. Comparison of treatment averages were done by Duncan's method and at two probability levels of 1% and 5%. According to the results, the effect of fly ash treatment and its derivatives on rice yield had a significant effect at 1% level. Genotype also had a significant effect on rice yield at 1% level. Also, the interaction effect of fly ash treatment and derivatives and genotype treatment had a significant effect on rice yield at 1% level. So that the lowest and the highest amount of yield with the amount of 3065.42 and 3555.96 kg/ha in the field experiment and 3162.54 and 3668.1 kg/ha in the pot experiment were corresponeded to the control treatment and Anbarbo variety and fly ash Champa treatments respectively. It was found that the treatment of fly ash and Champa variety was statistically higher than the other treatments at 5% level according to Duncan's test. According to the comparison results, the highest yield in both field and pot tests was observed in intermediates treatment and Champa variety.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله حاصلخیزی خاک,زئولیت,خصوصیات شیمیایی خاک,ژنوتیپ گیاه,وزن خشک

نویسندگان مقاله احلام ملک ناصری |
گروه خاکشناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

شهرام گودرزی |
گروه خاکشناسی، مرکز تحقیقات فناوری تولید محصولات سالم و ارگانیک، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

عبدالامیر یوسفی |
گروه خاکشناسی، مرکز تحقیقات فناوری تولید محصولات سالم و ارگانیک، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

علی افروس |
گروه مهندسی آب، مرکز تحقیقات فناوری تولید محصولات سالم و ارگانیک، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

آرش برزو |
گروه زراعت، واحد ورامین، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران.


نشانی اینترنتی https://ijswr.ut.ac.ir/article_90256_0acccdd8ec2a7ca4fce1f1ec754b4f5a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات