|
|
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، جلد ۲۱، شماره ۴۷، صفحات ۱۲۳-۱۴۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
تحلیل اصطلاح «بخت» در منظومۀ «هفت پیکر» از منظر تقدیرگرایی زروانی، بانگاهی به نظریۀ تحلیل‌گفتمان |
|
| چکیده فارسی مقاله |
تقدیرگرایی از موضوعات حوزۀ علم فلسفه است که در ادبیّات نیز راه یافته. برمبنای نظریات فرضیه‌پردازان، تحلیل زبان در کاربرد واژه‌هاست. در این روش، عناصر یک زبان، نشانه‌ها هستند و نظام زبان نمی‌تواند منحصر به توصیف صورت‌های زبانی مستقل از کارکردهای فرامعنایی باشد. با توجّه به بسامد بالای واژۀ «بخت» در آثار شعرا، این واژه‌ها باید به عنوان واژه‌هایی نشان‌دار در نظر گرفته شود که ریشه در ناخودآگاه گویندگان آنها دارد. در این مقاله، ارتباط این گونه واژه‌ها در منظومۀ «هفت‌پیکر» نظامی با تقدیرگرایی زُروانی بررسی و شیوۀ تحلیل با نگاهی به نظریۀ تحلیل گفتمان و بررسی واژه‌ها در سطح فرامعنایی در نظر گرفته شده است. آنچه در مدل تحلیلی فرکلاف انجام می شود گذشتن از چیستی توصیف متن به سوی چگونگی و چرایی تفسیر و تبیین متن است. در این تحلیل، باید از الگوی سه لایه فرکلاف برای تحلیل گفتمان استفاده کرد که به اصل متن (شامل تحلیل زبانی در قالب واژه‌ها، دستور، نظام آوایی و انسجام در سطح بالاتر از جمله)، کردار گفتمانی (تولید و مصرف متون) و کردار اجتماعی می‌پردازد. در این پژوهش، از این سه لایه، بخش «تحلیل زبانی در سطح واژه‌ها» مورد نظر بوده و ضمن بررسی واژه‌هایی نشان‌دار چون بخت و نظایرآن، درباره اغراض ثانوی و مفهوم تأویلی و کهن‌الگویی آنها بحث شده است. در پایان، با ارائۀ شواهد، نتیجه گرفته شده که اگرچه نظامی آرای کلامی اشعری را بیان کرده است، ولی هنگام استفاده از واژه‌هایی نظیر بخت؛ از الگوی تفکّر زُروانی پیروی می‌کند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
هفت پیکر، تقدیرگرایی (فاتالیسم)، زروان، بخت، تحلیل گفتمان، |
|
| عنوان انگلیسی |
Analyzing the word "Fortune" in the "Haft peykar" from the perspective of Zurvanian fatalism, regarding to “Critical discourse analysis” |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Fatalism is one of the major discourses in the field of literature. In many of his actions, man accepts the free will consciously and unconsciously, but when he fails to resort to fate and believes in and speaks of the supreme will that has finally subjugated him. Whereas, based on the theories of theorists such as Yule, Brown and Fairclough, discourse analysis is applied to language, it cannot be limited to describing linguistic statements that are independent of the purposes and functions that these statements are designed to address in human affairs. , Given the high frequency of words like "fortune" in the books of many poets and writers, these words should be regarded as "signified" words that carry the meta-semantic and transnational concept, rooted in the subconscious and ideology of their speakers. In this article I will attempt to examine the relationship of these words in "Haft peykar” ‘s Nezami poem with Zurvanian fatalism thinking and to analyze the discourse based on Norman Fairclough 's theory of analysis. In this article, while discussing these vocabulary, the persistence and effect of Zoroastrian-Mehri fatefulness on the thoughts and works of writers and poets, as well as the transmission of this thinking to later periods are discussed |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
هفت پیکر, تقدیرگرایی (فاتالیسم), زروان, بخت, تحلیل گفتمان |
|
| نویسندگان مقاله |
مرمر حسامی |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد تهران
اصغر دادبه |
استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد تهران
بهرام پروین گنابادی |
استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد تهران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_2017_b69d05672d8f0dfa55a4f336fd21edfb.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|