|
|
تاریخ و تمدن اسلامی، جلد ۱۶، شماره ۱، صفحات ۲۸۹-۳۰۳
|
|
|
| عنوان فارسی |
نقد صوفیه در روزگار صفویه: مقایسه آراء ملا محمدطاهر قمی و علامه مجلسی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
با رسمی‌شدن مذهب شیعه اثناعشری و حضور علمای شیعه در دربار صفوی، عرصه قدرتنمایی بر صوفیان تنگ شد. تلاش شاهان صفوی برای رهیدن از سلطه قزلباشان، که از اوایل صفویه شروع شده بود، در دوره دوم حکومتشان فزونی گرفت و با جریان ضد صوفیه علمای شیعه همراه شد. ظهور نوعی تصوف بازاری که گاه با اباحهگری همراه میشد، مخالفت علمای شیعه را بیش از پیش برمیانگیخت و گاه رقابتهایی بین علما ایجاد میکرد. این عوامل سبب پیدایش ادبیات ردیه نویسی در این دوره شد. برخی از این آثار رساله‌هایی بود مانند تحفهالاخیار ملا محمدطاهر قمی که به نقد عقاید و آداب و رسوم صوفیان اختصاص داشت و دستهای دیگر کتابهایی با محتوای مذهبی، شامل آیات و روایاتی برای شیعیان بود که در فصل یا فصولی به رد صوفیه و انکار عقاید آنان پرداخته میشد. عین‌الحیوه (عین‌الحیات) از علامه مجلسی در زمره این آثاربود. پژوهش حاضر با هدف تبیین فضای فرهنگی دوره صفویه به نقد و بررسی آراء ضدتصوف این دو عالم مشهور دوره صفوی میپردازد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
تصوف، ردیه‌نویسی، صفویه، علامه مجلسی، ملا محمدطاهر قمی، |
|
| عنوان انگلیسی |
Sūfi Criticism in Safavīd Era: A Comparison between Mullāh Muhammad Tahir Qumi and Allāmih Madjlisī Points of View |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
With the recognition of the Twelver Shiite and the presence of Shi’i scholars in the Safavid court, the Sufis power was diminished. During the second period of Safavid reign, the attempt of the Safavid kings to break free of Qizilbash sovereignty, which began in the early Safavid period, became more and more and also accompanied by anti-Sufis movement of Shia scholars. The emergence of a kind of vulgarian Sufism provoked the opposition of Shi’i scholars even more and sometimes created a competition between them. Those factors led to the formation of a literature and writing of some books, which in one side were Shia jurists and on the other side Sufis. Some of those books were in the form of treatises criticizing Sufis beliefs and customs, such as Tuhfat-al-akhyar of Mullah Mohammad Tahir Qumi. And other books were generally religious included verses and narrations for Shia which in a chapter or chapters criticized Sufis’ beliefs. Among those books, we can mention ‘Ayn al-Hayat by Allamih Majlisi. The present study will explain the cultural atmosphere of the Safavid period by reviewing the anti-Sufism opinions of the two famous scholars. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
تصوف, ردیه‌نویسی, صفویه, علامه مجلسی, ملا محمدطاهر قمی |
|
| نویسندگان مقاله |
هلیا منشاری |
دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فهیمه مخبردزفولی |
استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://jhcin.srbiau.ac.ir/article_16303_7e2cea03f137733bf884b10ec7d51888.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|