این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ و تمدن اسلامی، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۴۳-۷۳
عنوان فارسی علم «اوفاق» در منابع اسلامی و بازتاب آن در متون فارسی
چکیده فارسی مقاله درباره علم «اوفاق» متون بسیاری در دنیای اسلام نگاشته شده‌است. این کتاب‌ها به نوعی دارای دو بخش محاسبات ریاضی و خواص مربعات‌اند که همین بخش اخیر، آن‌ها را شبیه به طلسم کرده و در شمار علوم غریبه جای داده‌است. اوفاق در طبقه‌بندی‌های کهن‌تر علوم جایی در دانش ریاضی ندارد و در برخی دسته‌بندی‌های جدیدتر ذیل علم اعداد در ریاضیات آمده‌است. منشأ آن هرجا باشد، تدوین و گسترش آن در جهان اسلام صورت گرفته‌است. جز در رساله‌های مستقل، عمدتا در متون چنددانشی بدان توجه شده و مربع سه‌درسه، در متون دیگر هم، بارها تکرار شده‌است؛ زیرا آن را سبب آسانی زاییدن می‌دانستند. «سیف اسفرنگی»، شاعر سده هفتم، بارها با وفق و ترسیم آن بر نگین انگشتری مضمون ساخته و به وفق صدتایی بر درفش کاوه اشاره کرده‌است که در رساله‌های وفق نیز به‌ندرت دیده می‌شود، اما در آثار دیگر بیشتر به ذکر مربع سه‌تایی بسنده شده‌است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اوفاق، رساله‌های وفقی، ریاضی، طلسم، متون چنددانشی، وفق سه‌تایی،
عنوان انگلیسی Awfaq" in Islamic sources & its reflection in Persian texts"
چکیده انگلیسی مقاله Many texts have been written about "awfāq" in Islamic world. Those books, in a way, have two sections: mathematical calculations and properties of squares, which the latter section has made them look like a talisman and it has placed them among the occult sciences. Awfāq has no place in mathematics in the older classifications, and in some newer categories they are in mathematics. Regardless of its originality, it has been codified and spread in Islamic world. Except in independent treatises, it has been considered mainly in encyclopedias and the three-part square has been repeated many times in other texts as well; Because it was imagined to be effective in facilitating of childbirth. "Seif Asfarangi", the poet in 7th/13th has often made themes by the wafq and drawing it on a ring jewel and he has pointed to the hundredth wafq on the flag of Kaveh, which is rarely seen in the treatises of wafq, but in other texts it is more mentioned the triple square.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اوفاق, رساله‌های وفقی, ریاضی, طلسم, متون چنددانشی, وفق سه‌تایی
نویسندگان مقاله ندا حیدرپور نجف آبادی |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی

نشانی اینترنتی https://jhcin.srbiau.ac.ir/article_16632_e7696b7efb02697beaa658d6696551fb.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات