این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات نظام سلامت، جلد ۷، شماره ۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی عوامل مرتبط با انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع جهت غربالگری سرطان کولورکتال، بر اساس سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی در افراد در معرض خطر متوسط در اصفهان
چکیده فارسی مقاله مقدمه: همه ساله نزدیک به یک میلیون مورد جدید، سرطان کولورکتال در سراسر جهان شناسایی می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__شود و نزدیک به نیمی از آن&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها در اثر این بیماری جان خود را از دست می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__دهند. در ایران نیز سرطان&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های گوارشی شایع&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ترین نوع سرطان در میان مردان و دومین سرطان شایع، پس از سرطان پستان در زنان ایرانی محسوب می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__شوند. با پیش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__گیری ثانویه این بیماری می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__توان اقدامات لازم جهت درمان سریع و جلوگیری از گسترش آن به عمل آورد. آزمایش خون مخفی در مدفوع (Fecal occult blood test یا FOBT) به دلیل سهولت انجام و همچنین به لحاظ هزینه پایین آن، بر دیگر روش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های غربالگری این بیماری اولویت دارد. بر این اساس انجام هر ساله آن برای همه افراد بالای 50 سال توصیه می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__شود. متأسفانه در کشور ما مشارکت افراد در برنامه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های غربالگری سرطان کولورکتال پایین می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد. از آن جایی که مدل اعتقاد بهداشتی پیش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__بینی کننده خوبی برای مؤلفه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مؤثر بر انجام این آزمایش می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد، از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مرتب با انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع بر اساس سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مدل اعتقاد بهداشتی در افراد در معرض خطر متوسط صورت گرفت. روش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بود که بر روی 196 نفر بالای 50 سال در شهر اصفهان انجام شد. این افراد در دو گروه مراجعه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ کننده به آزمایشگاه جهت انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع و گروه غیر مراجعه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ کننده به آزمایشگاه، به صورت مقایسه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ای مورد پژوهش قرار گرفتند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__نامه خود ساخته و استاندارد شده مبتنی بر سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مدل اعتقاد بهداشتی استفاده شد. داده&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها و اطلاعات به روش پرسشگری در آزمایشگاه برای گروه اول و درب منازل برای گروه دوم، جمع&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__آوری شدند. اطلاعات جمع&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__آوری شده از طریق نرم&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__افزار SPSS و با به کارگیری آزمون&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های آماری 2&chi__AWT_NOKT_COMMA__، آنالیز واریانس دو طرفه، t-test، Mann-Whitney و Kruskal-Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها: مهم&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ترین راهنماهای عمل ذکر شده در گروه مراجعه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ کننده به آزمایشگاه به ترتیب توصیه پزشک 54 درصد و انجام چکاپ 29 درصد بودند. بین کسانی که سابقه انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع در سال گذشته را داشتند و افرادی که در گروه غیر مراجعه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ کننده به آزمایشگاه این مراجعه را نداشتند، از لحاظ نمرات کسب شده از سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مدل اعتقاد بهداشتی (آگاهی، حساسیت درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ شده، شدت درک شده، موانع درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ شده، خودکارامدی درک شده و منافع درک شده) تفاوت معنی&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__دار آماری وجود داشت. در گروه مراجعه کننده به آزمایشگاه، کسانی که سابقه انجام این آزمایش در سال گذشته را داشتند، از نظر نمرات کسب شده از سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های شدت درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ شده، موانع درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ شده، خودکارامدی درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ شده و منافع درک شده با افرادی از همین گروه که سابقه انجام آزمایش را نداشتند، تفاوت معنی&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__دار آماری وجود داشت. همچنین گروه مراجعه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ کننده به آزمایشگاه از لحاظ نمرات کسب شده از سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مختلف مدل اعتقاد بهداشتی، به جز سازه موانع درک شده نمرات بالاتری را نسبت به گروه دیگر کسب کردند. نتیجه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مدل اعتقاد بهداشتی، پیش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__بینی کننده خوبی برای عمل افراد در معرض خطر نسبت به انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد. این آزمایش به عنوان یک روش غربالگری برای سرطان کولورکتال می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد. این مهم لزوم اجرای برنامه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های آموزشی وسیع و جامع با تمرکز بر سازه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های مدل اعتقاد بهداشتی در این گروه از افراد را نمایان می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__کند. از آن جایی که آزمایش خون مخفی در مدفوع به عنوان ساده&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ترین، ارزان&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ترین و اولین راه تشخیص زود هنگام سرطان کولورکتال می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد، دوره&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های آموزشی و بازآموزی برای پزشکان و سایر پرسنل بهداشتی جامعه در جهت بالا بردن میزان مشارکت افراد در انجام این آزمایش ضروری می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__باشد. واژه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های کلیدی: سرطان کولورکتال، مدل اعتقاد بهداشتی، افراد در معرض خطر متوسط.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله Background: Colorectal cancer is one of the most important and most common cancers and the second leading cause of cancer deaths worldwide. Every year, nearly one million new cases of colorectal cancer are recognized around the world and nearly half of them lose their lives due to the disease. According to statistics about the shocking incidence and mortality rates of colorectal cancer, secondary prevention of this type of cancer is important. Research has shown 90% of early diagnosed patients to be curable. Among the colorectal cancer screening tests, the fecal occult blood test (FOBT) is prefered because of its convenience and low cost. However, due to various reasons, people are not willing to do this screening test. The goal of this study was to assess the factors that affect participating in colorectal cancer screening programs in the moderate risk population, based on health belief model structures. Methods: A cross-sectional survey of 196 individuals more than 50 years old was conducted in Isfahan. Ninty-eight individuals of the target group were randomly selected from laboratories when they refered to do FOBT (Group A). Cluster sampling was used to collect data from the other 98 individuals (Group B) who were home interviewed. A questionnaire based on health belief model was used to assess the factors associated with performing FOBT. The data collected were analyzed using descriptive and inferential statistics. Findings: The mean score of knowledge in the first and second groups were 48.5 ±__AWT_NOKT_COMMA__ 11.7 and 36.5 ±__AWT_NOKT_COMMA__ 19.3, respectively. Individuals in the first group were more likely to be married, had more years of schooling and better financial status. There were significant relationships between knowledge (P <__AWT_NOKT_COMMA__ 0.001), perceived susceptibility (P <__AWT_NOKT_COMMA__ 0.001), perceived severity (P <__AWT_NOKT_COMMA__ 0.001), perceived barriers (P <__AWT_NOKT_COMMA__ 0.001), and self-efficacy (P <__AWT_NOKT_COMMA__ 0.001) in the two groups. However, there was no significant association between perceived benefits in the two groups. Subjects that had FOBT in the past year in each group reported better scores of HBM. Conclusion: According to this study, it seems that there is an urgent need to pay more attention to colorectal cancer and its prevention through screening. A better understanding of factors affecting FOBT can be a useful step to reduce rate of death and costs, and also to improve community health outcomes.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سید همام‌الدین جوادزاده | سيد همام‌الدين جوادزاده
MSc Student, Student Research Committee, Department of Health Education and Promotion, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.


فیروزه مصطفوی | فيروزه مصطفوي
Assistant Professor, Department of Health Education and Promotion, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.


سید محمدحسن امامی | سيد محمدحسن امامي
Assistant Professor, Department of Internal Medicine, Pour Sina Hakim Research and Treatment Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran


اکبر حسن‌زاده | اکبر حسن‌زاده
Lecturer, Research Center for Food Security and Department of Statistics and Epidemiology, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran


غلامرضا شریفی‌راد | غلامرضا شريفي‌راد
Professor, Department of Health Education and Promotion, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
نشانی اینترنتی http://hsr.mui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-39-154&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات