تحقیقات نظام سلامت، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی بررسی شیوع خوددرمانی و عوامل قابل تعدیل مؤثر بر آن بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی در سالمندان شهر گناباد
چکیده فارسی مقاله مقدمه: حفظ سلامت از دغدغه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های دیرین انسان&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها است و از مؤلفه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های متعددی تأثیر می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__پذیرد. اعلامیه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها و راهبردهای جهانی سلامت همواره بر تهیه و مصرف صحیح داروها و درمان مناسب تأکید می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__نماید. خوددرمانی در ایران از معضلات سلامتی به شمار می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__رود و سه برابر متوسط جهانی و رتبه دوم در آسیا را دارا است. برای اثرگذاری بر این معضل، یکی از روش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های علمی، بررسی عوامل مؤثر بر این رفتار بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی است. در این پژوهش عوامل مؤثر بر خوددرمانی با تعیین میزان تأثیر مورد شناسایی قرار گرفتند تا جهت اثرگذاری اولویت&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__بندی شوند. روش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__کار: دراین پژوهش توصیفی تحلیلی مقطعی، 380 سالمند شهر گناباد به روش نمونه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__گیری طبقه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ای با تخصیص متناسب انتخاب شدند. اطلاعات بر اساس پرسش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__نامه مشتمل بر 47 سؤال به روش مصاحبه سازمان یافته در بخش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های الگوی اعتقاد بهداشتی جمع&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__آوری گردید. روایی و پایایی به روش&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های علمی تأییدگردید. داده&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها با نرم&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها: میانگین سنی سالمندان 31/5 ±__AWT_NOKT_COMMA__ 2/66 بود. 1/36 درصد بازنشسته، 4/29 درصد تحصیلات ابتدایی و 9/53 درصد بیمه درمانی داشتند. 6/77 درصد خودسرانه دارو مصرف می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__کردند و 3/85 درصد در منزل دارو نگه می&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__داشتند. 3/42 درصد داروهای مصرف شده مسکن و 1/15 درصد مربوط به اعصاب و روان بودند. میانگین نمره حساسیت 21/50 و موانع درک&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__شده 23/70 بود. بین جنس، وضعیت تأهل و تحصیلات با خوددرمانی ارتباط معنی&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__داری وجود داشت. مهم&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ترین علت خوددرمانی، تجربه بهبودی قبلی و بی خطر دانستن داروها ذکر شد. وسایل ارتباط جمعی مؤثرترین راهنمای عمل در پیشگیری از خوددرمانی عنوان شد. نتیجه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__گیری: در این مطالعه شیوع خوددرمانی بالا است و عوامل قابل تعدیل در شرایط نامطلوبی قرار داشتند. افراد در موارد الگوی اعتقاد بهداشتی حتی 50 درصد حداقل&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__ها را کسب نکردند ولی نمره Self-efficacy مطلوب به دست آمد که این اطمینان کاذب، خوددرمانی را تشدید کرد. واژه&zwnj__AWT_NOKT_COMMA__های کلیدی: خوددرمانی، سالمندان، الگوی اعتقاد بهداشتی، گناباد
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله Background: Maintaining health, as one of the main and old concerns of mankind, is influenced by various factors. Therefore, global health-related declarations and strategies emphasize proper drug provision and consumption, as well as effective treatments. Self-medication, a controversial health issue, is three times commoner in Iran than the world average record which makes the country stand the second in Asia. Investigating the causes of self-medication based on the Health Belief Model (HBM) is a scientific and effective method to control the problem. Thus, this study attempted to identify and rank the factors associated with self-medication. Methods: In this cross-sectional descriptive-analytic study, 380 elderly adults were selected based on stratified random sampling with proper ratios. The data were collected through structured interviews using a 47-item questionnaire which covered the HBM subsections. The validity and reliability of the questionnaire were confirmed. The data were analyzed through SPSS16. Findings: The age average of the participants was 66 ±__AWT_NOKT_COMMA__ 5.31. Moreover, 36.10% of the subjects were retired, 29.40% had an education of primary school level, 53.90% were under the support of social insurance, 77.60% consumed over-the-counter drugs, 85.30% kept drugs at home, 42.30% took sedative drugs, and 15.10% consumed psychiatric drugs. The score for perceived sensitivity and barriers were 50.21 and 70.23, respectively. Self-medication was found to be significantly related with gender, marital status, and education level. In addition, a successful previous experience of self-medication and considering drugs as harmless were suggested as the main causes of self-medication. Furthermore, mass media were discovered to be the most effective solution to prevent self-medication. Conclusion: In this study, the prevalence of self-medication was high and the alterable factors were in undesirable conditions. Although the subjects did not show a minimum score of 50% in different subsections of HBM, the self-efficacy average was desirable which could lead a false sense of confidence and increased self-medication.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Self-Medication, Elderly Adults, HBM Model, Gonabad.
نویسندگان مقاله غلامرضا شریفی‌راد | غلامرضا شريفي‌راد
Associate Professor, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.


سیامک محبی | سيامک محبي
PhD Candidate, Member of Faculty Medical Sciences of Qom University, Students Research Committee, Department of Public Health, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan


محمد مطلبی | محمد مطلبي
PhD Candidate, Department of ealth Education, School of Public Health, University of Gonabad, Gonabad, Iran.


محمدهادی عباسی | محمدهادي عباسي
PhD Candidate, Students Research Committee, Department of Health Education and Promotion, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.


فاطمه رجعتی | فاطمه رجعتي
PhD Candidate, Students Research Committee, Department of Health Education and Promotion, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.


آذر طل | آذر طل
PhD Candidate, Students Research Committee, Department of Health Education and Promotion, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
نشانی اینترنتی http://hsr.mui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-39-169&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات