|
|
طلوع بهداشت یزد، جلد ۲۰، شماره ۴، صفحات ۶۳-۷۸
|
|
|
| عنوان فارسی |
مدل اولویتبندی و تخصیص واکسن کرونا در محلات شهر مشهد با استفاده از AHP و منطق فازی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
مقدمه: گسترش جهانی ویروس کرونا در سال 2019 و آمار بالای مرگ و میر طی این بیماری مبیّن تصمیمگیری و یافتن راهحلی برای کنترل و جلوگیری از شیوع آن میباشد. یکی از مؤثرترین راه‌ها برای پیشگیری و مقابله، استفاده از واکسن است که باتوجه به عرضه محدود آن، عموما توزیع آن اولویتبندی شده و تخصیص بین افراد صورت میگیرد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- همبستگی برای دستیابی به هدف اولویتبندی و تخصیص واکسن کرونا در محلات شهر مشهد از GIS، ابزار AHP و منطق فازی استفاده شده است و اولویتبندی محلات در چهار سناریو، شامل سناریو AHP، سناریو دستورالعمل WHO، سناریو دستورالعمل وزارت بهداشت و درمان ایران و سناریو خرد جمعی بومی سازی شده تحلیل گردید. یافته‌ها: خروجی اولویتبندی محلات حاصل از چهار سناریو مذکور در 5 کلاس مشخص گردیده است. در سناریو AHP، کمترین درصد(89/8) و در سناریو خرد جمعی بومی سازی شده بیشترین درصد(22/42) به محلات دارای اولویت 1 اختصاص یافت. از نظر پراکندگی مکانی تنها در سناریو نخست نظم مشخصی مشاهده شد. هم چنین در بین نتایج عموما همبستگی بالایی مشاهده نمی‌شود و تنها سناریو وزارت بهداشت و درمان ایران و خرد جمعی بومی سازی شده دارای هم بستگی 82/0 است. نتیجه گیری: با توجه به کمبود واکسن، تخصیص مکانی براساس دستورالعمل‌های ارائه شده به عنوان یک روش مطمئن که می‌تواند معیارهای اساسی تخصیص منابع محدود درمانی را برآورده سازد، در این تحقیق به اجرا درآمد و 180 محله شهر مشهد در سناریوهای مختلف دارای اولویت‌های مشخص شدند که می‌تواند به تصمیم‌گیران حوزه سلامت کمک نماید. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
کرونا، تخصیص واکسن، تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی، COVID-19 |
|
| عنوان انگلیسی |
Prioritization and Allocation Model of COVID-19 Vaccine in Neighborhoods of Mashhad Using AHP and Fuzzy Logic |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Introduction: The global outbreak of the COVID-19 in 2019, and the high mortality rate of the disease call for decision-making and finding a solution to control its spread. One of the most effective ways is to use the COVID-19 vaccine. Due to the limited supply of corona vaccines, the distribution of this vaccine is generally prioritized and allocated among individuals. Methods: In this descriptive correlational study, GIS, AHP tools, and fuzzy logic were used to achieve the goal of prioritizing and allocating corona vaccine to the neighborhoods in Mashhad. Neighborhoods' prioritization was analyzed in four scenarios including: AHP, WHO guideline, guideline of the Ministry of Health and Medical Education of Iran, and localized collective wisdom. Results: The output of neighborhood prioritization of the four mentioned scenarios has been specified in five classes. In the AHP scenario, the lowest percentage (8.89%), and in the localized collective wisdom , the highest percentage (42.22%) was allocated to the neighborhoods with the first priority. Regarding spatial distribution, only in the first scenario, some kind of order was observed. Furthermore, there is generally no high correlation between the results , and only the scenario of the Ministry of Health and Medical Education and the localized collective wisdom presented a correlation of 0.82. Conclusion: Considering the COVID-19 vaccine shortage, spatial allocation based on the presented guidelines is a reliable method which can meet the basic criteria for allocating the limited treatment resources, and 180 neighborhoods throughout Mashhad were identified and prioritized with different scenarios which can assist the decision-makers. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Corona, Vaccine Allocation, AHP, Fuzzy Logic, COVID-19 |
|
| نویسندگان مقاله |
ریحانه جلالی | Reyhane Jalali
FUM
دانشگاه فردوسی
حسین اعتمادفرد | Hossein Etemadfard
FUM
دانشگاه فردوسی
حامد خرقانی | Hamed Kharaghani
دانشگاه فردوسی
روزبه شاد | Rouzbeh Shad
FUM
دانشگاه فردوسی
وحید صادقی | Vahid Sadeghi
دانشگاه تبریز
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://tbj.ssu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2737-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
عمومی |
| نوع مقاله منتشر شده |
کاربردی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|