تحقیقات نظام سلامت، جلد ۱۰، شماره ۴، صفحات ۷۸۶-۷۹۴
عنوان فارسی شناسایی خوشه‌های پرخطر موارد بروز سرطان معده در ایران با استفاده از آماره کاوشی فضا-زمان طی سال‌های ۱۳۸۸-۱۳۸۴
چکیده فارسی مقاله مقدمه: سرطان معده دومین سرطان شایع و کشنده‌ترین سرطان در ایران به شمار می‌آید. در این پژوهش به پهنه‌بندی و توزیع جغرافیایی سرطان معده و شناسایی خوشه‌های پرخطر این سرطان با استفاده از آماره کاوشی فضا- زمان پرداخته شده است.روش‌ها: این مطالعه از نوع کاربردی بود. داده‌های مورد نیاز آن از گزارش‌های ثبت سرطان اداره سرطان مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استخراج شد. این داده‌ها به تفکیک استان‌ها برای یک دوره 5 ساله از سال 1384 تا 1388 ثبت شده بودند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و شناسایی خوشه‌ها از نرم‌افزار SaTScan و برای پهنه‌بندی توزیع سرطان معده و نمایش خوشه‌ها در کشور از نرم‌افزارArcGIS10 استفاده شد.یافته‌ها: پس از تجزیه و تحلیل سه خوشه پرخطر شناسایی گردید. محتمل‌ترین خوشه، استان‌های اردبیل، گیلان، زنجان، آذربایجان‌شرقی، قزوین، آذربایجان‌غربی، کردستان، همدان، تهران و مازندران را در دوره زمانی 1387 تا 1388 شامل گردید که از لحاظ آماری در سطح 05/0 معنی‌دار بود. علاوه بر محتمل‌ترین خوشه، دو خوشه‌ی ثانویه نیز به دست آمد. خوشه‌ی ثانویه اول، شامل استان‌های خراسان جنوبی، کرمان و خراسان رضوی و از لحاظ آماری معنی‌دار به دست آمد. خوشه ثانویه دوم استان کهگیلویه و بویراحمد را در بر می‌گرفت که از لحاظ آماری معنی‌دار نبود.نتیجه‌گیری: نقاط پرخطر با استفاده از آماره کاوشی فضا – زمان شامل استان‌های شمالی، شمال‌غربی و مرکزی خصوصاً اردبیل، کردستان، مازندران و گیلان می‌باشد. پیشنهاد می‌شود آزمایشات غربالگری در نقاط پرخطر و مطالعات اپیدمیولوژیک بیشتری برای پیاده‌سازی برنامه‌های پیشگیری از آن صورت پذیرد.واژه‌های کلیدی: سرطان معده، آماره کاوشی فضا- زمان، شناسایی خوشه، پهنه‌بندی بیماری
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Detecting high risk cluster of Gastric cancer incidence in Iran by space-time scan statistic during 2005 to 2009
چکیده انگلیسی مقاله Background: In Iran Gastric cancer is the second most common cancer and the most cause of death cancer, the aim of this study is provide map geographical distribution of Gastric cancer and detect high risk cluster with use of space-time scan statistic.Methods: This was an applied study. The data is provided from reports published by Center for Disease Control Office in Ministry of Health; also the data is registred by province for a period of 5 years from 2005 to 2009. For analyzing the data and detecting the cluster, we use SaTScan software and for mapping the distribution of Gastric cancer and showing the cluster in the country we use ArcGIS10.Findings: We find three high risk clusters. The most likely cluster which is statistically significant were contain provinces Ardabil, Gilan, Zanjan, East Azerbaijan, Qazvin, West Azerbaijan, Kurdistan, Hamedan, Tehran and Mazandaran during 2008 to 2009. In addition to the most likely cluster we find two secondary cluster.The first secondary clusters which were statistically significant contain provinces South Khorasan, Kerman and Khorasan Razavi. The second cluster that is not statistically significant contains just Kohgiloye and Boyer Ahmad).Conclusion: High risk point that was detected by space-time scan statistic include province in north, northwest and center of Iran specially Ardabil, Mazandaran, Gilan and Kurdistan. This study suggests screening tests in the high risk point and do more epidemiological study for implementing prevention programsKey Words: Gastric Cancer, Space- Time Scan Statistic, Detecting Cluster, Disease Mapping
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله امير كاوسي |
دانشيار آمار، گروه علوم پايه، دانشكده سلامت، ايمني و محيط زيست، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران، ايران

يوسف بشيري |
دانشجوي كارشناسي ارشد، گروه آمار زيستي، دانشكده پيراپزشكي، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران، ايران

يداله محرابي |
استاد آمار زيستي، گروه اپيدميولوژي ، دانشكده بهداشت، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران، ايران

كوروش اعتماد |
استاديار اپيدميولوژي، گروه اپيدميولوژي ، دانشكده بهداشت، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران، ايران

نشانی اینترنتی http://hsr.mui.ac.ir/index.php/jhsr/article/view/2072
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/188/article-188-2469436.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقاله پژوهشی اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات