پژوهش های معماری اسلامی، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۱-۱۵
عنوان فارسی رهیافتی بر زیرساخت‌های مشترک نهفته در معماری اسلامی-ایرانی (مبتنی بر شواهدی از نماهای معماری دوره قاجار)
چکیده فارسی مقاله با توجه به تحولات صورت گرفته در قرون اخیر، تغییرات فراوانی در نما و عناصر آن به وجود آمده که موجب آشفتگی در سیمای بصری ساختمان‌ها شده است. این در حالی است که در طول تاریخ تا اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول، سبک­های معماری ادامه‌دهنده و تکمیل‌کننده سبک‌های پیشین بوده‌اند. در اواخر قاجار این روند تکمیلی و تدریجی گسسته شده و ساختار نماهای این دوران و پس ‌از آن از ویژگی­های دیگری برخوردار می­باشد؛ این پژوهش به دنبال مقایسه تطبیقی نماهای سه شیوه دوره قاجار با اصول معماری اسلامی است. روش انجام تحقیق به‌صورت ترکیبی (کمی و کیفی) و نوع پژوهش تفسیری–تاریخی و پیمایشی است. ابزار جمع‌آوری داده­ها، مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و مشاهدات میدانی است. به همین منظور به بررسی نمای سبک‌ها و شیوه­های هر دوره و مقایسه معیارها و شاخص­های ساختار کالبدی معماری اسلامی در نماهای شهری و واحدهای عملکردی در دو ساحت کتابخانه­ای و میدانی پرداخته می­شود. بعد از دستیابی به چارچوب نظری در این خصوص، هفت شاخصه هندسه، تناسبات، تقارن، هماهنگی، سلسله­مراتب، نظم و ریتم و وحدت در کثرت به­عنوان شاخصه­های معماری اسلامی به دست آمدند. در ادامه به‌صورت تصادفی ساده از هر سه شیوه در دوره قاجار، 3 بنا انتخاب و به‌صورت گرافیکی شاخصه­های معماری اسلامی در آن­ها پیاده شد؛ سپس به‌منظور انتخاب شاخصه­های حائزاهمیت در هر دوره، 42 نفر از دانشجویان و 9 نفر از اساتید معماری و شهرسازی، پرسشنامه پژوهشگرساخته را تکمیل کردند. توجه به شاخصه­های دارای اهمیت در هر بنا، گویای آن است که تغییر کالبدی معماری، با توجه به ساختار فکری معماری دوران خود، قابل­تفسیر می­باشد؛ و صرفاً تغییر فیزیکی نمی­تواند در نهایت به تغییر ساختاری سبکی بینجامد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نمای ساختمان، الگوواره، دوره قاجار، شاخصه معماری اسلامی
عنوان انگلیسی An Approach to Shared Infrastructure in Islamic-Iranian Architecture (Evidence-Based Design for Architecture Façades of the Qajar Period)
چکیده انگلیسی مقاله Given the changes that have taken place in recent centuries, many changes have occurred in the facade and its elements, and has caused turbulence in the visual appearance of buildings. However, throughout the history of the late Qajar and early period of the first Pahlavi era, architectural styles have been the continuation and complement of previous styles. In the history of Iranian architecture, there has never been a break with the history of architecture, except in the last century, when the alien elements entered the Iranian-Islamic architecture, there has been a change in the principles of architecture. In the late Qajar, this gradual and gradual process has been discontinued and the structure of the views of this era and afterward has other features; at the beginning of the Qajar era, the presence of Western symbols began with effects on the facades. If external factors contribute to it, it will not be long before it will be forgotten, but it will affect the native architecture of a country to a great extent. Extracting patterns from different Islamic periods can be used in modern architecture. The Qajar period after the glorious era of Safavid architecture is the interface between the past and the future architecture. The whispers of the exodus of traditional Iranian architecture during this period were heard by the Constitutional Movement; therefore, the dynamics of the modernization movement in the Pahlavi era can be considered as the Qajar period. This study seeks to compare the comparative views of these views with the principles of Islamic architecture. The nature of the research is combined (quantitative and qualitative) and an interpretative-historical research method, and a tool for collecting library information, documents, field observations, and developmental research. In this regard, the study of the styles and practices of each period and the comparison of the criteria and indicators of the physical structure of Islamic architecture in urban facades and functional units in two areas of library and field studies are discussed. After reaching the theoretical framework in this regard, seven indices of geometry, proportions, symmetry, harmony, dynamics, order and rhythm and unity in plurality were obtained as indicators of Islamic architecture. In the next step, 3 different buildings were selected from all three courses and graphically architectural features were introduced there. Then, 42 students and 9 faculty members of architecture and urban planning were selected to study the characteristics obtained in the main view of each building completed the adjusted questionnaire. Finally, after paying attention to the important attributes in each building, it is suggested that the physical change of architecture can be interpreted according to the intellectual architecture of its era, and only a physical change cannot ultimately lead to a structural change in style.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مهشید غلامیان | Mahshid Gholamian
M.Sc. in Architecture, School of Architecture and Environmental Design, Iran Univesity of Science & Technology
کارشناسی‌ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

سیدعباس آقا یزدانفر | Seyed-Abbas Yazdanfar
Associate Professor, School of Architecture and Environmental Design, Iran Univesity of Science & Technology
دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

سعید نوروزیان ملکی | Saeid Norouzian-Maleki
Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

نشانی اینترنتی http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-182-132&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ایده های فضائی- هندسی، نمادها، آرایه ها، احجام و غیره)
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات