این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، جلد ۳۵، شماره ۱، صفحات ۲۶۱-۲۹۰
عنوان فارسی ارزش‌آفرینی مشترک میان ذی‌نفعان (کاربران، کتابداران و طراحان) نرم‌افزارهای کتابخانه دیجیتال در ایران
چکیده فارسی مقاله نظام‌های اطلاعاتی (مانند پایگاه‌های اطلاعاتی و نظام‌های کتابخانه‌ای) با ذی‌نفعان گوناگونی در ارتباطند و میان این ذی‌نفعان شکافِ شناختی وجود دارد. به بیان دیگر، بررسی دیدگاه ذی‌نفعان در قلمرو نظام‌های اطلاعاتی و این‌که چگونه می‌اندیشند و چه ارزش‌هایی را در استفاده از این نظام‌ها دارند، اهمیت پیدا می‌کند. بهره‌مندی از دانش همه افرادی که ذی‌نفع یک محصول هستند، می‌تواند به بهبود محصول‌ و ارائه خدمات نوآورانه و ارزش‌آفرینی برای همه آن‌ها منجر گردد. این امر با واکاوی ساختارِ دانشی ذی‌نفعان و کشف ارزش‌های مورد نظر آن‌ها در استفاده از یک محصول یا خدمت قابل دستیابی است. هدف این پژوهش، بررسی ساختارِ شناختی گروه‌های سه‌گانه ذی‌نفع نرم‌افزار‌های کتابخانه دیجیتال ایران (کاربران، کتابداران و طراحان) بر پایه نظریه وسیله-هدف و ترسیم نقشه شناختی آن‌ها در استفاده از این نرم‌افزار‌هاست. پژوهش حاضر تلاش دارد بازنمونی از مدل‌های ذهنی ذی‌نفعان نرم‌افزار‌های کتابخانه‌های دیجیتال را ترسیم کند. این بازنمون، با ترسیم نقشه سلسله‌مراتبی ارزش (نقشۀ شناختی اجماعی) آنها امکان‌پذیر است و به ارزش‌آفرینی مشترک از طریق شناخت نیازها و انتظارهای ذی‌نفعان از این نظام‌های اطلاعاتی منجر می‌شود. این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر رویکرد، شناختی است که با شیوه پیمایشی و رویکرد ترکیبی در گردآوری داده‌ها انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل دو گروه نرم‌افزارهای کتابخانه‌های دیجیتال در ایران (آذرخش، پاپیروس و ثنا) و ذی‌نفعان این نرم‌افزارها (16 کاربر، 21 کتابدار و 5 طراح) بودند. گردآوری داده‌ها با مصاحبه (تکنیک‌ نردبان‌سازی) و تحلیل محتوای آن‌ها با روش کیفی جهت‌دار (با استفاده از نرم‌افزار MaxQDA) انجام شد. با ترسیم نقشه سلسله‌مراتبی ارزش (نقشه شناختی) ذی‌نفعان مشخص شد، سه ارزش نهایی: «دسترسی سریع به منابع اطلاعاتی»، «کشف (بازیابی) منابع اطلاعاتی مورد نظر» و «اشاعه و به اشتراک‌گذاری اطلاعات و دانش» و همچنین، ارزش ابزاری «کسب اطلاعات بیشتر درباره منبع اطلاعاتی»، پیامدهای کارکردی «پرهیز از اتلاف وقت در جستجو» و «بالابردن دقت در جستجو» و پیامدهای روانی-اجتماعی «احساس راحتی در استفاده از نظام» و «ابهام‌زدایی از نیاز اطلاعاتی» بیش از همه مورد توجه ذی‌نفعان قرار دارند. طراحان نرم‌افزارهای کتابخانه دیجیتال لازم است ارزش‌ها، پیامدها و ویژگی‌های مهم ذی‌نفعان را برای طراحی این نرم‌افزارها مورد توجه قرار دهند تا بتوانند نیازهای اساسی و انتظارهای بنیادین ذی‌نفعان این نظام‌ها را برآورده سازند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Value Co-Creation among Digital Libraries' Software Beneficiaries (Users, Librarians & Designers) of Iran
چکیده انگلیسی مقاله Information systems (such as databases and library software) are associated with various beneficiaries. In other words, It should be verified that how beneficiaries in the field of information systems think and what values experienced in the use of this systems. It is important to exploit the knowledge of all the beneficiaries (customers) of a product or service can help to promote the product and innovative service delivery, and finally, leads to value creation for all parties. This can be achieved by analyzing the knowledge (cognitive) structure of beneficiaries' through exploring their ideas, preferences, beliefs and values during the use of a product or service. Purpose of this research is to investigate cognitive structure of triple groups of beneficiaries of Digital Libraries' (DLs) software in Iran (users, libraries and designers) based on Means-end Chain and sketch up their cognitive map using these systems. The cognitive structure can be identified through analyzing the mental models of beneficiaries and sketching their Hierarchical Value Map (or cognitive structure) which leads in value co-creation through identification of their needs and expectation of using these systems. This study is an applied research with cognitive approach using survey method and mixed method for data gathering. Research population included two groups of 1) DLs' software in Iran (Azarakhsh, Papyrus, and Sana) and 2) their beneficiaries (16 users, 21 libraries & 5 designers). Data gathering performed with interview (using Laddering Techniques) and directed content analysis (using MaxQDA software).Drawing Hierarchical Value Map (HVM) or cognitive map of beneficiaries figures three end values such as 1) "quick access to information resources", 2) "exploring (retrieving) needed information resources", and 3) "dissemination and sharing of information and knowledge" and mean value of "finding more information about information resources", functional consequences such as "avoid wasting of time in searching" and "promoting searching precision", and cognitive-sociological consequences such as "feeling comfort in using system" and "disambiguation of information needs". Designers of DLs' software should consider important values, consequences and attributes for their designing to meet essential needs and fundamental expectations from these systems
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله رضا رجبعلی بگلو | Reza Rajabali Beglou
Iranian Research Institute of Information Science & Technology (Irandoc)
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

رحمت الله فتاحی | Rahmatollah Fattahi
Ferdowsi University of Mashhad
دانشگاه فردوسی مشهد

مهری پریرخ | Mehri Parirokh
Ferdowsi University of Mashhad
دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی http://jipm.irandoc.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-539-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1504/article-1504-2148017.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده کتابداری و اطلاع رسانی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات