مرتع، جلد ۸، شماره ۴، صفحات ۳۶۳-۳۷۳
عنوان فارسی تأثیر چرای دام بر تولید صمغ کتیرا در رویشگاه‌‌های گون سفید پنبه‌‌ای (Astragalus gossypinus Fischer.)
چکیده فارسی مقاله حضور و تردد زیاد دام‌های اهلی و چرای مفرط از گونه­های علوفه‌ای همراه در رویشگاه­‌های گونِ مولد صمغ کتیرا، می‌تواند سبب کاهش پتانسیل تولیدی کتیرا در گون‌ها شود. هدف این مطالعه، تعیین اثر شدت‌های مختلف چرای دام بر تولید صمغ کتیرا در رویشگاه­های گون سفید پنبه­ای (Astragalus gossypinus) در گون‌­زارهای شهرستان گلپایگان، استان اصفهان بود. مقدار تولید صمغ کتیرا در هر بوته گون و متغیرهای رو-زمینی بوته ‌ های متناظر شامل ارتفاع از سطح خاک، قطر تاج پوشش و درصد تاج پوشش به­روش نمونه‌برداری تصادفی- سیستماتیک بر روی مجموع ترانسکت‌ها در سه تیمارِ چرای سبک، چرای متوسط و چرای سنگین در تابستان 1392 اندازه‌‌گیری شد. داده­ها با آزمون تجزیه واریانس یک­طرفه تجزیه و تحلیل و میانگین­های دارای تفاوت معنی‌دار، با آزمون توکی در سطح اطمینان 95 درصد تفکیک شدند. مقدار تولید صمغ کتیرا در گون­زار تحت شدت چرای سنگین با گون­زار تحت شدت چرای متوسط تفاوت معنی­دار داشت (05/0> (P . مقدار تولید صمغ کتیرا در گون­زار تحت شدت چرای سنگین 75/54 درصد کم­‌تر از مقدار تولید صمغ کتیرا در گون­زار تحت شدت چرای متوسط بود. تولید صمغ کتیرا در گون­زار تحت شدت چرای سنگین 18/60 درصد کم‌­تر از تولید صمغ کتیرا در شدت چرای سبک بود ) 05/0> (P . نهایتاً، تولید صمغ کتیرا در گون­زار تحت شدت چرای متوسط با گون­زار تحت شدت چرای سبک تفاوت معنی­دار نداشت ) 05/0< (P . شدت چرای دام بر متغیرهای روزمینی گون شامل ارتفاع، قطر تاج پوشش و درصد تاج پوشش تأثیر معنی‌داری داشت ) 05/0> (P . کم‌ترین مقدار متغیرهای مذکور در رویشگاه تحت شدت چرای سنگین و بیش‌ترین مقدار آن‌ها در رویشگاه‌ تحت شدت چرای سبک بود . در ضریب همبستگی ( r ) بین قطر و ارتفاع هر بوته با مقدار تولید صمغ کتیرا در بوته‌های متناظر به ترتیب 33/0 و 21/0 بود ) 05/0> (P . به­علاوه، درصد تاج پوشش هر بوته با مقدار تولید صمغ کتیرا رابطه معنی­داری داشت ) 05/0> P ؛ 35 /0 r = ). حضور و چرای دام در رویشگاه‌های گون با تغییر ویژگی‌های ظاهری بوته‌ها، به­ویژه در شدت چرای سنگین، بر تولید صمغ کتیرا در گون سفید پنبه­ای اثر منفی می‌گذارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Effect of livestock grazing on the yield of gum tragacanth in Astragalus gossypinus Fischer habitats
چکیده انگلیسی مقاله Livestock grazing and trampling on Astragalus sp habitats can negatively affect gum production potential in these natural habitats. This study aims to evaluate the effect of livestock grazing intensity on gum tragacanth yield in Astragalus gossypinus habitats of Golpayegan, Esfahan province, central Iran. Quantity of discharged tragacanth in each individual plant and above-ground attributes including height from soil surface, canopy diameter and canopy size of corresponding plants were measured using randomized-systematic sampling procedure on all transects in three grazing intensities, i.e., low, moderate and heavy in 2014. Data were analyzed with One-way Analysis of Variance and the means with significant difference were separated with Duncan test. Tragacanth production in habitats with heavy grazing intensity was differed from that in habitats grazed moderately by animals. The quantity of tragacanth secretion in habitats of A. gossypinus with heavy grazing intensity was 54.75% lower than that in the habitats grazed moderately ( P < 0.05). Tragacanth yield in heavily grazed habitats was 60.18% lower than that in the habitats with low grazing intensity ( P < 0.05). However, gum production in habitats with moderate and low grazing intensities was generally similar ( P > 0.05). Correlation coefficient ( r ) between individual plant height from the soil surface and canopy diameter with the quantity of tragacanth were 0.21 and 0.33, respectively ( P < 0.05). In addition, there was a positive significant relationship between canopy size and the quantity of gum in A. gossypinus habitats ( r = 0.45 P < 0.05). Livestock grazing affects gum yield in A. gossypinus through changing of above-ground attributes of individual plant particularly in heavily grazed sites.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مجید آجورلو | majid ajorloo
zabol
زابل

ام البنین فیروزی | omalbanin firuozi
zabol
زابل

علیرضا شاه محمدی | alireza shahmohamadi
isfahan
اصفهان

نشانی اینترنتی http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-8&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1096/article-1096-211168.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات