زبان و زبان‌شناسی، جلد ۹، شماره ۱۸، صفحات ۶۵-۹۰

عنوان فارسی نظام آوایی زبان فارسی در آینه آمار
چکیده فارسی مقاله در پژوهش حاضر، با تحلیل آماریِ ویژگی‌های واجیِ موجود در 54391 واژه فارسی، کوشیده‌ایم تا جنبه‌هایی از سازوکار نظام آوایی زبان فارسی را با زبان آمار بیان کنیم. جنبه‌های واجی-آماریِ موجود در واژگان (ذهنی) فارسی‌زبان‌ها، که در این تحقیق به آن پرداخته‌ایم، مواردی مانند الگوی تکیه واژه در زبان فارسی، هجا و تعداد هجا در واژه فارسی، واج‌آراییِ واژه‌های فارسی، بسامد طبقات طبیعی واجی در کل داده‌ها، بسامد طبقات طبیعی واجی در درون هجا، واج‌آراییِ خوشه‌های همخوانی، هجای بی‌نشان و بهینه در زبان، فراوانی واج‌ها در زبان فارسی و مسائل مشابه را دربرمی‌گیرد. در انتخاب واژه‌ها، ابتدا یک پیکره متنی ده میلیون کلمه‌ای مورد تجزیه ساختواژی قرار گرفت و در ادامه با حذف صورت‌کلمه‌ها و نیز کلمات خارجی فهرست واژه‌ها به دست آمد و سپس این فهرست با فرهنگ معاصر فارسی امروز مقابله شد و مدخل‌های جدید با بسامد 1 به فهرست واژگان اضافه شد و سپس کل واژه‌ها از نظر اطلاعات واجی فوق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق واجی-آماری از یک سو مؤید اصول و مفاهیم واج‌شناختی مانند طبقه طبیعی واجی، فرایندهای واجی، ساختمان سلسله‌مراتبیِ هجا و غیره است و از طرف دیگر بسامد واج‌ها و زنجیره‌های واجی را بازگو می‌کند، که در نتیجه آن پیوستار بی‌نشانی و نشان‌داری در نظام آوایی زبان مشخص می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Phonostatistics of Persian Phonological System
چکیده انگلیسی مقاله This study is an attempt to demonstrate some aspects of Persian phonology through statistical analysis of the phonological features in 54391 Persian lexemes. The phonostatistical aspects in (mental) lexicon of Persian speakers investigated in this study include stress pattern of lexemes in Persian, syllable and the number of syllables in Persian lexemes, phonotactics of Persian lexemes, frequency of phonological natural classes in general, frequency of phonological natural classes in syllable, phonotactics of consonant clusters, optimal syllable in the language, frequency of Persian phonemes and the like. The results of this phonostatistical research validate the phonological principles and concepts such as phonological natural classes, phonological processes, hierarchical structure of syllables and the like. They also demonstrate the frequency of segments and segmental strings which defines the spectrum of unmarkedness in Persian phonological system
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله محرم اسلامی |
دانشگاه زنجان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه زنجان (Zanjan university)

افشین رحیمی |
دانشجوی دکتری رشته علوم کامپیوتر، دانشگاه ملبورن

سودابه اسلامی |
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی، دانشگاه الزهرا
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه الزهرا (Alzahra university)


نشانی اینترنتی http://lsi-linguistics.ihcs.ac.ir/article_1587_1195a257056b91ce0863f481a719170f.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات