دانش گیاه پزشکی ایران، جلد ۴۴، شماره ۲، صفحات ۳۰۷-۳۱۷

عنوان فارسی بررسی مقاومت نسبی در ارقام برنج ایرانی و ارقام منتخب خارجی در مقابل بیماری سوختگی غلاف (Rhizoctonia solani AG-۱ IA)
چکیده فارسی مقاله بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA  دومین بیماری مهم برنج از لحاظ اقتصادی در بیشتر مناطق کشت برنج دنیا از جمله ایران است. این بیماری اساساً به کمک قارچ‌کش‌ها کنترل می‌شود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی رقم یا ارقام برنج به عنوان منبع مقاومت به این بیمارگر در شرایط مزرعه‌ای شمال ایران انجام گرفت. 37 رقم برنج محلی و 23 رقم اصلاح‌شدۀ ایرانی به همراه 10 رقم خارجی در مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور کشت شدند. کلیۀ ارقام 45 روز پس از نشاکاری با استفاده از تودۀ میسلیومی یک جدایۀ پرآزار G309 بیمارگر مایه‌زنی شدند. برای تأمین رطوبت مناسب جهت توسعۀ بیماری همۀ بوته‌ها تا زمان ارزیابی به کمک یک سیستم افشانۀ آب روزانه 2 تا 5 بار آب‌پاشی گردیدند. برای ارزیابی، شاخص‌های شدت بیماری روی غلاف، تعداد لکه‌های روی غلاف، ارتفاع نسبی آلودگی، درصد پنجه‌های آلوده، تعداد برگ‌های سبز و مرده، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، زاویۀ پنجه و قطر ساقه اندازه‌گیری شدند. نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس داده‌ها نشان داد که گروه ارقام خارجی با شدت بیماری و تعداد لکۀ کمتر روی غلاف، تعداد برگ مردۀ کمتر و تعداد برگ سبز بیشتر به‌طور معنا‌داری از گروه‌های ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی متفاوت بود. همۀ ارقام تحت مطالعه در تجزیۀ خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس ارتفاع نسبی آلودگی، شدت بیماری روی غلاف و تعداد برگ مرده به چهار گروه تفکیک شدند. گروه مقاوم شامل Jasmine 85، Teqing، Pecos و Tetep و گروه حساس شامل Swarna (حساس خارجی) و موسی‌طارم، حسن‌سرایی، جمشیدجو، خزر، شیرودی، D4 (ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی) و فوجی‌مینوری بودند. بررسی ارتباط بین شاخص‌های مورفولوژیکی با واکنش به بیماری نشان داد که در ارقام خارجی هیچ‌گونه هم‌بستگی معنا‌داری بین ارتفاع نسبی آلودگی و شدت بیماری روی غلاف با صفات مورفولوژیکی اندازه‌گیری‌شده وجود نداشت. درحالی‌که در ارقام محلی یک هم‌بستگی مثبت و معنا‌دار بین شدت بیماری روی غلاف با زاویۀ پنجه (033/0=  P. value،20/0 =r ) و یک هم‌بستگی منفی و معنا‌دار بین ارتفاع نسبی آلودگی با ارتفاع بوته (002/0 =  P.value ، 29/0- = r) به‌دست آمد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Study on Partial Resistance to Sheath Blight Disease (Rhizoctonia solani AG1- IA) in Iranian and Selected Exotic Cultivars of Rice
چکیده انگلیسی مقاله  Rice sheath blight disease caused by Rhizoctonia solani AG1- IA is the secondeconomically important disease of the crop in most rice- growing regions of the world,including Northern of Iran. The disease is mainly controlled through application of fungicides.The present study was performed to identify the candidate cultivar (cultivars) as source ofresistance to the pathogen in rice field conditions in Northern Iran. Thirty seven vs twentythree rice cultivars respectively from Iranian Local (IL) and IranianImproved (II) cultivarsalong with ten Foreign Resistant (FR) cultivars were field grownat the Rice Research Instituteof Iran. They were inoculated with the mycelial mass of a virulent isolate (G309) of pathogen,45 days after being transplanted. To supply favorable humidity for disease development, theplants were kept wet until the evaluation time through 2-5 times of daily water spraying, whileapplying a overhead water sprayer system available on the field. Assessment of cultivars,reaction was done by recording the Sheath Blight Severity as appeared on the sheath (SSS),number of Lesions on the Sheath (LS), Relative Lesion Height (RLH), percentage of InfectedTiller (IT), number of Dead and Green Leaves(DL and GL), Number of tillers (Nt), TillerAngle (TA), Stem Width (SW), and Plant Height (PH). Results indicated that, the group of FRcultivars significantly differed from groups (IL) and (II) cultivars by exhibiting less SSS, LS,DL vs more GL. Cluster analysis of the cultivars as based on RLH, SSS and DL, usingUPGMA method revealed 4 groups. One of the grpups comprised of: Jasmine 85, Teqing,Pecos and Tetep was observed as resistant, whereas, another one containing Swarna (Foreignsusceptible), Moosatarom, Hassansaraei, Jamshidjo, Khazar, Shiroodi, D4 (IL and II), andFujiminori was recorded as susceptible. Analysis of the relationship between plant traits anddisease response indicated that RLH and SSS were not significantly correlated with theassessed morphological characteristics as regarded FR cultivars, whereas a positive significantcorrelation was observed between SSS and TA (r = 0.20, P. value= 0.033), and a negative onebetween RLH and PH (r = -0.29, P. value= 0.002) as detected on local cultivars.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله فریدون پاداشت دهکایی | padasht dehkaei
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

لای تیتیا ویلکویت | lye تیتیا ویلکویت
پژوهشگر ارشد مؤسسۀ بین المللی تحقیقات برنج، فیلیپین
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

علی اکبر عبادی | ali akbar
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

محسن قدسی |
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

سمیه داریوش |
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

ابراهیم دودابی نژاد | doudabi nezhad
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور

حسن پورفرهنگ | پورفرهنگ
استادیار پژوهش، مربیان پژوهش و کارشناسان بخش گیاه پزشکی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور


نشانی اینترنتی http://ijpps.ut.ac.ir/article_36680_cf99fac287f355488d796c3a4b44a609.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات