دانش آب و خاک، جلد ۲۴، شماره ۱، صفحات ۸۵-۱۰۰

عنوان فارسی تاثیر سطوح مختلف ژئومرفولوژیک بر تکامل خاک‌ها با استفاده از تغییرات پدوژنیک و ‌شکل‌های مختلف آهن در منطقه مرند، آذربایجان شرقی
چکیده فارسی مقاله تکامل خاک‌ها در یک منطقه تحت تأثیر نوع، شدت تأثیر عوامل و فرآیندهای خاکسازی بوده و ‌می‌تواند با استفاده از برخی ویژگی‌های خاک همانند میزان آهن پدوژنیک افق‌های A و B و تغییر شکل آن با زمان و شاخص تجمع اکسیدهای آهن مورد مطالعه قرار گیرد. در این تحقیق، ‌شکل‌های مختلف اکسیدهای آهنِ نه خانواده از یازده پروفیل خاک در منطقه مرند مورد بررسی قرار گرفت. واحدهای ژئومرفولوژیک غالب در منطقه کوه، پدیمنت سنگی، پدیمنت پوشیده، دشت دامنه‌ای و دشت آبرفتی بوده که بر اساس روابط خاک- ژئومرفولوژی درون آنها، هشت سطح ژئومرفولوژیک تعیین گردید. بر اساس مطالعه خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیکوشیمیایی خاک و ‌شکل‌های آهن، بین میزان رس با مقادیر آهن کل (Fet)، آهن پدوژنیک (Fed) و آهن ‌بی‌شکل (Feo) و همینطور بین ‌شکل‌های آهن با یکدیگر ارتباط ‌معنی‌داری مشاهده گردید. تغییرات مربوط به ‌شکل‌های مختلف آهن تابع واحدهای ژئومرفولوژیک بوده و از واحد کوه به دشت آبرفتی افزایش می‌یابد اما تغییرات مقادیر Fet، Fed و Feo در درون هر واحد وابسته به پایداری سطح ژئومرفولوژیک ‌می‌باشد. بیشترین مقدار Fed (42/11 گرم برکیلوگرم خاک) و کمترین مقدار آن (53/1 گرم بر کیلوگرم خاک) به ترتیب در افق آرجیلیک دفن شده دشت آبرفتی و واحد کوه مشاهده شد که ‌نشان‌دهنده ناپایداری واحد کوه ‌می‌باشد. خاک‌های سطح پایدار واحد پدیمنت پوشیده (Smp) در اثر فعالیت مستمر فرآیندهای خاکسازی بیشترین تکامل و خاک‌های کوه به دلیل قرار گیری در شیب زیاد و محدودیت پیشروی فرآیندهای خاکساختی، تکامل کمتری نشان دادند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اکسیدهای آهن، پدوژنیک، تکامل، سطوح ژئومرفولوژیک، مرند،

عنوان انگلیسی Effect of Different Geomorphologic Surfaces on Soil Evolution Using Pedogenic Changes and Various Froms of Iron in Marand Region, East Azarbaijan
چکیده انگلیسی مقاله The soil evolution of a region is function of type and intensity of soil forming factors and processes and can be studied using some soil properties such as pedogenic Iron (Fed) content in A and B horizons and its transformation with time and accumulation index of Iron oxides. In this research work different forms of Iron oxides were studied in nine soil families from eleven soil profiles of Marand region. The dominant geomorphologic units in the study area were rock pediment, mantled pediment, piedmont plain and alluvial plain and according to soil-geomorphology relationships, eight geomorphologic surfaces were diagnosed inside the units. Based on soil morphological and physico-chemical properties and different forms of Iron oxides significant correlation were observed between total Iron (Fet), pedogenic Iron (Fed) and noncystalline Iron (Feo) as well as Iron forms with each other. The variations of different Iron forms followed the geomorphologic units and increased from mountain to alluvial plain units. But Fet, Fed and Feo changes in each unit depended on stability of geomorphologic surfaces. The highest (11.24 g/kg) and lowest (1.53 g/kg) Fed were observed at buried argillic horizon in alluvial plain and mountain, respectively, which showed instability of mountain unit. The soils of stable surface of mantled pediment (Smp) surface were more developed by continuity of soil forming processes and the soils of mountain showed less development due to high slope and limited soil forming processes progressing.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله آیدا عباسی کلو | abbasi koloo
1- دانشجوی دکتری، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)

علی اصغر جعفرزاده | ali asghar
استاد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)

مصطفی کریمیان اقبال | karimian eghbal
دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

شاهین اوستان |
دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)

احمد جهانگیری |
استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)


نشانی اینترنتی http://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_1537_242.html
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات