جغرافیا و توسعه، جلد ۱۲، شماره ۳۷، صفحات ۵۳-۷۰

عنوان فارسی ارزیابی و پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از مدل AHP و عملگرهای منطق فازی در حوضه‌ی آبریز پشت تنگ سرپل ذهاب (استان کرمانشاه)
چکیده فارسی مقاله زمین­لغزش به دلیل ماهیّت خطرناک خود در مناطق کوهستانی، معمولاً مورفولوژی را بطور ناگهانی به هم می‌زند و خسارت‌هایی عمده به مناطق مسکونی، جاده‌ها، زمین‌های کشاورزی و غیره وارد می‌آورد. در این مطالعه با استفاده از مدل AHPدر محیط نرم‌افزار Expert Choice و عملگرهای منطق فازی با استفاده از نرم‌افزار IDRISIبه ارزیابی و پهنه‌بندی خطر زمین لغزش در حوضه‌ی آبریز پشت تنگ واقع در شمال شرقی شهرستان سرپل ذهاب واقع در استان کرمانشاه پرداخته شده است. مجموعاً 9 معیار اصلی (کاربری اراضی، خاک، نهشته‌های سطحی، خطوط همباران، پوشش گیاهی، شیب، ژئومورفولوژی، زمین شناسی و ارتفاع) مرتبط با وقوع پدیده‌ی زمین‌لغزش مورد بررسی قرار گرفتند. از میان عوامل مذکور شش عامل زمین‌شناسی، شیب، بارش، پوشش گیاهی، کاربری اراضی و ارتفاع به عنوان لایه‌های معنادار شناخته شدند. وزن‌دهی طبقات متغیّرها با استفاده از روش نسبت فراوانی، بر اساس درصد لغزش رخ داده در هر طبقه بین 0 و 1 تعیین گردید. در این تحقیق به منظور تهیه‌ی نقشه‌ی پهنه‌بندی خطر زمین­لغزش از تابع عضویت J-شکل و اپراتور فازی گاما استفاده گردید و از این نظر منطقه مطالعاتی به صورت پهنه­های خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد، از نظر خطر رخداد زمین‌لغزش طبقه‌بندی شد. همچنین صحت نقشه‌های حاصل با استفاده از نمایه جمع کیفی (QS) مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به وزن نهایی هر عامل در مدل AHP36% از مساحت حوضه از خطر زیاد و خیلی زیاد از لحاظ زمین‌لغزش برخوردار است. در حالی‌که اپراتور 7/0 در مدل فازی گاما حدود 67% از مساحت حوضه را در طبقات خطر زیاد و خیلی زیاد زمین‌لغزش نشان داد. ارزیابی مدل‌ها نشان داد که مدل فازی گامای 7/0 از دقت بیشتری نسبت به مدل AHPدر تهیه‌ی نقشه‌ی خطر زمین‌لغزش در حوضه‌ی آبریز مورد مطالعه برخوردار است. بنابراین مدل فازی گاما بهترین شکل نقشه‌ی پهنه‌بندی خطر زمین­لغزش را در منطقه‌ی مورد مطالعه ارائه داده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Assessment and Zoning of Landslide Hazard Using AHP Model and Fuzzy Logic Operators in Posht Tang Watershed of Sar Pole Zahab (Kermanshah Province)
چکیده انگلیسی مقاله Due to the hazardous nature of landslides in mountainous areas, often causes sudden damages to the morphology and also major damage to residential areas, roads, agricultural lands and other things. In this study we used AHP model in Expert Choice software also used fuzzy logic with IDRISI software for prepared landslide zoning map for “Posht Tang” catchment that located at the north eastern of district of Sar Pole Zahab in Kermanshah province. 9 parameters were selected which is related to the occurrence of landslide that comprise land use, soil, Surface deposits, precipitation, land cover, slope, geology, geomorphology and elevation. From all variables, only six variables including geology, slope, precipitation , vegetation cover , land use and height were recognized as significant layers. Frequency ratio method was used for weighting the variable class that was determined based on the landslide percent between 0 to 1. Landslide susceptibility map were prepared with J-shape membership function and Gama fuzzy operation. From this point of view , the region was divided into very low, low, moderate, high and very high classes. Also accuracy of map was accessed by QS (Quality sum). The final weight of each factor in the AHP model showed that 36% of the catchment area is located in high and very high risk. While the operator of Gama fuzzy indicated 67% of area located in high and very high landslide Zoning. Model evaluating shows Gama fuzzy 0.7 model is more accurate than AHP model in the study area.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله جواد میرنظری |


هیمن شهابی |


سعید خضری |



نشانی اینترنتی http://gdij.usb.ac.ir/article_1819_0507e2d317eea8a489eaa7fc42d17481.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات