این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد ۲۸، شماره ۳، صفحات ۵۲۳-۵۳۳
عنوان فارسی تجزیه علّیت متوالی صفات مؤثر بر عملکرد سرشاخه و درصد اسانس کافوری (Camphorosma monspeliaca L.)
چکیده فارسی مقاله به منظور بررسی رابطه علّت و معلولی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و برخی عناصر گیاه دارویی کافوری (Camphorosma monspeliaca L.) در رویشگاه طبیعی، این تحقیق اجرا گردید. در این تحقیق گیاه کافوری از رویشگاه طبیعی در مرحله گلدهی کامل، با استفاده از 9 پلات نمونه‌برداری گردید. صفات مورفولوژیک از قبیل ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، قطر بزرگ و کوچک تاج پوشش، عملکرد سرشاخه کل و سرشاخه گلدار 20 تا 40 گیاه اندازه‌گیری شد. کلروفیل، قندهای محلول، پرولین، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، کلر و آهن گیاهان هر پلات مختلف اندازه‌گیری شد. صفات مؤثر بر عملکرد سرشاخه و درصد اسانس از طریق همبستگی ساده صفات، تجزیه فاکتور، تجزیه گام‌به‌گام و تجزیه علّیت مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از همبستگی صفات نشان داد که سرشاخه کل با؛ تعداد پنجه (**96/0 =r)، قطر تاج پوشش 1 (**84/0 =r)، قطر تاج پوشش 2 (**86/0 =r)، سرشاخه گلدار (**79/0 =r)، کلروفیل کل 1 (*77/0 =r)، کلروفیل b (*67/0 =r) و آهن (**84/0 =r) همبستگی مثبت معنی‌دار داشت. سرشاخه کل با قندهای محلول (**80/0- =r)، پرولین (**88/0- =r)، کلسیم (*70/0- =r) و کلر (**94/0- =r) همبستگی منفی معنی‌دار نشان داد. عملکرد سرشاخه گلدار با تعداد پنجه، قطر تاج پوشش 1 و 2، درصد اسانس، کلروفیل کل 1 و آهن همبستگی مثبت معنی‌دار داشت. درصد اسانس با تعداد پنجه (**79/0 =r)، قـطر تاج پوشش 1 (*79/0 =r) و 2 (**83/0 =r)، عملکرد سرشاخه کل (*76/0 =r) و گلدار (**84/0 =r) و آهن (**86/0 =r) همبستگی مثبت معنی‌دار نشان داد. نتایج حاصل از تجزیه فاکتورها نشان داد که شاخص اول با مؤلفه‌های تعداد پنجه، قطر تاج پوشش 1 و 2، عملکرد اندام هوایی و سرشاخه گلدار، درصد اسانس و مقدار آهن موجود در پیکره رویشی، بیش از 55% تغییرات کل را توجیه نمودند. نتایج حاصل از تجزیه گام‌به‌گام صفات بر درصد اسانس به‌عنوان متغیر وابسته نشان داد که دو صفت آهن و عملکرد سرشاخه گلدار با ضریب تبیین 8048/0 وارد معادله شدند. نتایج حاصل از تجزیه علّیت نشان داد که آهن بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر درصد اسانس داشت. نتایج حاصل از تجزیه گام‌به‌گام صفات بر عملکرد سرشاخه کل به‌عنوان متغیر وابسته نشان داد که تعداد پنجه و ارتفاع گیاه وارد معادله شدند. نتایج حاصل از تجزیه علّیت نشان داد که تعداد پنجه بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد سرشاخه داشت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کافوری (Camphorosma monspeliaca L.)، عناصر، همبستگی، تجزیه علّیت،
عنوان انگلیسی Sequential path analysis of effective characters on shoot yield and essential oil percentage of Camphorosma monspeliaca L.
چکیده انگلیسی مقاله This research was conducted to study the cause and effect of morphological, physiological characters and some elements of camphorosma monspeliaca L. in natural habitat.  Plant samples were collected by using 9 sampling plots at full flowering stage. Morphological traits including plant height, number of tillers, big and small diameter of the canopy cover, dry weight of plant shoots and dry weight of flowering shoots were measured. Soluble sugar content, proline, sodium, potassium, magnesium, calcium, chlorine and iron were also measured by using different methods. Correlation, factor analysis, stepwise and path analysis were used for identifying effective traits on shoot yield and essential oil percentage. The results showed that there was significant positive correlation between total shoot yield with number of tiller (r = 0.96**), canopy diameter 1 (r = 0.84*), canopy diameter 2 (r = 0.86**), flowering shoot yield (r = 0.79*), total chlorophyll 1 (r = 0.77*), chlorophyll b (r = 0.67*) and iron (r = 0.84*). There was significant negative correlation between total shoot yield with soluble sugars (r = -0.80**), proline (r = -0.88**), calcium (r = -0.70*) and chlorine r = -0.94**). Significant positive correlation was observed between flowering shoot yield with number of tillers, canopy diameters1 and 2, essential oil percentage, total chlorophyll 1 and iron. Essential oil percentage showed significant positive correlation with number of tiller (r = 0.79*), canopy diameters 1 (r = 0.79*), canopy diameters 2 (r = 0.83**), total shoot yield (r = 0.76*) and shoot flowering yield (r = 0.84**) shoot yield and iron (r = 0.86**). The results of factor analysis showed that first component with number of tillers, big and small canopy diameters, total shoot yield, flowering shoot yield, essential oil percentage and iron could justify more than 55% of total variance. The result of stepwise analysis on dependent variable (essential oil percentage) showed that iron and total shoot yield with a determination coefficient of 0.8048 were entered to the regression model. The result of path analysis showed that iron had the highest direct positive effect on essential oil percentage. According to the results of stepwise analysis, number of tillers and plant height were entered to the regression model. The result of path analysis showed that number of tiller had the highest direct positive effect on total shoot yield.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله بهلول عباس زاده |
دکتری زراعت، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

محمدحسن عصاره |
استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

محمدرضا اردکانی |
استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت

فرزاد پاک نژاد |
دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت

معصومه لایق حقیقی |
کارشناس، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

سعیده مشکی زاده |
کارشناس، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

نشانی اینترنتی http://ijmapr.areeo.ac.ir/article_2969_047504aba31e5e1cac7fe899b22f42f2.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/717/article-717-1551750.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات