این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اکتشاف و تولید نفت و گاز، جلد ۱۳۹۱، شماره ۹۰، صفحات ۲-۳
عنوان فارسی فرصتِ فرصت آفرینی از میادین مشترک
چکیده فارسی مقاله چند سالی است که موضوع میادین مشترک به یکی از موارد ثابت بحث‌های تخصصی حوزه نفت و گاز کشور تبدیل شده است. یکی از عمده‌ترین دلایل این موضوع، بحث عقب‌ماندگی است که طی سالیان گذشته و به دلیل شرایط خاص اقتصادی کشور در برخی میادین مشترک از جمله میدان گازی پارس جنوبی به وجود آمده است. بارزترین این شرایط، جنگ تحمیلی و آثار و تبعات آن بر ساختارهای اقتصادی کشور در پایان دهه 1360 شمسی است. همان سال‌ها و در شرایطی که ایران با بودجه حاصل از درآمد نفت بشکه‌ای 8 دلار برنامه بازسازی خرابی‌های جنگ و نوسازی تأسیسات آسیب‌دیده را در دستور کار خود قرار داده بود، کشور قطر با اتکا به فراغت بال در حوزه قراردادهای بین‌المللی شروع به توسعه اولیه بخش جنوبی میدان گازی پارس جنوبی کرد و به هر روی توانست در تولید و بهره‌برداری از مخزن چند گام جلوتر از ایران بردارد. هر چند ایران با سرعت سعی در جبران این نقیصه نمود و ظرف مدت کمتر از 10 سال 10 فاز از میدان گازی پارس جنوبی را توسعه داد، اما واقعیت آن است که این اتفاق موجب شد تا موضوع "مدیریت میادین مشترک با هدف جلوگیری از هدررفت منابع هیدروکربنی" به یکی از حوزه‌های مهم تفکر استراتژیک در صنعت نفت ایران تبدیل شود. آنچه مسلم است، هر یک از 28 میدان مشترک ایران چه در غرب کشور و چه در آب‌های خلیج پارس می‌توانند در زمره چالش‌های پر اهمیت توسعه آتی صنعت نفت ایران محسوب شوند. اما در صورتی که بتوان این میادین را با هوشمندی و درک صحیح واقعیت‌ها مدیریت کرد و به موازات، عزمی ملی در لایه‌های مختلف اجتماعی کشور و در طیف‌های مختلف جامعه برای مشارکت در فرآیند توسعه میادین مشترک ایجاد نمود، به آسانی می‌توان این چالش را به فرصتی بی‌بدیل و الگویی از مدیریت چالش‌ها در کشور تبدیل نمود. موضوع میادین مشترک می‌تواند فرصت بی‌بدیلی را در حوزه ساختارهای استراتژیک توسعه ملی کشور ایجاد نماید و امکان ایجاد فرصت بالقوه‌ای که در حوزه میادین مشترک وجود دارد با هیچ یک از مزیت‌های طبیعی و اقتصادی ایران اسلامی قابل مقایسه نیست. در هیچ حوزه‌ای از حوزه‌‌های پرمزیت اقتصاد ایران نمی‌توان سرمایه‌گذاری چندین میلیارد‌ دلاری از بخش غیردولتی جذب کرد. اما در مورد میادین مشترک به علت سودآوری اقتصادی بالا، امکان طراحی مدل‌های مختلف جذب سرمایه وجود دارد. در صورتی که طرح‌های جذابی همچون صکوک نفت و اوراق مشارکت با مدل‌های متنوع و مختلف وارد بازار سرمایه ایران شود، بی‌تردید زمینه یک جهش بزرگ و تاریخی در حوزه سرمایه‌گذاری داخلی ایران ایجاد خواهد شد. جهشی که ضمن ایجاد فرصت‌های جذاب برای بخش مالی غیردولتی ایران، می‌تواند بر بازارهای مالی کاذب کشورمان نیز خط پایانی کشیده و فضای مالی ایران را از بیماری بازارهای کاذب و غیرمولد رهایی بخشد. در کنار این موارد باید به این واقعیت نیز اشاره کرد که ساخت استراتژیک و تفکر بنیادین بخش بالادستی صنعت نفت اکنون پس از 104 سال گذار از دوران‌های مختلف تاریخی نیازمند یک تحول اساسی و تجدید قواست. به اعتقاد نگارنده چنان‌چه این تحول بنیادین حول محور میادین مشترک صورت پذیرد، در کوتاه‌مدت شاهد آثار و برکات متعددی در زمینه جلوگیری از هدررفت منابع هیدروکربنی خواهیم بود. در سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، شرکت ملی نفت ایران قطعاً موضوع میادین مشترک و مدیریت این میادین با هدف جلوگیری از هدر رفت منابع هیدروکربنی را جزء مهم‌ترین راهبردهای خود دانسته و معتقد است که این میادین می‌توانند نمادی از تولید ملی و صیانت از ثروت ملی باشند. امسال اجرای قراردادهای گذشته توسعه میادین نفت و گاز و همچنین مذاکرات و برنامه‌ریزی‌ها برای افزایش ضریب بازیافت از میدان‌های قدیمی شتاب خواهد گرفت. پارس جنوبی به عنوان کارگاه بزرگ توسعه ملی کشور، نمادی از شتاب در توسعه تولید از میادین مشترک محسوب می‌شود که مورد توجه خاص وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران است. با راه‌اندازی کلیه فازهای پارس جنوبی تا پایان برنامه پنجم توسعه تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی به یک هزار و 472 میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت. میانگین سرمایه‌گذاری انجام شده در سال‌های اخیر در بخش بالادستی صنعت نفت هر سال حدود 3/9 میلیارد دلار بوده است که بخشی از آن از منابع داخلی شرکت ملی نفت و بخش زیادی از آن از محل قراردادهای بیع‌متقابل تأمین شده است. با این حال موضوع سرمایه‌گذاری به ویژه در میادین مشترک نیازمند طراحی مدل‌های متنوعتری از قراردادهای توسعه و سرمایه‌گذاری و جذب و توزیع سرمایه است که در صورت عملیاتی شدن می‌تواند یکی از آثار ممتاز فرصت‌زایی در حوزه میادین مشترک قلمداد شود. آنچه مسلم است، میادین مشترک هم می‌تواند حامل پیام چالش‌های بزرگ برای اقتصاد ایران باشد و هم می‌تواند فرصت فرصت‌آفرینی‌های فراوان را برای کشور ایجاد نماید. در این میان با جدی شدن بحث "مدیریت میادین مشترک با هدف جلوگیری از هدررفت منابع هیدروکربنی" بخش قابل توجهی از چالــــش‌های مرتبـــط با میــادین مشترک، قابل تبدیل به مزیت‌های بالقوه و فـــرصت‌های مهم است که مـــی‌تواند سرمـــــنشاء توسعه ملــــی و جــــاده امن پیشــرفت ایران اســــلامی در افق 1404 باشد. مدیر مسئول
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مدیرمسیول | مدیرمسیول


نشانی اینترنتی http://ekteshaf.nioc.ir/browse.php?a_code=A-10-138-747&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده گزارش مورد
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات