اقتصاد اسلامی، جلد ۱۳، شماره ۵۲، صفحات ۱۴۱-۱۷۰

عنوان فارسی بررسی قراردادهای سوآپ نرخ بهره از دید فقه امامیه
چکیده فارسی مقاله امروزه با توسعه نهادهای مالی و گسترش دامنه تجارت، مدیریت ریسک اهمیت ویژه‌ای در مطالعه‌های اقتصادی دارد. رویکردها و ابزارهای متنوعی جهت مدیریت و کاهش انواع ریسک پدید آمده است. یکی از ابزارهای پراستفاده در گستره مدیریت ریسک، سوآپ است که در آن مجموعه‌ای از جریان‌های نقدی ثابت با مجموعه‌ای از جریان‌های نقدی شناور مبادله می‌شود. قراردادهای سوآپ نرخ بهره در جایگاه یکی از انواع قراردادهای سوآپ، نقش مهمی در مدیریت و پوشش ریسک نرخ بهره دارد. مقاله پیش‌رو ضمن معرفی این ابزار مالی با رویکردی فقهی به‌دنبال بررسی امکان استفاده از این قرارداد از منظر فقه امامیه بوده و امکان انطباق آن با عقدهای رایج اسلامی را مورد بررسی قرار داده است. در تحقیق پیش‌رو، امکان انطباق قرارداد پیش‌گفته با قراردادهای بیع دین به دین، بیع کالی به کالی و صلح دین به دین مورد بررسی قرار گرفته و امکان استفاده از این قرارداد در قالب صلح دین به دین مورد تأیید قرار گرفت. در قراردادهای سوآپ نرخ بهره به‌علت شبهه غرری‌بودن و ربوی‌بودن آنها این نتیجه حاصل شد که قراردادهای سوآپ نرخِ بهرهِ متعارفِ غرب با اصول قراردادهای اسلامی و فقه شیعه منطبق نیست و امکان استفاده از این ابزار در بازارهای کشور وجود ندارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اوراق مشتقه، قراردادهای سوآپ، سوآپ نرخ بهره، مدیریت ریسک،

عنوان انگلیسی Interest Rate Swap Contracts; a Survey from the Imamiyyah Jurisprudential Viewpoint
چکیده انگلیسی مقاله Nowadays, as financial institutions have developed and the scope of trading has extended, risk management has become significantly important in the economic studies, and various approaches and instruments have been developed to manage and reduce the different types of risks. One of widely-used instruments in risk management is swap contract, in which a set of fixed cash flows is exchanged with a set of floating cash flows. Interest rate swap contracts, as a type of swap contracts, play a critical role in managing and hedging the interest rate risk. This article, besides introducing this financial instrument, using a jurisprudential approach, tries to investigate the possibility of using this contract from the viewpoint of Imamiyyah jurisprudence and examines the possibility of its being adapted to the common Islamic contracts. In this study, the possibility of interest rate swap contracts' being adapted to "Bai'al-dain bil dain", "Ba'i al-Kali bil Kali" and "Solh dain bil dain" has been examined and the practicability of their being used in the form of "Solh dain bil dain" has been confirmed. As to the interest rate swap contracts, due to the doubt of their being Gharar and Riba, we concluded that the common interest rate swap contracts in the west are not compatible with the principles of Islamic contracts and Shi'a jurisprudence, and that we may not use this instrument in the Iranian markets.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله محمدجواد محقق نیا | mohammad javad mohaghegh nia
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و جامعه المصطفی العالمیه.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

حسین تملکی |
دانشجوی دکترای مدیریت مالی دانشگاه علامه طباطبایی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

هادی خواجه زاده دزفولی | khajezade dezfooli
دانشجوی دکترای مدیریت مالی دانشگاه علامه طباطبایی.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)


نشانی اینترنتی http://eghtesad.iict.ac.ir/article_14538_baae5e86d247699c3833b7445c49e229.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات