تاریخ و تمدن اسلامی، جلد ۱۴، شماره ۲(پیاپی ۲۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۷)، صفحات ۱۲۱-۱۵۸

عنوان فارسی حاکمیت بر رعایا: بازتاب ایدئولوژی صفویان در نقاشی‌های «مرد سوار بر اسب و فیل ترکیبی» (پیکره در پیکره)
چکیده فارسی مقاله نقاشی­های «مرد سوار بر اسب و فیل ترکیبی» صفوی دسته­ای از آثار نقاشی ترکیبی جهان­اند که محققان به ظهور و وفور تصویرگری آنها در سده 16ﻫ/10م اذعان ­دارند. این آثار بر­رغم جذابیت، در سال­های بعد به دلایلی مبهم دچار رکود و تغییر مضامین شدند. تحقیق حاضر می­کوشد با مبنا قرار دادن «نظریه بازتاب»، مبنی بر انعکاس جامعه و ایدئولوژی مسلط در آثار هنری و با­ استفاده از روش تحلیل محتوای تصاویر و تطبیق نتایج آن با تاریخ اجتماعی  دوره صفویان، با پاسخ‌گویی به سؤالاتی چون چیستی هویت و کنش پیکره­های موجود در این آثار و نقششان در تکوین جامعه و چگونگی بازتاب جامعه در آنها به برخی از این دلایل اشاره نماید. گفتنی است داده­های تصویری در این تحقیق به ­شیوه اشباع نظری و داده­های تاریخی به روش اسنادی جمع­آوری ­شده­اند. تعیین گروه­ها و طبقات حاضر و غایب در بدنه اجتماع تصویرشده در این آثار، استخراج مقوله­های اصلی از کدگذاری تصاویر شامل «حاکمیت یک­پارچه و متمرکز» و «شاه هم‌چون رمه­بان رعایا»، تطبیق مقوله­های یادشده با کارکردها و کاستی­های ایدئولوژی طبقه حاکم صفوی، نگاه انتقادی به مضامین و سرانجام ارائه دلایلی برای رکود تصویرگری آنها در اواخر دوره صفویه چون کم­شدن توان ایدئولوژی پویای اولیه و از رونق ­افتادن تشبیهاتی مانند «شاه هم‌چون رمه­بان» از مهم­ترین دستاوردهای این تحقیق به­شمار­می­رود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Sovereignty Over the Ra’āyā: Reflection of Safavid Ideology in “Man on a Composite Horse and Elephant” Paintings
چکیده انگلیسی مقاله The" Man on a composite horse and elephant" Paintings of Safavid belong to the world- composite paintings class that the scholars have acknowledged for emerging and abundance of them in the 16th / 10th century. Despite the attractiveness, those works faced stagnation and changing concepts over the next following years. This research on the context of the theory of reflection attempts to explain the influence of society and the dominant ideology in the art works and analysis of the content of images and its adaptation to the Safavid society, the nature and function of the identity and function of the figurative compartments in those works and their role in society and the reflection of society on them. The most important achievements of this research are determining the present and absent groups in the community which is depicted in those works, extracting the main concept from encoding images including "Integrated and centralized governance" and "king as herder of ra'āyā", adjusting those concepts with the capabilities and defects of the ruling class ideology, having a critical look at the concepts and finally presenting reasons for the stagnation of their illustrations, such as reduction of the capacity of the early dynamic ideology and the wane of metaphors such as "king as herder of ra'āyā".
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله صدیقه نایفی |
دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

اصغر جوانی |
گروه پژوهش هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

محمدرضا مریدی |
دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران


نشانی اینترنتی http://jhcin.srbiau.ac.ir/article_13927_0911c5d55efa4888eb7b47c61262f3b9.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/678/article-678-1331349.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات