این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه تاریخ اسلام، جلد ۱، شماره ۲۸، صفحات ۵-۲۶
عنوان فارسی چگونگی مواجهه متوکل عباسی با نحله‌های کلامی (بررسی موردی معتزله و اهل حدیث)
چکیده فارسی مقاله با روی کار آمدن عباسیان و آغاز نهضت علمی، فرقه های کلامی بسیاری در جهان اسلام به وجود آمدند. مهمترین این فرقه در دوره اول عباسی معتزله بود که خلافت عباسی به کمک آنها و با اتکاء به آرا و استدلالات عقلی آنها به مقابله با شبهات و تشکیکات وارده بر دین برآمدند. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی بر پایه منابع کتابخانه‌ای به تبیین زمینه‌های قدرت‌یابی و افول این نحله فکری و همچنین مناسبات میان معتزلیان و اهل حدیث پرداخته شده­است. سوال اصلی پژوهش این است که با توجه به خدمات معتزله در تبیین فکری جامعه اسلامی چه عواملی موجب شد تا متوکل عباسی معتزلیان را سرکوب کند و بار دیگر به اهل حدیث روی آورد؟ دستاورد تحقیق بر این نکته استوار است که مأمون پس از غلبه بر امین برای مقابله با جناح پر قدرت قشری اعراب با تمایلات فکری حشویه، که مامون را نماینده واقعی اعراب اهل سنت نمی‌دانستند سبب نزدیکی خلیفه به معتزله شد. در حالی‌که متوکل به سبب علایق عرب‌گرایانه و تمایل به بازگرداندن خلافت عباسی به روزگار پیش از مأمون، تلاش کرد تا با سرکوب معتزلیان بار دیگر به اهل حدیث نزدیک شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اهل حدیث، عصر اول عباسی، فرقه‌های کلامی، مامون، معتزله، متوکل.
عنوان انگلیسی Mutawakkil's attitude to the theological schools; case study of Mu'tazilah and Ahl al-Hadith
چکیده انگلیسی مقاله Mu'tazilites, as an intellectual theological school flourishing at the early Abbasid era, had a great influence on the establishment of Abbasid caliphate.  This paper, using a descriptive and analytical method based on library resources, attempts to explain causes and contexts of the rise and  decline of this intellectual school, as well as the relations between the Mu'tazilites and the other outstanding theological school known as Ahl al-Hadith. The main question of the paper is why Mutawakkil (r. 847-861), despite of the marvellous contribution of Mu'tazilites to intellectual development in Islamic society, was opposed to them. The study's conclusion is that caliph Ma'mun (r. 813-833), in confrontation with Amin (r. 809-813) and his supporting sect of al-Hashwiyah which denied the authority of Ma'mun, intended to ratify the opposite thought system of Mu'tazilites who stood against orthodox Arabs. After Ma'mun, Mutawakkil, again by supporting Ahl al-Hadith, combated Mu'tazilites and tried to restore Arab nationalism.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سجاد جمشیدیان |
دانشگاه خوارزمی

حسین مفتخری |
دانشگاه خوارزمی

نشانی اینترنتی http://journal.isihistory.ir/browse.php?a_code=A-10-73-49&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1472/article-1472-1169765.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات