بهداشت و ایمنی کار، جلد ۳، شماره ۱، صفحات ۵۵-۶۸
عنوان فارسی ارایه روشی برای مدل‌سازی پیامد و ارزیابی کمی ریسک حریق و انفجار در صنایع فرآیندی ( مطالعه موردی: فرآیند تولید هیدروژن)
چکیده فارسی مقاله مقدمه: صنایع فرآیندی اغلب با مواد شیمیایی پر خطر و واحدهای عملیاتی تحت شرایط دما و فشار بالا نظیر راکتورها و تانک‌های ذخیره سروکار دارند. بنابراین احتمال وقوع حوادثی از قبیل انفجار و آتش‌سوزی در آنها بسیار بالا است. هدف این تحقیق ارایه روشی جامع و کارآمد برای ارزیابی کمی ریسک حریق و انفجار واحدهای فرآیندی است. .روش کار: روش پیشنهادی در این تحقیق مشهور به QRA است و شامل هفت مرحله می باشد. بعد از تعیین اهداف مطالعه و شناسایی کامل فرآیند مورد مطالعه، ابتدا از روش‌های کیفی مناسب جهت غربالگری و شناسایی کانون‌های خطر استفاده می گردد و سپس سناریوهای محتمل شناسایی و الویت بندی می شوند. در ادامه جهت برآورد میزان تکرارپذیری سناریوها از روش آمار و سوابق گذشته یا روش تحلیل درخت خطا (Analysis Fault Tree) به همراه درخت رویداد (Event Tree) استفاده می گردد. برای مدل‌سازی پیامد از نرم افزار تخصصی PHAST 6.54 همراه با معادلات پرابیت به منظور ارزیابی پیامد استفاده می گردد. در آخرین مرحله با ترکیب پیامد و تکرارپذیری، ریسک فردی و جمعی تک تک سناریوها و ریسک کلی فرِآیند یا واحد مورد مطالعه محاسبه می گرد د. .یافته ها: به‌کارگیری روش پیشنهادی نشان داد که خطرناکترین پیامدهای واحد تولید هیدروژن آتش فورانی، آتش ناگهانی و انفجار است. نتایج بیان کرد که ریسک جمعی هر دو حریق و انفجار ناشی از پارگی کامل راکتور سولفورزدایی(سناریو3)، رفورمر(سناریو9) و جاذب های تصفیه هیدروژن(سناریو12) غیرقابل پذیرش است. کل واحد تولید هیدروژن از نظر ریسک فردی حریق در ناحیه ARARP قرار دارد و تا فاصله 160متری از حد مرزی واحد، ریسک فردی حریق غیر قابل پذیرش است. این فاصله نه تنها فراتر از حد مرزی واحد تولید هیدروژن است، بلکه از حد مرزی مجتمع نیز فراتر است. راکتورسولفورزدایی(57%) و رفورمر(34%) دارای بیشترین سهم در ریسک فردی انفجار برای پرسنل اتاق کنترل می باشند و ریسک آنها غیر قابل پذیرش است. .نتیجه گیری: به‌دلیل آن‌که روش پیشنهادی در تمام مراحل طراحی فرآیند یا سیستم قابل اجرا است و برای برآورد ریسک حریق و انفجار از یک نگرش کمی، جامع و مبتنی بر معادلات ریاضی استفاده می کند، استفاده از آن به عنوان روش جایگزین روش‌های کیفی و نیمه کمی موجود، توصیه می شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ارزیابی ریسک کمی، حریق و انفجار، مدلسازی پیامد، هیدروژن
عنوان انگلیسی Presentation of a method for consequence modeling and quantitative risk assessment of fire and explosion in process industry (Case study: Hydrogen Production Process)
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Process industries, often work with hazardous and operational chemical units with high temperature and pressure conditions, such as reactors and storage tanks. Thus, probabilities of incidence such as explosions, and fire are extremely high, The purpose of this study was to present a comprehensive and efficient method for the quantitative risk assessment of fire and explosion in the process units. .Material and Method: The proposed method in this study is known as the QRA and includes seven steps. After determination of study objectives and perfect identification of study process, first, qualitative methods are used to screen and identify hazard points and the possible scenarios appropriate are identified and prioritized. Then, estimation of frequency rate are done using past records and statistics or Fault Tree Analysis along whit Event Tree. PAHST professional software and probit equations are used in order to consequence modeling and consequence evaluation, respectively. In the last step by combination of consequence and frequency of each scenario, individual and social risk and overall risk of process or under study unit was calculated. .Result: Applying the proposed method showed that the jet fire, flash fire and explosion are most dangerous consequence of hydrogen generation unit. Results showed that social risk of the both fire and explosion caused by full bore rupture in Desulphrizing reactor (Scenari3), Reformer (scenario 9) and Hydrogen purification absorbers are unacceptable. All of the hydrogen generation unit fall in ARARP zone of fire individual risk (FIR) and FIR up to 160 m of boundary limit unit is unacceptable. This distance is not only beyond of hydrogen generation unit boundary limit, but also beyond of complex boundary limit. Desulphurization Reactor (75%) and Reformer (34%) had the highest role in explosion individual risk in the control room and their risks are unacceptable. .Conclusion: Since the proposed method is applicable in all phases of process or system design, and estimates the risk of fire and explosion by a quantitative, comprehensive and mathematical-based equations approach. It can be used as an alternative method instead of qualitative and semi quantitative methods.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Quantitative risk assessment, Process safety, Hydrogen
نویسندگان مقاله محمد جواد جعفری | m j jafari
department of occupational health eng, faculty of health, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی (Shahid beheshti university of medical sciences)

اسماعیل زارعی | e zarei
department of occupational health eng, faculty of health, shahid beheshti university of medical sciences, tehran, iran
مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی (Shahid beheshti university of medical sciences)

علی درمحمدی | a dormohammadi
department of occupational health eng, faculty of health, hamadan university of medical sciences, hamadan, iran
مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی همدان (Hamadan university of medical sciences)

نشانی اینترنتی http://jhsw.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-25-57&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات