آبیاری و زهکشی، جلد ۹، شماره ۲، صفحات ۲۳۳-۲۴۱
عنوان فارسی شبیه‌سازی و ارزیابی الگوی توزیع رطوبتی خاک در آبیاری زیرزمینی کوزه‌ای
چکیده فارسی مقاله با توجه به محدودیت منابع آب در مناطق خشک جهان، استفاده از روش­های نوین آبیاری با راندمان بالا در کشاورزی امری ضروری است. یکی از راه­های افزایش بهره­وری آب، استفاده از روش آبیاری زیرزمینی کوزه­ای است. با این­حال طراحی درست این سامانه­ها نیاز به اطلاعات کافی از نحوه توزیع جریان آب به صورت افقی و عمودی دارد. هدف از این مطالعه بررسی عمقی الگوی توزیع رطوبت در خاک تحت سامانه آبیاری کوزه­ای با استفاده از منبع آب آبیاری با ارتفاع 1، 5/1و 2 متر در مقاطع زمانی مشخص می­باشد. این پژوهش در قالب بلوک­های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. اندازه­گیری رطوبت حجمی خاک تا عمق 1 متر توسط رطوبت سنج TDR صورت پذیرفت. کوزه­ها دارای قطر6 سانتی­متر و ارتفاع 45 سانتی­متر بودند واز طریق لوله­های پلی اتیلن 16 میلی­متری به­هم وصل شدند. شبیه­سازی حرکت آب در خاک به­وسیله نرم­افزار HYDRUS-2D انجام شد و در نهایت نتایج حاصل از شبیه­سازی با نتایج حاصل از اندازه­گیری­های میدانی مقایسه گردید. نتایج نشان داد مدل می­تواند روند تغییرات رطوبت را با دقت به نسبت خوبی شبیه­سازی کند. در زمان­های اولیه آبیاری، شبیه­ساز رطوبت را بیش­تر از مقادیر واقعی برآورد کرد. در فاصله 30 سانتی­متر از محور عمودی کوزه تغییرات رطوبتی چندان نبود و مدل نیز این امر را تصدیق کرد. بهترین همبستگی مربوط به فاصله 10 سانتی­متری از محور عمودی کوزه با مقادیر ME، RMSE و R2 به ترتیب برابر 0015/0 سانتی­متر، 018/0 سانتی­متر و 95/0 می­باشد. یافته­ها نشان داد شبیه­سازHYDRUS-2D ، از کارایی مناسبی برای شبیه­سازی توزیع رطوبت در آبیاری کوزه­ای متخلخل رسی برخوردار است.هم­چنین مشاهده شد که توزیع رطوبت در نیم­رخ خاک تحت منبع با ارتفاع 5/1 و 2 متر، تفاوت چندانی با هم ندارد و افزایش ارتفاع منبع تأثیری روی شعاع رطوبتی خاک ندارد و تنها افزایش هزینه­ها را در پی دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آبیاری کوزه‌ای، الگوی توزیع رطوبت، شبیه‌سازی، HYDRUS-2D،
عنوان انگلیسی Simulation and Evaluation of Soil Moisture Distribution Pattern under Pitcher underground Irrigation System
چکیده انگلیسی مقاله Due to the limited water resources in arid regions, using modern irrigation methods with high efficiency in agriculture is essential. One of the methods for increasing water use efficiency is the pitcher underground irrigation method. A proper design of these systems requires the enough information about water flow distribution pattern in both horizontal and vertical directions. Since the field experiments for detecting soil moisture distribution pattern is very hard and time consuming, analytical methods can be used to reasonably estimate the distribution of moisture in the soil though soil water flow equations having soil water factors. The aim of this study was to investigate the moisture distribution pattern in soil using three different heights of irrigation water source (i.e. 1, 1.5 and 2 meters) in the certain time intervals. This study was done in a randomized complete blocks design with three replications. Volumetric soil moisture content within 1m-soil profile was measured by TDR. Simulation of water movement in soil was performed by HYDRUS-2D and the simulated values were compared with the measured values at the end. The results show that the model can simulate moisture variation trend with a relatively good accuracy. In the early stage of irrigation, simulator overestimated the moisture content. Moisture variation was not too much at distance 30 cm from vertical axis of the pitcher. This was confirmed by HYDRUS-2D simulated values. The best simulation results were obtained for the 10 cm distance from the vertical axis of pitcher where ME, RMSE and R2 were 0.0015, 0.018 and 0.95, respectively. Moreover it was observed that there is no significant difference between soil water distribution pattern obtained for two water supply elevations of 1.5 and 2 m above the soil surface. The results indicated that HYDRUS-2D can effectively use to simulate soil water distribution pattern under a porous clay pitcher irrigation system
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله آزاد آقایی |
دانش آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل، زابل، ایران

پیمان افراسیاب |
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل، زابل، ایران

مهدی کیخا |
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات تالاب بین‌المللی هامون، دانشگاه زابل، زابل، ایران

غلامعلی کیخا |
محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زابل، زابل، ایران

نشانی اینترنتی http://idj.iaid.ir/article_54899_741aa498cbee373629162697a4dc428e.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/552/article-552-791026.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات