گلجام، جلد ۱۳، شماره ۳۲، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی تحلیل علیّت و عاملیّت در دگرگونی های دو دهۀ اخیر قالی ایران (مناطق مورد مطالعه: خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی)
چکیده فارسی مقاله چکیده: در بسیاری از پژوهش ها و مطالعات مرتبط با هنرهای کاربردی ایران و از جمله قالی به علت نادیده گرفتن بخشی از ابــعاد و مولفه هایِ علیتی و عاملیتی (شکل یافته بر مبنای تعاملات و مناسبات میان علل، شرایط و کاگزارانِ تولید)  تحلیل های مبهم و ناقصی از موجودیت و دگرگونی های آنها ارائــــه می شود؛ با توجه به جایگاه ویژه و ممتاز قالی ایران در میان هنرهای کاربردی ( به علت دارا بودن توامان کارکردهای زیبایی شناختی، مصرفی و اقتصادی) ؛ شناختِ نظام مند این ابعاد و مولفه ها در روند تکوین و تغییر قالی در گسترۀ جغرافیایی و تاریخیِ مشخص، می تواند الگوهای تحلیلی و تبیینی کارآمدی را در اختیار متولیان امرِ برنامه ریزی و مدیریت این محصول و نیز تولیدکنندگان بگذارد. این پژوهش با رویکردی میان رشته ای و روشی توصیفی ـ تحلیلی به تبیین  نوع و شکل تاثیرگذاریِ ابعاد و مولفه های علیتی و عاملیتی بر ابعادِ فرمی، فنی، کَمی و نیز فرایندی خلق قالیِ یک منطقه پرداخته است.  پیکرۀ مطالعاتی در این پژوهش از یک سو شامل قالی ها و مناطق قالیباف است و از سوی دیگر عاملیت هایی را در بر می گیرد که به شکلی «سازمانی» در عرصۀ تولید قالی فعال هستند. روش نمونه گیری قالی ها و حوزه های قالیباف، روش احتمالی یا تصادفیِ طبقه بندی شده می باشد و انتخاب عاملیت ها نیز به صورت گزینشی بر مبنای سابقه فعالیت، ضریب نفوذ و نیز گستردگی فعالیت آنها در دو دهه گذشته انجام گرفته است. حوزه جغرافیایی این پژوهش، مناطق خراسان شمالی،خراسان رضوی و خراسان جنوبی در نظر گرفته شده است. نتایج این پژوهش مشخص نمود که،  موجودیت یک قالی در شرایط معمول، رابطه تنگاتنگی با علیت های (علل و شرایط) آن دارد؛ اما دگرگونی ها و تغییرات قالی در ابعاد مختلف آن در دوران اخیر بیشتر متاثر از فعالیتِ عاملیت ها (کارگزاران) بوده است. عاملیت های تولیدِ قالی در یک منطقه علاوه بر ایفای نقش متغیر مستقل و تاثیرگذار بر ابعاد قالی یک منطقه، می توانند به عنوان متغیری وابسته نیز حضور پیدا کنند؛ در این شرایط متغیر مستقل می تواند ابعاد مختلف علیتی و یا دیگر عاملیت های سرنمون و رقیب باشد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قالی، عاملیّت، علیّت، جغرافیا، سازمان

عنوان انگلیسی TITLE: CAUSAL ANALYSIS IN CHANGES OF LAST TWO DECADES OF IRANIAN CARPETS (Case Study Areas: Northern Khorasans, Razavi Khorasans and Southern Khorasans)
چکیده انگلیسی مقاله Abstract In many researches and studies related to Iran's practical arts including carpets there are incomplete and incomprehensive analysis provided about them due to ignoring part of the dimensions and components of causality; considering the special place of Iranian carpets among the practical arts (Due to the combination of aesthetic, consumer and economic functions); the systematic recognition of these dimensions and components of conception and change of carpets in a specific historic and geographic area, can provide planners, product managers and producers with useful analysis patterns and explanations. This research explains the type and form of the influence of the dimensions and components of causality on the figurative, technical, quantitative, and also the process of the creation of a carpet in a region using an interdisciplinary approach and a descriptive-analytical method. This study contains information on both the carpets and weaving districts and the agencies which are active in the organizational production of carpets. The sampling method of the carpets and weaving districts, is the coincidental classified method and the agency sampling is the selective method and it is according to their experience, influence and the extent of their activities in the last two decades. The geographical area of this research are Northern Khorasan, Southern Khorasan and Razavi Khorasan. The results of this research indicated that the existence of a carpet in normal conditions, has a close relationship with its causalities; but changes and transformations of the carpet was mostly affected by the activity of said agencies in the recent period. The production agencies can be present as a dependent variable in addition to their independent variable role in a district; in this conditions the independent variable can be different causal dimensions or other competing agencies.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Carpet, Agency, Causality, Geography, Organization

نویسندگان مقاله مجیدرضا مقنی پور | majid reza moghanipour
Shiraz University
دانشگاه شیراز

محسن مراثی | mohsen marasy
Shahed University
دانشگاه شاهد

محمدرضا مریدی | mohammad reza moridi
University of Art
دانشگاه هنر تهران


نشانی اینترنتی http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-434-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تولید فرش
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات