Journal of Agricultural Science and Technology، جلد ۲۰، شماره ۳، صفحات ۵۴۳-۵۵۶
عنوان فارسی انبوهی جمعیت و الگوی پراکنش پهنه ای Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) روی ارقام مختلف گوجه فرنگی
چکیده فارسی مقاله یکی از مهم ترین عوامل در نمونه برداری و برنامه مدیریت تلفیقی آفات دانستن انبوهی جمعیت و الگوی پراکنش پهنه ای حشرات می باشد، به ویژه در مورد آفات مهاجمی همانند مینوز برگ گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick) که باعث ایجاد مشکل جدی در کشت گوجه فرنگی شده است. بنابراین، انبوهی جمعیت و الگوی پراکنش پهنه ای T. absoluta در طول سال های 1394 و 1395 در منطقه ورامین (استان تهران) روی هفت رقم گوجه فرنگی ('Primo Early', 'Rio Grande', 'Cal JN3', 'Petomech', 'Early Urbana Y', 'Super Strain B' and 'Super 2270') مشخص شد. انبوهی T. absoluta با شمارش تعداد دالان های با لارو زنده/بوته (دالان های فعال) و دالان های بدون لارو زنده/بوته (دالان های غیر فعال) محاسبه شد که از مجموع هر دو، انبوهی کل جمعیت (کل دالان ها/بوته) به دست آمد. در سال 1394، بالاترین میانگین تعداد کل دالان های ایجاد شده توسط T. absoluta روی رقم'Cal JN3' (82/21 دالان/بوته) و کمترین میانگین روی رقم'Early Urbana Y' (08/11 دالان/بوته) بود. در سال 1395، بالاترین و پایین ترین میانگین انبوهی جمعیت T. absoluta به ترتیب روی رقم 'Cal JN3' (44/14 لارو/ وته) و 'Super Strain B' (60/4 لارو/ وته) مشاهده شد. با استفاده از شاخص موریسیتا، مدل های رگرسیونی تیلور و آیوائو و روش نسبت واریانس به میانگین، الگوی پراکنش پهنه ای T. absoluta تعیین شد. در تمام ارقام گوجه فرنگی با استفاده از شاخص پراکندگی، الگوی پراکنش پهنه ای در هر دو سال به صورت تجمعی بود. در مدل های تیلور و آیوائو، پراکنش پهنه ای روی ارقام 'Primo Early' و 'Early Urbana Y' در سال 1394 و روی رقم 'Super 2270' در سال 1395 ار نوع تجمعی بود، اما الگوی پراکنش پهنه ای این آفت روی سایر ارقام از نوع تصادفی بود. همچنین، الگوی پراکنش پهنه ای T. absoluta با استفاده از شاخص موریسیتا در همه تاریخ های نمونه برداری از نوع تصادفی بود. کمترین اندازه بهینه نمونه به وسیله ضریب تیلور محاسبه شد. این نتایج نشان داد که ارقام مختلف گوجه فرنگی روی انبوهی جمعیت و الگوی پراکنش پهنه ای T. absoluta تاثیر می گذارد. نتایج نشان داد که ارقام گوجه فرنگی روی انبوهی جمعیت و پراکنش پهنه ای T. absoluta تاثیر می گذارد. شاخص های پراکنش پهنه ای را می توان در راستای بهبود برنامه های نمونه برداری برای برآورد دقیق انبوهی جمعیت T. absoluta استفاده کرد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Population Density and Spatial Distribution Pattern of Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) on Different Tomato Cultivars
چکیده انگلیسی مقاله One of the most important factors in a sampling and integrated pest management program is to know the population density and spatial pattern of the insects, especially the invasive ones such as Tuta absoluta (Meyrick) that cause a serious problem in tomato cultivation. Therefore, population density and spatial distribution pattern of T. absoluta was determined in Varamin region (Tehran, Iran) during two growing seasons of 2015 and 2016 on seven tomato cultivars ('Primo Early', 'Rio Grande', 'Cal JN3', 'Petomech', 'Early Urbana Y', 'Super Strain B', and 'Super 2270'). The T. absoluta density was estimated as active mines (with live larvae) and inactive mines (without live larvae) per plant, which, summed together, resulted in the total infestation (total mines per plant). In 2015, the highest mean number of total mines made by T. absoluta was on 'Cal JN3' (21.82 mines plant-1) and the lowest mean was on 'Early Urbana Y' (11.08 mines plant-1). In 2016, the highest and lowest mean population density of T. absoluta was observed on 'Cal JN3' (14.44 larvae plant-1) and 'Super Strain B' (4.60 larvae plant-1), respectively. The spatial distribution pattern of T. absoluta was determined by using Morisita's coefficient, Taylor's power law, and Iwao's patchiness regression method as well as dispersion index of variance-to-mean-ratio. The dispersion index indicated the aggregated pattern of spatial distribution in all tomato cultivars during both years. Taylor's and Iwao's models showed aggregated pattern of distribution on Primo Early' and 'Early Urbana Y', respectively, in 2015 and on 'Super 2270' in 2016. But, on the rest of cultivars, the pattern was determined random. Also, Morisita's coefficient revealed a random distribution pattern for T. absoluta in all of the sampling dates. The smallest optimum sample sizes were estimated with Taylors' coefficients. These results revealed that tomato cultivars affected the population density and spatial distribution pattern of T. absoluta. The coefficients of the spatial pattern can be used for improving the sampling program to estimate the population density of T. absoluta accurately.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله | S. Ghaderi
Department of Entomology, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, P. O. Box: 14115-336, Tehran, Islamic Republic of Iran.
Tarbiat Modares University

| Y. Fathipour
Department of Entomology, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, P. O. Box: 14115-336, Tehran, Islamic Republic of Iran.
Tarbiat Modares University

| S. Asgari
Department of Greenhouse Cultivation Research, Tehran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Varamin, Islamic Republic of Iran.
Tehran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-23-39633-21&slc_lang=fa&sid=23
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/476/article-476-623502.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات