|
گلجام، جلد ۱۰، شماره ۲۶، صفحات ۳۱-۴۵
|
|
|
عنوان فارسی |
بررسی تغییرات فرشهای ریزهماهی در شهرستان بیرجند طی دهههای اخیر |
|
چکیده فارسی مقاله |
شهرستان بیرجند در مشرق کشور ایران قرار گرفته و مرکز استان خراسان جنوبی است. فرش بیرجند بهلحاظ نوع طرح، رنگبندی و ساختار بافت ویژگیهای خاص خود را دارد که در این مقاله بهطور اجمالی بیان میگردد. از جمله طرحهای پرکاربرد و مشهور در تاریخ فرش بیرجند، ریزهماهی است. این طرح اصیل و قدیمی، اکنون در بیش از نیمی از فرشهای بیرجند بافته میشود و حدود نود درصد صادرات فرشهای بیرجند را بهخود اختصاص داده است. این مقاله میکوشد تغییرات و تحولات این فرشها را بهلحاظ ساختار طرح، واگیره، رنگبندی، ابعاد و رجشمار در طول دهههای مختلف سده حاضر و بهروش توصیفی بررسی نماید. گردآوری اطلاعات به روش میدانی و کتابخانهای و با استفاده از ابزار مصاحبه، مشاهده و عکسبرداری از نمونه فرشهای ریزهماهی صورت گرفته است. نقشمایه ریزهماهی یک واگیره مربعشکل با محوریت یک گل هشتپر و دو برگ (ماهی تجرید یافته) حول آن است که در طول دهههای مختلف در قالب طرحهای سراسر واگیرهای، خشتی، محرمات و انواع مختلف لچکترنج، تنوع و زیبایی خاصی به این فرشها بخشیده است. در طول زمان، ساختار اصلی واگیره ثابت مانده، اما ابعاد آن بسیار کاهش یافته است. تغییر رنگبندی از رنگهای تیره مثل سرمهای (کبود) و قرمز (لاکی) به رنگهای روشن مثل سفید و کرم از دیگر تحولات ایجاد شده در فرشهای ریزهماهی بیرجند طی دهههای اخیر بوده است. این تغییرات غالباً بهدلیل نیاز بازار یا بهعبارتی تأمین سلیقه خریداران صورت گرفته و در مواردی، تمایل بافندگان به بافت طرحهای سادهتر و توجه به صرفه اقتصادی موجب تغییر یا ماندگاری برخی از طرحهای ریزهماهی شده است |
|
کلیدواژههای فارسی مقاله |
فرش بیرجند، نقشمایه ماهی درهم، دهههای اخیر |
|
عنوان انگلیسی |
Studying the Changes of "Tiny Fish" Carpets in Birjand during Recent Decades |
|
چکیده انگلیسی مقاله |
Birjand is located in the east of Iran and is the center of South Khorasan province. Birjand's carpets have its own characteristics in terms of motifs, coloring and structure that are outlined in this paper. Tiny fish is among the most widely used and popular motifs on the carpets of Birjand. This original and old motif is woven now in more than half of such carpets and can be seen on approximately ninety percent of exported carpets from Birjand. This paper attempts to study changes and developments in these carpets, in terms of design, motif, coloring, size and number of knits during recent decades of the present century using a descriptive method. Data collection for the study was conducted using desk study as well as interviews, observation and photographing some samples of tiny fish carpets. Tiny fish is a motif consisted of a central square with a eight-leaf flower and two leaves (abstracted fish) around it that has been evolved over several decades in the form of continuous, adobe-shaped, as well as corner-medallion. Over time, the original structure of the motif has remained unchanged, but its size has been reduced. Change of color from dark colors like blue and red to bright ones such as white and pale yellow is another change occurred in recent decades in tiny fish carpets of Birjand. These changes are mostly due to market demand, i.e. to meet the expectations of the customers, and sometimes due to the tendency of the weavers to weave more simple and economical designs, which in turn has led to change or persistence of some of the forms of tiny fish. |
|
کلیدواژههای انگلیسی مقاله |
Birjand&apos,s carpet, Tiny fish motif, Recent decades |
|
نویسندگان مقاله |
الیاس صفاران | elyas saffaran department of arts, payam noor university دانشگاه پیام نور
فاطمه عاملی | fatemeh ameli
طیبه صباغ پور | tayyebeh sabaghpoor
|
|
نشانی اینترنتی |
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-404-1&slc_lang=fa&sid=fa |
فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1535/article-1535-573762.pdf |
کد مقاله (doi) |
|
زبان مقاله منتشر شده |
fa |
موضوعات مقاله منتشر شده |
طرح و نقشه |
نوع مقاله منتشر شده |
علمی - پژوهشی |
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|