|
|
گلجام، جلد ۱۲، شماره ۲۹، صفحات ۷۹-۹۵
|
|
|
| عنوان فارسی |
طبقه‌بندی طرح‌ها و نقش‌مایه‌های قالی ذهنی‌بافت روستای مَزلَقان |
|
| چکیده فارسی مقاله |
شناسایی و طبقه‌بندی نقش‌مایه‌های قالی ایران یکی از مهم‌ترین شیوه‌ها برای حفظ، حراست و احیاء آن است. این موضوع به‌ویژه در خصوص قالی‌هایی که ذهنی‌بافت و بدون نقشه هستند از اهمیت بیشتری برخوردار است. یکی از انواع قالی‌های ذهنی‌بافت منطقه مرکزی ایران، قالی ذهنی‌بافت مزلقان است که در این مقاله طرح‌ها و نقش‌مایه‌های یکصد سال اخیر آن شناسایی و طبقه‌بندی می‌شود. جهت حصول به این مهم از دو شیوه میدانی و اسنادی بر اساس منابع تاریخی و تصویری موجود در راستای تبیین سیر تغییرات حاصل‌شده در طرح و نقش قالی ذهنی‌بافت مزلقان استفاده می‌شود. استخراج اطلاعات علاوه بر مطالعات اسنادی که با رجوع به منابع مکتوب و غیرمکتوب صورت پذیرفت، با مراجعه به روستای مزلقان و یافتن فرش‌های قدیمی و تهیه تصویر از آن‌ها و مصاحبه با بزرگان و صاحبان تجربه در شهرستان‌های ساوه و بازار تهران صورت پذیرفت و در نهایت با تطبیق داده‌ها و تصاویر، سیر تغییرات طرح و نقش قالی ذهنی‌بافت مزلقان معین شد. سپس با توجه به نتایج به دست آمده سعی شد تا طرح‌ها و نقوش این قالی ذهنی‌بافت طبقه‌بندی و دسته‌بندی شود. بر اساس این تحقیق طرح و نقش قالی مزلقان را که در قالبی مشخص و یکنواخت به صورت طرح لچک ترنج یک‌چهارم تولید می‌شود می‌توان بر مبنای سه دیدگاه تصویر و قالب نقش‌مایه‌ها، ماهیت بصری و ظاهری نقش‌مایه‌ها و کاربرد نقش‌مایه‌ها در متن یا حاشیه در دو گروه نقش‌مایه‌های دارای گیاهان و نباتات و فرم‌ها و قالب‌ها طبقه‌بندی کرد که هر کدام به زیرمجموعه‌های دیگری تقسیم می‌شوند. حاشیه‌ها نیز در قالی مزلقان به چهار نوع دوستکامی و هراتی نوع اول تا سوم تقسیم می‌شوند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
طرح و نقش، قالی ایران، ذهنی‌باف، مزلقان |
|
| عنوان انگلیسی |
Classification of Patterns and Motifs of Mentally-Woven Mazlagan Carpet |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The present article is a kind of field and historical research accomplished based on available historical and imagery sources aiming at clarifying the changes that have been taken place in patterns and designs of mentally-woven mazlagan carpet and its patterns and motifs categorization in recent century. In addition to the historical investigation based on written and unwritten sources, a field study was also conducted in Mazlagan village, to find out old carpets, take their picture and interview with the old and famous people in Saveh and Tehran market and finally by comparing the information and pictures, the changes in patterns and designs of mentally-woven Mazlagan carpet were determined. Then, based on the obtained results, an attempt has been made to categorize and classify patterns and designs of this mentally-woven carpet. The results indicated that the patterns and designs of Mazlagan carpet can be classified with regard to two perspectivess which are forms and motif models; visual and physical nature of motifs as well as application of these motifs in the body or in the borders into four categories of plants and forms or models. The plant category can be divided into single flowers, leaf, leaf and flower band, three leaf flowers and incoming flowers and the last category to three subcategories of multi-angles including three, four, five, six and ehight angles and forms consisting of panes and arrows ,toothed and elbows. Borders in Mazlagan carpet can be divided into four types of two dostkomi and first until third type Harati. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Pattern and design, Carpet, Mazlagan, Mentally-Woven |
|
| نویسندگان مقاله |
سید علی مجابی | seyed ali majabi
زهرا فنایی | zahra fanaie
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-61-1&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1535/article-1535-573747.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
طرح و نقشه |
| نوع مقاله منتشر شده |
علمی - پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|