|
|
مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، جلد ۲۴، شماره ۳، صفحات ۲۸۶-۳۰۲
|
|
|
| عنوان فارسی |
اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر بی‌خوابی، خودمراقبتی و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلاء به دیابت: یک مطالعه مروری نظام‌مند |
|
| چکیده فارسی مقاله |
چکیده
زمینه و هدف: دیابت یکی از بیماری‌های مزمن و گسترده در سراسر جهان است که نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر ابعاد مختلف روان‌شناختی بیماران نیز تأثیر می‌گذارد. پژوهش مروری حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر بی‌خوابی، خودمراقبتی، و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلاء به دیابت انجام شد.
مواد و روش‌ها: از طریق مطالعه مروری نظام‌مند، تمامی مقالات منتخب با توجه به کلمات کلیدی تخصصی در پایگاه‌های اطلاعاتی خارجی طی سال‌های 2010 (از ماه آگوست) تا 2024 (تا ماه فوریه) و اطلاعات مورد نظر جهت دست‌یابی به هدف پژوهش، توسط نویسندگان پژوهش ارزیابی شد. تعداد ۹۱۷ مقاله انگلیسی بررسی شدند و پس از ارزیابی کیفیت با استفاده از الگوی پریزما، ۲۲ مقاله منتخب مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد درمان شناختی-رفتاری در بهبود جنبه‌های مختلف دیابت، از جمله کنترل قند خون، رفتارهای خودمراقبتی، کاهش افسردگی و اضطراب، و ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی مؤثر است. مداخلات دیجیتال و گروهی، به‌ویژه در مدیریت بی‌خوابی و کاهش استرس تأثیرات مثبتی داشتند. این روش‌ها برای افراد مبتلا به دیابت و بیماری‌های همراه، مانند درد مزمن یا مشکلات خواب، در بهبود کیفیت زندگی، سلامت روان و دست‌یابی به اهداف متابولیک مؤثر بودند. همچنین، آموزش مربیان و ارائه مداخلات در مناطق کم‌برخوردار به عنوان راهبردهای مؤثر مطرح شدند.
نتیجه‌گیری: درمان شناختی-رفتاری به بهبود جنبه‌های روان‌شناختی و جسمانی بیماران دیابتی کمک کرده، علائم افسردگی و اضطراب را کاهش، کیفیت خواب را بهبود و رفتارهای خودمراقبتی را ارتقاء می‌دهد. این درمان می‌تواند در دست‌یابی به اهداف متابولیک و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
واژه‌های کلیدی: دیابت، درمان شناختی-رفتاری، بی‌خوابی، خودمراقبتی، بهزیستی روان‌شناختی
|
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
دیابت، درمان شناختی-رفتاری، بی‌خوابی، خودمراقبتی، بهزیستی روان‌شناختی |
|
| عنوان انگلیسی |
The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Insomnia, Self-Care, and Psychological Well-Being in Patients with Diabetes: A Systematic Review |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background and Objectives: Diabetes is a widespread chronic disease worldwide that not only affects physical health but also impacts various psychological aspects of patients. This review study aimed to determine the effectiveness of cognitive-behavioral therapy (CBT) on insomnia, self-care, and psychological well-being in patients with diabetes.
Materials and Methods: Through a systematic review, all selected articles based on specialized keywords were evaluated from foreign databases between August 2010 and February 2024. A total of 917 English articles were reviewed, and after assessing quality using the PRISMA model, 22 selected articles were further analyzed.
Results: The results indicated that CBT was effective in improving various aspects of diabetes, including blood sugar control, self-care behaviors, reducing depression and anxiety, and enhancing psychological well-being. Digital and group interventions, especially in managing insomnia and reducing stress, had positive effects. These approaches were beneficial for individuals with diabetes and comorbid conditions such as chronic pain or sleep problems in improving quality of life and mental health and achieving metabolic goals. Furthermore, training coaches and providing interventions in underserved areas were proposed as effective strategies.
Conclusion: Cognitive-behavioral therapy helps in improving both the psychological and physical aspects of diabetes, reducing symptoms of depression and anxiety, improving sleep quality, and enhancing self-care behaviors. This therapy can contribute to achieving metabolic goals and improving the quality of life for patients.
Keywords: Diabetes, Cognitive-behavioral therapy, Insomnia, Self-care, Psychological well-being
Funding: This study did not have any funds.
Conflict of interest: None declared.
Ethical considerations: Not applicable.
Authors’ contributions:
- Conceptualization: Fatemeh Madani, Sedigheh Ebrahimzadeh
- Methodology: Fatemeh Madani
-Data collection: Fatemeh Madani, Sedigheh Ebrahimzadeh
- Supervision: Sedigheh Ebrahimzadeh
- Project administration: Sedigheh Ebrahimzadeh
- Writing - original draft: Sedigheh Ebrahimzadeh
- Writing - review & editing: Fatemeh Madani
|
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Diabetes, Cognitive-behavioral therapy, Insomnia, Self-care, Psychological well-being |
|
| نویسندگان مقاله |
فاطمه مدنی | Fatemeh Madani
M.A in Clinical Psychology, Shahre Qods Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
صدیقه ابراهیم زاده | Sedigheh Ebrahimzadeh
Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Shahre Qods Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
استادیار گروه روانشناسی بالینی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journal.rums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-6924-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
روانپزشکی |
| نوع مقاله منتشر شده |
مقاله مروری |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|