|
|
تحقیقات نظام سلامت، جلد ۲۱، شماره ۲، صفحات ۱۳۱-۱۴۳
|
|
|
| عنوان فارسی |
مرور سیستماتیک مداخلات فرزندآوری در ایران: مطالعه مبتنی بر کاربرد الگوها و نظریه‌های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت |
|
| چکیده فارسی مقاله |
مقدمه: نیاز به برنامه‌های آموزشی برای فرزندآوری یک مفهوم جهانی است که به طور گسترده تبلیغ می‌شود. به خصوص در دهه‌های اخیر که کاهش سریع نرخ باروری کل در ایران چالش‌های جمعیتی جدی را ایجاد کرده است، این برنامه‌ها می‌تواند به زوجین کمک کند تا فرایند تصمیم‌گیری برای فرزندآوری را تسهیل و برنامه‌های بارداری را طراحی و اجرا کنند. سؤال اصلی پژوهش حاضر این بود که آیا مطالعات داخلی در موضوع کاربرد الگوها و نظریه‌های آموزش بهداشت در تحقیقات مداخله‌ای فرزندآوری از بلوغ کافی برخوردار است؟
روش‌ها: در این مطالعه، تمامی مقالات پژوهشی ایرانی (فارسی و انگلیسی) در بانک‌های داده‌ای داخلی [Magiran، Scientific Information Database (SID)] و خارجی (Web of Science، ScienceDirect، Scopus، PubMed) و موتور جستجوگر Google Scholar طی بازه زمانی ابتدا تا پایان سال 2023 مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: از بین 3693 مقاله مورد بررسی، 8 مقاله مرتبط با هدف تحقیق یافت شد. پرکاربردترین تئوری با فراوانی 7، تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده (TPB یا Theory of planned behavior) بود که در 6 مقاله، مداخله آموزشی مبتنی بر این تئوری بر قصد باروری زنان اثرگذار بود. مقاله دیگر از مدل فرانظری استفاده کرده بود که این مدل تأثیر معنی‌داری بر تصمیم‌گیری باروری زنان داشت. به جزء یک مطالعه، جامعه هدف در سایر پژوهش‌ها فقط زنان بودند.
نتیجه‌گیری: به کارگیری الگوها و نظریه‌های آموزش بهداشت می‌تواند با قصد باروری و تصمیم‌گیری آگاهانه افراد برای فرزندآوری در ارتباط باشد و باعث اثربخشی بیشتر آموزش‌ها شود. با این وجود، تنوع و کاربرد آن‌ها در مطالعات مداخله‌ای فرزندآوری بسیار محدود بود. از نقش کلیدی مردان در طراحی مداخلات آموزشی فرزندآوری غفلت شده است که باید مورد توجه پژوهشگران حوزه سلامت قرار گیرد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
آموزش بهداشت، فرزندآوری، الگو، نظریه، مرور ساختار یافته |
|
| عنوان انگلیسی |
A Systematic Review of Childbearing Interventions in Iran: An Analysis Based on the Application of Health Education and Health Promotion Models and Theories |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background: The need for educational programs related to childbearing is a universal concept that has gained significant attention. Especially, in recent decades that the rapid decline in the total fertility rate in Iran has created serious demographic challenges, these programs can assist couples in facilitating the decision-making process regarding childbearing and in designing and implementing pregnancy plans. The primary question of this study is whether the existing research on the application of health education models and theories in childbearing intervention studies demonstrates sufficient maturity.
Methods: The present study utilized all Iranian research studies (both Persian and English) from various databases, including domestic sources [Magiran, Scientific Information Database (SID)] and foreign sources (Web of Science, Scopus, PubMed, ScienceDirect), as well as the Google Scholar search engine, covering the period from the beginning to the end of 2023.
Findings: Among the 3693 reviewed articles, 8 articles were identified as relevant to the purpose of the study. The most frequently utilized theory, appearing in 7 articles, was the Theory of Planned Behavior, which demonstrated effectiveness in influencing women's fertility intentions in 6 of those articles. Another article employed a transtheoretical model, which significantly impacted women's fertility decision-making. Except for one study, all others focused exclusively on women as the target population.
Conclusion: The application of health education theories and models can significantly influence individuals' intentions regarding fertility and their informed decisions about having children, thereby enhancing the effectiveness of training programs. However, the variety and application of these theories in interventional studies related to childbearing have been quite limited. Additionally, the crucial role of men has often been overlooked in the design of educational interventions for childbearing, which should be a primary focus for health researchers |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Health education, Childbearing, Model, Theory, Systematic review |
|
| نویسندگان مقاله |
مریم قهرمانی | Maryam Ghahramany
PhD Student, Department of Health Education and Health Promotion, School of Health AND Social Determinants of Health Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad AND Social Determinants of Health Research Center, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran
دانشجوی دکتری تخصصی، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، گناباد، ایران
نوشین پیمان | Nooshin Peyman
Professor, Department of Health Education and Health Promotion, School of Health AND Social Determinants of Health Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
استاد، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
منور افضل آقایی | Monavar Afzalaghaee
Associate Professor, Department of Statistics and Epidemiology, School of Health AND Social Determinants of Health Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
دانشیار، گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://hsr.mui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-667-2&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|