نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان، جلد ۱۵، شماره ۱، صفحات ۹۷-۱۱۷

عنوان فارسی اصول بایسته برای بازتولید امت معیار در اندیشۀ سید جمال‌الدین اسدآبادی
چکیده فارسی مقاله سید جمال‌الدین اسدآبادی، از اندیشه‌وران سدۀ معاصر، در روزگاری می‌زیست که بیگانگان بر کشورهای اسلامی تسلط یافته بودند و شرایط اجتماعی مسلمانان آشفته بود. اندیشه‌های او در باب فهم و تفسیر قرآن، هم سرآغاز رویکرد و گرایش اجتماعی است که از آن با نام گرایش عصری، هدایتی و تربیتی نیز یاد می‌شود و هم جریان‌ساز بوده و تأثیری شگرف بر مفسران پس از خود دارد. مسئلۀ اصلی این پژوهش، بازیابی و تحلیل مستندات و داده‌های قرآنی در آثار سید جمال است تا اندیشۀ قرآنی او را دربارۀ اصول تعالی امت‌ها و مصادیق امت تکامل‌یافته بازسازی کند. یافته‌های پژوهش که به روش تحلیلی-توصیفی انجام گرفت، نشان می‌دهد سید جمال امت نخستین اسلام را امتی باشکوه و تعالی‌یافته می‌داند و درصدد است با بازخوانی آیات قرآن و دستیابی به اسباب تعالی امت‌ها، امت نخستین را بازسازی کند. دستاورد این پژوهش بازسازی پانزده اصل دستیابی به امت معیار در دو حیطۀ نظری و رفتاری است. از اصول مهم در اندیشۀ سید جمال، جایگاه عالمان و مفسران قرآن است که بایستی افزون بر حکمت، خبرگی و احاطۀ علمی در مسائل نظری، در حیطۀ اجرا نیز وارد شوند. عالمان نخست باید از چالش‌های اجتماعی آگاهی یابند و درصدد رفع آن در ساحت‌های گوناگون سیاسی، تربیتی و اجتماعی برآیند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله جامعه اسلامی،امت معیار،اندیشۀ تفسیری سید جمال‌الدین اسدآبادی،اجتماع مسلمانان،وحدت مسلمین،

عنوان انگلیسی Essential Principles for Reviving the Ideal Ummah in the Exegetical Thought of Sayyid Jamal al-Din al-Asad Abadi
چکیده انگلیسی مقاله Sayyid Jamal al-Din al-Asadabadi was a prominent intellectual of the modern era, active during a period marked by foreign domination over Islamic lands and widespread socio-political upheaval among Muslim societies. His approach to Qur’anic interpretation signaled the emergence of a socio-reformist paradigm—commonly described as contemporary, guidance-oriented, and educational in nature—which significantly influenced subsequent exegetes. This study aims to extract and analyze Qur’anic references and insights within Sayyid Jamal’s writings to reconstruct his vision of Qur’anic thought concerning the foundations of civilizational progress and the attributes of a reformed Ummah. Employing an analytical-descriptive methodology, the research demonstrates that Sayyid Jamal viewed the early Islamic Ummah as a model of spiritual and social excellence. He endeavored to revive this ideal by reinterpreting Qur’anic verses and identifying the key drivers of national advancement. The study ultimately proposes fifteen principles for achieving an ideal Ummah, classified into theoretical and practical dimensions. Central to Sayyid Jamal’s thought is the pivotal role of Qur’anic scholars and exegetes, who, beyond intellectual and theoretical competence, are called to active societal engagement. These scholars must first comprehend the pressing challenges facing their communities and then strive to address them across political, educational, and social arenas.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله جامعه اسلامی,امت معیار,اندیشۀ تفسیری سید جمال‌الدین اسدآبادی,اجتماع مسلمانان,وحدت مسلمین

نویسندگان مقاله سمیه برزو اصفهانی |
دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

روح الله شهیدی |
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

علی راد |
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.


نشانی اینترنتی https://jstmt.ut.ac.ir/article_101569_503a763e9c58494dc0ed81be73f898a6.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات