پژوهشنامه علم سنجی، جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۸۹-۱۲۴

عنوان فارسی سنجش، ارزیابی و تبیین محرک‌ها و موانع تجاری‌سازی علم و فناوری در دانشگاه (مورد مطالعه دانشگاه شاهد)
چکیده فارسی مقاله هدف: تجاری‌سازی علم و فناوری، از مهم‌ترین مصادیق نوآوری در علم و فناوری است که می‌تواند به این سؤال مهم پاسخ دهد که چه افراد، سازمان‌ها و کشورهایی توانسته‌اند ایده و دانش را به محصول و ثروت تبدیل کنند و در این مسیر چه عواملی مؤثر بوده است. این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی، محرک‌ها و موانع تجاری‌شدن آنها اجرا و در شش مرحله برای دستیابی به اهداف و پاسخ‌گویی به سؤالات تحقیق صورت پذیرفت. روش‌شناسی: در این مطالعه که از نوع تحلیلی علم‌سنجی و از نظر هدف کاربردی است به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای در مرحله اول و پرسشنامه در پنج مرحله بعدی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را دو گروه متخصصان حوزه تجاری‌سازی و اعضای هیئت علمی دانشگاه شاهد که حداقل دارای یک طرح پژوهشی بوده‌اند تشکیل داده‌اند. اطلاعات مربوط به عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی از منابع کتابخانه‌ای و سایر داده‌ها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شده است. به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش از روش آماری آزمون میانگین و روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه دیمتل و فرایند تحلیل شبکه‌ای استفاده شده است. یافته‌ها: پس از مطالعه منابع علمی مربوط به حوزه تجاری‌سازی رویکرد تحلیل بازار به‌عنوان رویکرد مناسب ارزیابی پتانسیل تجاری طرح‌های پژوهشی انتخاب و به کمک این رویکرد بیش از 214 طرح پژوهشی اجراشده در دانشگاه از نظر پتانسیل تجاری‌سازی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که حدود 70 درصد طرح‌های پژوهشی دارای پتانسیل تجاری‌سازی بوده و 30 درصد آنها فاقد چنین پتانسیلی هستند. در ادامه با بررسی مطالعات و تحقیقات داخلی و خارجی درخصوص تجاری‌سازی، نزدیک به 120 مؤلفه اصلی و فرعی مؤثر بر تجاری‌سازی استخراج و مورد پالایش قرار گرفت که نهایتاً تعداد 51 مؤلفه در قالب 13 عنوان عامل اصلی نام‌گذاری و در سه بعد فردی، سازمانی و نهادی دسته‌بندی شدند. نتیجه‌گیری: نتایج نظرسنجی خبرگان نشان دادند که عوامل شناسایی‌شده برای تجاری‌سازی مناسب و قابل قبول هستند. نتایج مربوط به بررسی روابط بین عوامل اصلی و ابعاد سه‌گانه که با اجرای تکنیک دیمتل انجام شد نشان داد که اثرگذارترین شاخص‌ها درخصوص عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی به‌ترتیب شامل نگرش مدیریتی، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری، تسهیل و پشتیبانی، زمینه‌سازی فرهنگی، عامل سیستمی، حمایت سازمانی، ساختار سازمانی و تأمین و تجهیز می‌باشند و عوامل دیگر شامل دانش و آگاهی، توانمندی و مهارت، خلاقیت و نوآوری، ریسک‌پذیری و اعتماد در گروه شاخص‌های معلول قرار می‌گیرند. اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی با روش فرایند تحلیل شبکه‌ای انجام و مشخص کرد که عامل برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بالاترین اولویت را به خود اختصاص می‌دهد و پس از آن عامل حمایت سازمانی، طرز نگرش مدیریت، زمینه‌سازی فرهنگی، تسهیل و پشتیبانی، سیستم‌های سازمانی و سایر عوامل قرار دارند. بررسی وضعیت هر یک از عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی از دیدگاه صاحبان طرح‌های ‌پژوهشی نشان داد که فقدان آنها به‌عنوان مانعی برای تجاری‌سازی و وجود هر یک می‌تواند محرکی برای موفقیت محققان در تجاری‌سازی نتایج طرح‌های پژوهشی باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Investigating the Drivers and Barriers of Academic Research’s Commercialization (Research Case: Shahed University)
چکیده انگلیسی مقاله Purpose:Commercialization of science and technology is one of the most important indexes of innovation in science and technology that can answer this important question: which organizations and countries could change ideas and knowledge into product and wealth, and which factors were effective in this process? This research aimed to identify the commercialization state of academic research studies and their drivers and barriers at Shahed University. Methodology: To meet this purpose, a six-step study was carried out. Based on the literature review, the market analysis approach was selected as the appropriate approach to evaluate the commercial potential of academic research studies. About 214 completed research projects in University were evaluated, as well. Findings: As a result, 70 percent of projects were confirmed to have commercial potential. Based on previous studies, 120 parameters were identified and after refinement, 51 parameters were finalized and grouped into 13 main factors and categorized into three dimensions, namely, individual, organizational, and institutional factors. The result of the expert survey confirmed that the identified factors were reliable. Using the DEMATEL technique to investigate the relationship between the main factors and three dimensions resulted in the prioritization of the most influential factors on the commercialization of academic research as managerial attitude, planning and policymaking, facilitation and support, cultural background, system factors, organizational structure, procurement, and mobilization. In terms of effect factors, priorities included knowledge and awareness, empowerment and skill, creativity and innovation, risk-taking and trust. In the next step, using ANP to prioritize influential factors on commercialization, it was concluded that planning and policymaking, organizational support, managerial attitude, cultural background, facilitation and support, organizational systems, and other factors ranked respectively. In the final step, based on the viewpoint of academic researchers, the state of each identified factor was investigated. Conclustion: The research finding revealed that the lack of each of 13 factors (except risk-taking) can play the role of the barrier for commercialization of academic research results, and the existence of each factor can be a driver for success in the commercialization of research results
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله سعید صفری |
دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه شاهد


نشانی اینترنتی http://rsci.shahed.ac.ir/article_864_1353a058442008dc80671280c6cb36da.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2112/article-2112-2415437.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات