|
|
پژوهش های ادبی، جلد ۱۶، شماره ۶۶، صفحات ۰-۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
اشارات و مضامین دستار و دستاربندی در ادب فارسی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
در ادب فارسی اقسام پوشاک نیز به مانند بسیاری از پدیده‌ها به صورت مکرر محل اشارات و مضمون‌سازی شده است. «دستار»، یکی از مصادیق بارز این امر است که شاعران به انحای مختلف به آن توجه نشان داده‌اند. بر این اساس این پژوهش مشخصاً در پی آن است تا ابتدا وجوهی از دستار که توجه ادبا را جلب کرده است، آشکار کند، سپس زمینه‌ها و دلایل اشارات متعدد به این سرپوش و علل کثرت مضامین مرتبط با آن را در آثار ادبی بنماید. این امر نه تنها جنبه‌های نهفته از فرهنگ البسه را می‌تواند آشکار کند بلکه دستاربندان، و احوال و منش آنها را نیز می‌تواند نمایان سازد. بنابراین، در این مقاله به روش کتابخانه و با توجه به دیوان شاعران و برخی متون دیگر، ابتدا اشارات دستار و مضمون‌های ساخته شده از آن استخراج، سپس هر یک، ذیل عناوین معین تقسیم‌بندی و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی بررسی شده‌اند. طبق بررسی‌های صورت گرفته، دستار از جنبۀ «نحوۀ بستن و قرار گرفتن در سر» و از حیثِ «ابعاد کمی و کیفی»، مکرر محل اشارات و مضمون‌آفرینی‌ها شده است. در نحوۀ بستن دستار و قرار گرفتن آن بر سر، اشارات و مضامین ناظر به دو نوع دستاربندیِ کلی، یعنی دستاربندی عام و دستاربندی خاص است. در دستاربندی عام و رایج، به پیچ و تاب‌های متعارف دستار و به نهادن اشیایی همچون مسواک، نامه و پول در میان آن پیچ و تاب‌ها توجه شده است. در حالت خاص دستاربندی نیز، اشارات و مضامین از اشکال بستن دستار، یعنی کج بستن، تَحت‌الحَنَکی بستن و آشفته بستن آن حاصل شده است. اما آنگاه که ابعاد کمی و کیفی دستار مورد توجه شاعران قرار گرفته، اشارات و مضامین بر آمده از اندازه، گرانی، جنس، رنگ، آرایش و دنباله‌های دستار بوده است. از آنجا که در ادب فارسی سخن از دستار عمدتاً ناظر به احوال و جایگاه اقسام دستاربندان، و نحوۀ مواجهه با آنهاست، می‌توان گفت زمینۀ اصلی توجه به وجوه مختلف دستار، و ایراد اشارات و ساختن مضامین از آن وجوه، در همین امر نهفته است. در واقع انتقادات گسترده به دستاربندان بویژه نفی و ردِ اهل صلاح و صاحب‌مناصبان آنها، عامل شکل‌گیری بخش عمده‌ای از توجهات به این سرپوش در پهنۀ ادب فارسی شده است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ادبیات فارسی، پوشاک، دستار، دستاربندان |
|
| عنوان انگلیسی |
Conceptualization and refer to turban and turban-users in Persian literature |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
In Persian literature, as well as many phenomena, all sorts of clothes, have been conceptualized and referred to. The turban is one of the clearest examples of the fact that the poets have paid attention to it in many ways Accordingly, this study seeks to reveal sides of turban that caught the attention of men of letters, then show the themes and reasons for multiple references to this head-cover and the reasons for the multiplicity of themes related to it in literary works. This will not only reveal the underlying aspects of the culture of clothing, but also can show the manner and disposition of turban-users. In this paper, therefore, in the library method and with respect to poetical works and some historical texts, first the signs of turbans and concepts made from them are extracted, then each of them is divided into defined titles and analyzed in descriptive - analytical method. According to the findings, the turban have been conceptualized and referred to form aspect of "the way of wearing it and the posture of it on the head" and in terms of "quantitative and qualitative dimensions". But since in Persian literature, speaking of the turban, mainly observes the status of different turban-users, and how to deal with them, the main theme of attention to the different sides of turban and referring to it and making concepts form it, lies under this matter. In fact, widespread criticism of turban-users, especially rejecting the peace seeker turban-users and authorities, has resulted in the emergence of a major part of attention to this head-cover and its extensive plan in Persian literature. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Persian literature, clothes, turban, turban- |
|
| نویسندگان مقاله |
سید جلال موسوی | sayed jalal mousavi
دانشگاه پیام نور
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A--12575-4&slc_lang=fa&sid=41 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|