دراسات فی العلوم الانسانیه، جلد ۲۰، شماره ۳، صفحات ۱-۱۷

عنوان فارسی خطاب الفتوّه الصوفیه فی تاریخ الإسلام، من القرن الثالث إلی القرن الثامن الهجری: دراسه و تحلیل
چکیده فارسی مقاله کان للفتوّه فی التاریخ الإسلامی و وفقا لظروف الزمان و المکان و علی الصعید السیاسی و الاجتماعی مفهوم سائل و خطابات متعدده؛ فقد دخلت الفتوّه مرحله جدیده فی القرن الثالث الهجری و مع انتشارها فی المجتمعات الإسلامیه تمیزت برموز حدیثه تجاه التحولات السیاسیه- الاجتماعیه و المیل نحو مذاهب فکریه و دینیه کالصوفیه و الملامتیه و تجلّت هذه الظاهره إلی حدٍ ما فی مصادر الفتوّه و رسائلها، حیث استخدم الصوفیون النماذج الأخلاقیه للفتوّه وفقاً لأغراضهم و معتقداتهم و أثّروا فیها جهراً و خفاءً؛ و کانت هذه القضیه مؤثرهً فی الأبعاد النظریه و العلمیه للفتوه، حتی تحولت إلی نظام سیاسی فی القرن السادس الهجری، و دامت و انتشرت فی عصر المغول و الإیلخانی و تغیرت من نظام و خطاب سیاسی إلی خطاب أخلاقی نقابی؛ غیر أنّها ظلت محافظه علی طابعها الصوفیه و أثبت خطاب الفتوّه الصوفی فی هذه الفتره جدارته و استحقاقه، و ذلک لأهمیه الموضوع. تهدف هذه المقاله إلی دراسه شامله لخطاب الفتوّه الصوفیه فی التاریخ الإسلامی، اعتباراً من القرن الثالث إلی الثامن الهجری وفقاً للمنهج الوصفی – التحلیلی.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی بررسی و تحلیل گفتمان فتوّتِ صوفیانه در تاریخ اسلام از قرن سوم تا هشتم هجری قمری
چکیده انگلیسی مقاله در تاریخ اسلام، فتوّت و جوانمردی به عنوان یک نظام اخلاقی به دو شاخه ی عملی (فردی و اجتماعی) و نظری (تدوین و نگارش فتوت­نامه ها و رسائل) تقسیم می­شود. فتوّتِ صوفیانه که تقریباً از قرن سوم هجری تکوین یافت؛ حاصل ارتباط متقابل فتوّت با تصوّف و شاخه­های مهم آن یعنی ملامتیه و قلندریه بود. فتوّتِ صوفیانه به تدریج در قرن ششم هجری به یک نهاد سیاسی تبدیل و پس از سقوط خلافت عباسی، در عصر مغولان و ایلخانان در مناطق مختلف جهان اسلام همچون ایران و آناتولی نفوذ و گسترش بیشتری یافت تا جایی که جنبه­ی اخلاقی - صنفی فتوّت بر جنبه­ی سیاسی آن غلبه کرد. در این دوران خانقاه­ها محل دستگیری از مردم و فتوت­نامه­های زیادی با گرایش­های صوفیانه تدوین و نگاشته شد. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله در صدد است به طور کلی و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی گفتمان فتوّت صوفیانه در تاریخ اسلام از قرن سوم تا هشتم هجری قمری، بپردازد.       
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله مجتبی گراوند | مجتبی گراوند
استادیار دانشگاه لرستان

صادق آیینه وند | صادق آیینه وند
استاد گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس

سید هاشم آقاجری | سید هاشم آقاجری
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس

سید محمد حسین منظور الاجداد | سید محمد حسین منظور الاجداد
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-3350&slc_lang=fa&sid=31
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/815/article-815-596283.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات