اقتصاد کشاورزی و توسعه، جلد ۲۵، شماره ۱۰۰، صفحات ۳۷-۵۷

عنوان فارسی بررسی آثار برداشت بی رویه از آب‌های زیرزمینی در استان فارس : مطالعه موردی دشت داراب
چکیده فارسی مقاله چکیده بی‌توجهی به مدیریت آب‌های زیرزمینی و برداشت بی‌رویه آب از سوی آب‌بران آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی گسترده‌ای داشته است. استان فارس، به عنوان یکی از استان‌هایی که در تولیدات کشاورزی متکی به استفاده از آب‌های زیرزمینی است، با این مسئله به صورت حادی روبه‌رو بوده است. با توجه به اهمیت موضوع در این مقاله، آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برداشت بی‌رویه آب در دشت داراب بررسی شد. در جمع‌آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شد. در روش پیمایشی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای با نمونه 300 نفری از کشاورزان مصاحبه و پرسش‌نامه تکمیل گردید. افزون بر این، برای بررسی دقیق‌تر آثار کاهش سطح آب زیرزمینی بر کیفیت آب، نمونه‌ای از آب چاه‌ها مورد آزمایش قرار گرفت. برای رسیدن به اهداف مطالعه از روش " مقایسه قبل و بعد" استفاده شد. همچنین ارزیابی میزان افت سطح آب‌های زیرزمینی در نتیجه برداشت بی‌رویه از آب‌ با استفاده از هیدروگراف آبخوان آبرفتی دشت داراب و برآورد رگرسیون خطی بین ارتفاع تراز مخزن با سال‌های زراعی صورت گرفت. چگونگی تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در دشت مذکور نیز با بهره‌گیری از کموگراف دشت داراب صورت پذیرفت. نتایج معادله رگرسیون خطی بین ارتفاع تراز مخزن و سال‌های زراعی نشان دهنده افت شدید ارتفاع مخزن با شیب نسبتاً تند و منفی است. بر اساس نتایج، درآمد کشاورزان 91 درصد کاهش یافته است. ارزیابی آثار اجتماعی ناشی از افت سطح آب‌های زیرزمینی از دیدگاه کشاورزان نشان داد که این مسئله در افزایش فقر،کاهش اشتغال و در نتیجه، افزایش مهاجرت نقش عمده‌ای داشته است. طبقه‌بندی JEL: Q16
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آب زیرزمینی، اضافه برداشت، درآمد، الگوی کشت، کیفیت آب، داراب

عنوان انگلیسی Investigating the Effects of Groundwater Depletion in Fars Province: The Case Study of Darab Plain
چکیده انگلیسی مقاله Abstract Weak governance of groundwater and over-extraction of water by farmers had serious economic, social and environmental impacts. Fars province in production of crops is mainly dependent on groundwater and is facing with this problem. This paper aims to examine some economic, social and environmental effects of groundwater depletion in Darab plain. Data were collected from interview with a stratified random sample of 300 farmers. In addition, to measure the effects of groundwater depletion on water quality, a sample of extracted water was analyzed. The findings of the study showed that the income of 91 percent of farmers have decreased as a result of water depletion. Evaluation of social effect of groundwater depletion show that this problem led to increase the poverty, unemployment and migration. JEL Classification: Q16
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله شاهرخ شجری | S Shajari
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

بهاءالدين نجفی | B. نجفی
واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت

سيد علی محمد چراغی | S.A.M. Cheraghi
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز


نشانی اینترنتی http://aead.agri-peri.ir/browse.php?a_code=A-10-28-142&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله دریافت فایل مقاله
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده کاربردی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات