این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
گلجام، جلد ۹، شماره ۲۳، صفحات ۴۵-۶۸
عنوان فارسی بررسی نسبت‌های عددی در سامان‌بندی قالی ذهنی‌بافت ویست
چکیده فارسی مقاله بررسی مشخصات طرح و نقش قالی ایران به‌ویژه در مناطقی از جغرافیای بافت آن که طرح به‌صورت ذهنی بافته می‌شود، یکی از مهمترین امور تحقیقاتی در حوزه فرش کشور است. با دسته‌بندی، بازسازی و تعیین نسبت‌های به‌کار رفته در این طرح‌های ذهنی که طی سالیان متمادی، نسل به نسل از مادر به فرزند منتقل شده است می‌توان به شناخت، حفظ و برنامه‌ریزی برای احیای این طرح‌های اصیل کمک شایانی نمود. یکی از این دسته فرش‌ها، قالی ذهنی‌بافت ویست است که در حوزه مرکزی اصفهان و جنوب غربی خوانسار توسط عشایر کوچ‌نشینی از همدان بافته می‌شود که 400 سال پیش از این در روستای ویست امروزی دست از کوچ‌نشینی برداشته و زندگی روستایی پیشه کرده‌اند. فرم و قالب طرح قالی ذهنی‌بافت ویست یکسان و مشخص بوده و سالیان سال است که از هر فرش به فرش دیگر با تغییراتی بسیار مختصر و با ترکیبی همسان بافته می‌شود. در این تحقیق 50 نمونه از قالی‌های با متراژ بیش از 6 متر مربع ویست که کلیه عناصر تشکیل‌دهنده طرح آن موجود بوده و قدمتی بیش از 100 سال داشت توسط کارشناسان محلی در روستای ویست و روستاهای اطراف آن انتخاب گردید و بزرگ‌ترین ابعاد طولی و عرضی هر یک از عناصر طرح آن اندازه‌گیری شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار‌های عددی گمانه‌های مختلف بین نسبت‌های ابعادی به‌عنوان سامانه‌های طراحی در سامان‌بندی قالی ویست استخراج شد و مورد قضاوت قرار گرفت. بر این اساس مشخص شد که 16 سامانه تک‌بعدی است که به‌صورت ذهنی و کاملاً دقیق در بافت قالی توسط بافنده بدون کمک هرگونه نقشه‌ای رعایت می‌شده است. همچنین بافنده ذهنی‌بافت قالی ویست در هنگام بافت و به‌صورت ذهنی برای 5 نسبت مشخص بین عناصر طرح ویست محدوده‌ای را متناسب با سایر اجزاء رعایت می‌کرده است. این بررسی‌ها نشان داد که 6 گمانه دیگر محققان در خصوص وجود نسبت و سامانه‌ای مشخص بین عناصر طرح قالی‌های ذهنی‌بافت ویست صحیح نیست. اگرچه این احتمال وجود دارد که با تعیین نسبت‌های دو‌بعدی بین عناصر طرح بتوان به آشکار شدن جایگاه این سامانه‌ها نیز کمک نمود. نسبت‌های به‌دست آمده برای سامان‌بندی قالی‌های ویست در این تحقیق به‌صورت دسته‌بندی شده و به تفکیک ارائه گردیده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قالی، ویست، ذهنی‌‌بافی، سامان‌بندی
عنوان انگلیسی Investigating the Numerical Proportions in Structure of Vist’sImaginarily-woven Carpets
چکیده انگلیسی مقاله One of the most important fields of research in Iran is investigation of the characteristics of the Iranian carpet designs and motifs, especially in geographical areas in which the carpet patterns are woven imaginarily. Understanding, preserving and planning for revival of the original carpet patterns can be enhanced significantly through categorization, reformation and determination of the applied proportions in these mental patterns, which have been transferred from one generation to another through continuous years. One kind of such carpets is Vist'simaginarily-woven carpet which has been woven in the central areas of Isfahan, southwest of Khansar by nomads who came from Hamedan and left nomadic life 400 years ago and decided to reside in Vist village. Forms and patterns of the imaginarily-woven carpets of Vist have been uniform and distinct from one carpet to another with only minor change during these years. In this study, local experts selected 50 Vist carpets with more than six square meter size having all the features of Vist's patterns. They were nearly 100 years old and could be found in Vist village and the neighboring villages. Then the largest vertical and horizontal dimensions of each feature of the pattern were measured. Afterwards, different hypotheses were proposed among dimensional proportions as designing structure in Vist carpet and were tested by use of a numerical software program. Based on these findings, it was found that 16 structures were one-dimensional and these were woven imaginarily and carefully without any kind of carpet designing. The weavers of Vist carpets observed 5 determined proportions among features of Vist imaginary patterns while weaving in harmony with other characteristics in specific parts of the carpet. This study shows that other six hypotheses of researchers about proportion and determined structures among elements of imaginarily-woven carpets of Vist were not true. It is also possible to help to clarify the position of thesestructures by determining two-dimensional proportions among elements of pattern. This research presents categorized and analyzed proportions which were found for arrangement of Vist carpets.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Carpet, Vist, Imaginary Weaving, normalization
نویسندگان مقاله سید علی مجابی | seyed ali mojabi
school of art, architecture andurban planning, islamic azad university, najafabad branch
دانشکده هنر، معماری و شهر سازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد (Islamic azad university of najafabad)

زهرا فنایی | zahra fanaie
school of art, architecture andurban planning, islamic azad university, najafabad branch
دانشکده هنر، معماری و شهر سازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد (Islamic azad university of najafabad)

مریم فیض اللهی | maryam feizollahi
islamic azad university, najafabad branch
دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد (Islamic azad university of najafabad)

نشانی اینترنتی http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-61-8&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1535/article-1535-573782.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده بافت و مرمت
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات