این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های معماری اسلامی، جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارزیابی و تحلیل جایگاه اخلاق اسلامی و نهاد فقهی- حقوقی در ساختار شورای عالی شهرسازی «مطالعه: آرای دیوان عدالت اداری و مصوبات ابطالی کمیسیون ماده پنج»
چکیده فارسی مقاله اخلاق اسلامی به عنوان نظام کنترل کنندۀ رفتارها به تعریف حقوق فرد و جامعه پرداخته و فقه الگوهای رفتاری مطابق با شریعت را بیان می‌نماید. نظر به اینکه هر فضا متناسب با الگوی رفتاری ساکنینش شکل می‌گیرد، ساز و کار تفسیر و اجرای شریعت اسلامی در فرآیند معماری و شهرسازی شهرهای سنتی رخ داده و محیط آنها در واقع به عنوان تعاملی بین این علوم و فرایند برنامه ریزی و اجرا محسوب می‌گردد. این مقاله برای فهم دلایل نابسامانی در شهرهای معاصر ایران با این سؤال روبرو بوده که مصوبات شورای‌عالی شهرسازی و معماری تا چه اندازه با اخلاق اسلامی و قوانین بالادستی همانند قانون مدنی تطابق داشته و آیا اصولاً نهاد مشخص فقهی-حقوقی جهت تطابق مصوبات با یکدیگر و عدم تعارض با شریعت اسلامی تعریف شده است؟ این پژوهش که با روش مطالعات تحلیلی- توصیفی شروع شده، با تطابق برخی از مهمترین مصوبات شورای عالی شهرسازی و کمیسیون ماده پنج با یکدیگر و با قواعد اخلاقی نشان می‌دهد که قوانین معاصر همانند قانون مدنی در هماهنگی با اخلاق و فقه شکل گرفته ولی جدائی این رابطه در تدوین ضوابط شهری معاصر موجب توزیع نامتعادل ثروت شده و مهمترین دلیل شکل‌گیری حکومت اسلامی که رعایت عدالت اجتماعی و گسترش دوستی مابین مردم می‌باشد را به شدت مورد تعرض قرار داده است. در شریعت اسلامی مسلمانان موظف شده‌اند هر یک از رفتارهای خود را در ترازوی صفاتی چون «واجب»، «مستحب»، «مباح»، «حرام» و «مکروه» قرار داده، درستی یا نادرستی آنرا سنجیده، نسبت به انجام یا دوری از آن اقدام نمایند لذا عمل حرامی همانند تعرض به حریم خصوصی خانه دیگران اصولاً با طبیعت انسان ناسازگار است. این مقاله با تطبیق نتایج نشان داده، برای سهولت فروش تراکم که یکی از مهمترین دلایل نابسامانی کلان شهرهای ایران از جمله تهران می‌باشد ساختار کمیسیون ماده «5» شورای عالی شهرسازی تغییر یافته است. و با نبودن نهاد فقهی- حقوقی همانند شورای نگهبان در ساختار این کمیسیون و شورای عالی این شورا از منظر حقوقی و شرعی دچار مشکل جدی شده است. هم اکنون دیوان عدالت اداری در موارد خاصی که از مصوبات شکایتی مطرح شود، از شورای نگهبان استعلام می‌نماید در برخی از موارد اختیارات قانونی کمیسیون ماده «5» بعنوان دلیل شرعی بودن آن اعلام شده که البته اختیارات ضرورتاً مجوز شرعی بودن آنها نمی‌باشد. لذا پیشنهاد می‌شود در راستای تهیه و تدوین مصوباتی که در انطباق با قواعد فقهی ـ حقوقی شریعت اسلامی باشند، شورای فقهی–حقوقی با حضور کارشناسان و متخصصان حقوق اسلامی و فقه معماری و شهرسازی در شورای عالی شهرسازی تشکیل شود.لازم به ذکر است که هیچ قاعده و قانونی در حوزه زندگی شهری نباید رذایل اخلاقی را رشد دهد و فضایل اخلاقی چون توجه به حلال و پرهیز از حرام را در نزد مردم کوچک و حقیر جلوه دهد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سیدمجید هاشمی طغرالجردی | seyyed majid hashemi toghroljerdi


نشانی اینترنتی http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-182-66&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ایده های فضائی- هندسی، نمادها، آرایه ها، احجام و غیره)
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات