فصلنامه ادبیات داستانی سابق، جلد ۵، شماره ۱، صفحات ۹۱-۱۱۵

عنوان فارسی آسیب‎شناسی «روایت ذهنی» در نخستین نمونۀ «تک‎گویی درونی» داستان فارسی: داستان کوتاه «فردا» از صادق هدایت
چکیده فارسی مقاله روایت ذهنی یکی از شیوه‎های رایج روایت در داستان مدرنیستی است که نویسندۀ آن، شخصیّت را در کانون داستان قرار می‎دهد و تمام داستان را، به مثابۀ عرضه‎گاه مستقیم جریان ذهن و اندیشۀ شخصیّت - در مرحلۀ پیش از گفتار، یا در مرحلۀ گفتار - می‎نویسد. چنین رویکردی به روایت، طبیعتاً، نظام زیبایی‎شناختی و معرفت‎شناختی نوینی را ایجاب می‎کند و نویسندۀ روایت ذهنی برای دست‎یابی به آن نظام، هم‌زمان، پنج مؤلّفه «زمان» «مکان» «پیرنگ» «شخصیّت‎پردازی» و «صدای راوی» را در ساخت و پرداختی مدرنیستی و ذهنی عرضه می‎کند. کیفیّت پردازش این مؤلّفه‎ها علاوه بر آنکه سازندۀ صورت و ساختار اثر است، آشکارکنندۀ مبانی معرفتی نویسندۀ آن نیز هست؛ چراکه هدف غایی در روایت ذهنی، عرضۀ دغدغه‎های ذهنی شخصیّت مسئله‌دار و نمایش محدودیّت شناختی و ادراکی او است. هدایت که در سه قطره خون (1311) و بوف کور (1315) خود را به عنوان پایه‎گذار مدرنیسم ادبی در داستان ایرانی شناسانده بود، بعدها در داستان کوتاه «فردا» (1325) آگاهانه کوشید روایتی ذهنی خلق کند و پایه‎گذار این شیوه در داستان فارسی هم باشد. او برای نخستین بار در داستان فارسی، تک‎گویی درونی دو شخصیّت داستان (مهدی و غلام) را در کنار هم قرار می‎دهد و در زمانی ذهنی، به طور مستقیم جریان ذهن و اندیشۀ آن دو را عرضه می‎کند. در مقالۀ حاضر، بر پایۀ چارچوب نظری فوق، به تحلیل روایت ذهنی در داستان کوتاه «فردا» پرداخته‎ایم و کوشیده‎ایم با نگاهی انتقادی، ضعف و قوّت روایت ذهنی این اثر را در دو حوزۀ صورت و محتوا نشان دهیم تا میزان توفیق هدایت در این شیوۀ روایت معلوم شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی The Impairment of Mental Narration in the First Example of Soliloquy in Persian Story: The Short Story Entitled Tomorrow by Sadegh Hedayat
چکیده انگلیسی مقاله Mental narration is one of commonest methods of narrating in Modernist stories, in which the writer has centralized the character and all of the story provides a field to directly present the character's thought and his reflection in the level of prologue or conversation. Such approach naturally narrates the aesthetic organ, the novice epistemology, therefore the writer of mental narration has concomitantly presented five features of time, place, plot, characterization, the narrator's voice to access that organ. The quality of process not only makes the structure of literary works, but also it reveals the internal comprehension of writer, because the final aim of mental narration is to present the mental obsessions of characters, limitations, and their perceptions. Hedayat's Three Bloods (1311) and Blind Owl (1315) introduced himself as the founder of literary modernism in Iranian stories. Later, in the short story of Tomorrow (1325) he consciously tried to create the mental narration, he has found this method in Persian stories. He, at first, matched the soliloquy of two characters (Mahdi and Gholam), in order to present their thoughts and reflections. The present study has based on the aforementioned, theoretical approach, to analyze mental narration in the short story of Tomorrow, it is an attempt to critically to depict the weak and strong points of mental narration in the work, in order to emancipate his success.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله فواد مولودی |
استادیار پژوهشکدۀ تحقیق و توسعۀ علوم انسانی سمت


نشانی اینترنتی http://rp.razi.ac.ir/article_700_cc6e03f662ae2876b895ed91215381c3.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2132/article-2132-427961.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات