این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فلسفه و کلام اسلامی، جلد ۵۸، شماره ۱، صفحات ۸۱-۱۰۲
عنوان فارسی اشکالات تفتازانی بر این‌همانی وجود مطلق و واجب الوجود از منظر ابن عربی‌
چکیده فارسی مقاله تصورات مختلف از خدا (conceptions of God) یکی از بنیادین‌ترین بحث‌های فلسفۀ دین است. یکی از تصورات خاص از خدا که همواره مناقشه‌برانگیز بوده است، تصور محیی الدین ابن عربی از خداست. ابن عربی خدا را همان وجود مطلق می‌داند، به دیگر سخن، خدا و وجود مطلق را این‌همان می‌داند. یکی از برجسته‌ترین الاهی‌دانانی که به نقد انگاشت ابن عربی از خدا پرداخته است، شیخ سعد الدین تفتازانی می‌باشد که در کتاب شرح‌ المقاصد خود اشکالات متعددی بر نظریۀ ابن عربی وارد ساخته است، از جمله: عدم تحقق وجود مطلق در عالم خارج، تحقق وجود مطلق در ضمن وجودات جزئی، واجب الوجود بودن تمام موجودات، کثرت وجود مطلق و عدم کثرت واجب الوجود، تشکیک وجود مطلق و عدم تشکیک واجب الوجود، اشتراک معنوی وجود مطلق و عدم اشتراک معنوی واجب الوجود، بداهت وجود مطلق و عدم بداهت واجب الوجود، عدم اتصاف وجود مطلق به علم و قدرت و اراده و اتصاف واجب تعالی به علم و قدرت و اراده، بی‌معنایی اموری از قبیل دعا و انزال کتاب‌ آسمانی و ارسال رسل. در این نوشتار ضمن تقریر تصور ابن عربی از خدا، و همچنین تصور تفتازانی از خدا و انتقادهای او به ابن عربی نیز بیان و تحلیل می‌شوند. این پژوهش‌ نخستین پژوهش در زبان فارسی است که به صورت‌بندی منطقی اشکالات تفتازانی، بر اساس متن شرح‌ المقاصد، می‌پردازد و نویسنده می‌کوشد بدون رجوع به جوابیه‌های متأخر به بازنگری اشکالات تفتازانی بپردازد. بر اساسِ دستاوردِ این پژوهش، خلط تفتازانی میان معنای فلسفی وجود مطلق و معنای عرفانی وجود مطلق سبب شده است که اشکالات پیش‌گفته را مطرح کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ابن عربی،تفتازانی،وجود مطلق،کلّی سعه‌ای،تصورات مختلف از خدا،
عنوان انگلیسی God as Absolute Existence in Ibn ʿArabī: al-Taftāzānī’s Refutations of Akbarian Metaphysics
چکیده انگلیسی مقاله Throughout Islamic intellectual history, a wide range of conceptions of God have been articulated, among which the problematic view of Ibn ʿArabī—identifying God with Absolute Existence (al-wujūd al-muṭlaq)—stands out. Numerous critiques have been leveled against this identification, but the objections of Saʿd al-Dīn al-Taftāzānī are particularly notable for their originality, clarity, and lasting influence on post-classical Islamic thought. In his Sharḥ al-Maqāṣid, al-Taftāzānī formulates several arguments against Ibn ʿArabī’s conception of God, focusing on the philosophical notion of Existence. Al-Taftāzānī regards Absolute Existence as a maʿqūl thānī (secondary intelligible), a universal concept in the mind with no extra-mental reality, which is instantiated only through its particular instances in the external world. He contends that this notion of Absolute Existence cannot be identical with God (or Necessary Existence), since God is an actual entity (ḥaqīqat fī al-khārij) and not merely a mental concept. This article critically examines al-Taftāzānī’s objections, arguing that his reading is misleading and that his refutation is grounded in a conception of Absolute Existence that differs significantly from that held by Ibn ʿArabī and his followers. Having contextualized al-Taftāzānī’s objections, I have sought to reconsider and rearticulate Ibn ʿArabī’s conception of God.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ابن عربی,تفتازانی,وجود مطلق,کلّی سعه‌ای,تصورات مختلف از خدا
نویسندگان مقاله طه عبداللهی سهی |
دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، گروه فلسفۀ دین، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

امیر عباس علی زمانی |
دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران،

نشانی اینترنتی https://jitp.ut.ac.ir/article_102484_7d8f0cc43d0412c829713132aeff373d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات