|
|
فقه و اصول، جلد ۵۷، شماره ۲، صفحات ۱۱-۳۴
|
|
|
| عنوان فارسی |
نگاهی نو به جایگاه عدالت شاهد و طُرُق احراز آن، در فقه و حقوق ایران |
|
| چکیده فارسی مقاله |
تبصرۀ مادۀ 195 قانون مجازات اسلامی با بیانی مُغلَق، اکتفا به «حسن ظاهر» را برای «شهادت» به عدالت گواهان ناکافی دانسته و تعدیل و تزکیۀ شهود را منوط به علم و اطمینان کرده است. هرچند باتوجه‌به مبانی فقهی این ماده می‌توان گفت که برخلاف شهود تزکیه، شخص قاضی می‌تواند به حسن ظاهر شاهدان به‌عنوان امارۀ تعبدی بر عدالت آن‌ها اعتماد کرده و شهادت ایشان را بینۀ شرعی قلمداد کند؛ اما امروزه باتوجه‌به گستردگی روابط اجتماعی، به‌ندرت موردی یافت می‌شود که قاضی، شاهدان را به حسن ظاهر و عدالت بشناسد تا بتواند از بینۀ شرعی و آثار اثباتی تعبدی آن سخن گوید. ازاین‌رو به قاضی اجازه داده شده که به گواهی گواهانی که عدالت آن‌ها احراز نشده است، در حد یک «امارۀ قضایی» و طریق عقلایی و غیرتعبدیِ کشف واقع ترتیب اثر دهد و در این صورت، دیگر بحث نصاب شهود و نوع دعوا مطرح نبوده و اعتبار گواهی گواهان در گروِ انگیختنِ علم یا ظن برای دادرس خواهد بود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
عدالت،شاهد،حسن ظاهر،شیاع،معاشرت،امارۀ تعبدی،امارۀ قضایی، |
|
| عنوان انگلیسی |
A New Perspective on the Status of a Witness’s Moral Integrity and Its Means of Verification in Iranian Law and Jurisprudence |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The Note to Article 195 of the Islamic Penal Code states, albeit in vague terms, that merely having a “good outward appearance” (ḥusn-i ẓāhir) is insufficient for testifying the moral integrity of the witness. This Note states that affirming the uprightness and attesting the purity (taʿdīl and tazkiyah) of a witness requires actual knowledge and certainty. However, given the jurisprudential foundations of this Article, it may be argued that unlike the case of attesting the purity (shuhūd-i tazkiyah), the judge can rely on the witness’s good outward appearance as a binding legal presumption (amāra-yi taʿabbudī) of their integrity and therefore accept their testimony as clearly valid (bayyini-yi sharʿī). However, since social relations have expanded today, it is rare for a judge to personally know the witness by their good outward appearance and integrity and to speak of clear validity (bayyini-yi sharʿī) and its binding evidentiary effects. Therefore, the judge is allowed to treat such testimonies as a judicial presumption (amāra-yi qażāʾī), and with a rational and non-binding method of ascertaining the truth. In such cases, criteria such as the required number of witnesses and the type of conflict become irrelevant, and the value of the witness’s testimony depends on whether it convinces the judge to a degree of certainty or probability (ẓann). |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
عدالت,شاهد,حسن ظاهر,شیاع,معاشرت,امارۀ تعبدی,امارۀ قضایی |
|
| نویسندگان مقاله |
محمد مهدی الشریف |
دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
رضا قاسمی رستمی |
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکدهٔ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سید محسن قائم فرد |
استادیار گروه حقوق، دانشکدهٔ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سید وحید صادقی |
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکدهٔ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://jfiqh.um.ac.ir/article_44481_667e40e52316001994491f263eda2053.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|