|
|
متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، جلد ۲۷، شماره ۱۰۶، صفحات ۱۳۳-۱۵۸
|
|
|
| عنوان فارسی |
تساوی یا تفاوت دیه زن و مرد با رویکردی بر مبانی امام خمینی(ره) |
|
| چکیده فارسی مقاله |
درزمینۀ تفاوت دیه زن و مرد دو نظریه بیانشدهاست؛ نظر مشهور، تنصیف و دلیل عمدۀ قائلین آن تصریح برخی روایات است. در مقابل، گروهی با تمسک به عدمتصریح قرآن و مخالفت روایات تنصیف با قرآن، اصلعدالتقضایی و کرامت انسانی، به تساوی دیه فتوادادهاند. نگارنده پس از مداقه در دلایل استنادی قائلین هردو نظریه و با ملحوظ قراردادن این نکته که حکم به تفاوت دیه برگرفته از نصوص قرآنی نیست به این نتیجه رسیدهاست که برای رفع تعارض تفاوت دیه با حقوق بین‌المللی می‌توان از دو راهکار استفاده کرد: اول اینکه با استناد به مبانی نظری امامخمینی مبتنی بر فقه پویا اجتهاد در باب تساوی دیه زن و مرد بسته نیست و می‌توان با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی حکم به تساوی داد که منطبق با مصالح، عقل و عدالتاجتماعی مدنظر اسلام است و یا اینکه از یک رویکرد جدید که جمع دو نظریه است استفاده کرد؛ یعنی هم حکم تنصیف را پذیرفت و هم با استفاده از عناوینثانویه مثل مصلحت، ضرورت، حفظنظام و قاعده اهم و مهم راهکاری برای جبران مابه‌التفاوت ارائه داد.
|
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
دیه،مبانی دیه،تفاوت دیه زن و مرد،حکم تنصیف،حکم تساوی، |
|
| عنوان انگلیسی |
Equality or Difference between Male and Female Diya: An Approach Based on the Principles of Imam Khomeini |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Two primary theories address the difference between male and female diya (blood money). The popular opinion is halving, and the primary evidence of its proponents is the explicit statement of some hadiths. Conversely, another group, emphasizing the Quran's silence on the matter, the contradiction of the hadiths of halving with Quranic principles, and the demands of judicial justice and human dignity, argues for equalizing diya between genders.
After critically examining the arguments of both perspectives and noting that the ruling on differential diya lacks explicit Quranic basis, this study proposes two solutions to reconcile the conflict between traditional jurisprudence and contemporary legal norms:
First, based on Imam Khomeini's theoretical foundations rooted in dynamic jurisprudence, the door to ijtihad is not closed regarding the equality of diya for men and women. It is possible to rule for equality, considering the exigencies of time and place, which aligns with Islamic interests, reason and social justice. Alternatively, a new approach combining two theories can be used: accepting the ruling of half diya while simultaneously providing a solution to compensate for the difference using secondary titles such as expediency, necessity, maintaining the Islamic state (hifz al-nizam), and the rule of prioritizing the more important (aham wa muhim).
|
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
دیه,مبانی دیه,تفاوت دیه زن و مرد,حکم تنصیف,حکم تساوی |
|
| نویسندگان مقاله |
فاطمه مقدسی |
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
محمدصادق موسوی |
دانشیار گروه فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران.
سید ابوالقاسم نقیبی |
دانشیار گروه فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران.
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_222725_5ab4272e75322575405ddb347de922fb.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|