|
|
تحقیقات کاربردی خاک، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۳۱-۴۶
|
|
|
| عنوان فارسی |
بررسی نقش شیب بر شدت فرسایش بینشیاری در برخی خاکهای یک منطقه نیمه‌خشک استان زنجان |
|
| چکیده فارسی مقاله |
فرسایش بینشیاری یکی از رایجترین شکلهای فرسایش خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک به شمار میرود. این پژوهش با هدف بررسی نقش شیب بر فرسایش بینشیاری در برخی خاکهای منطقه نیمه‌خشک زنجان به انجام رسید. یک آزمایش صحرایی با 32 واحد آزمایشی در چهار خاک با بافت لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رس شنی و لوم رسی و چهار سطح شیب 5، 10، 15 و 20 درصد تحت باران شبیهسازی شده با شدت 40 میلیمتر بر ساعت در دو تکرار انجام گرفت. نمونههای رواناب و رسوب در بازههای زمانی 5 دقیقه از آغاز رواناب برداشت و تغییرات زمانی شدت فرسایش بینشیاری تعیین شد بر اساس نتایج، روابط معنیدار میان فرسایش بینشیاری و شیب در خاکهای مختلف وجود داشت که نشان اعتبار مدل WEPP در براورد فرسایش بینشیاری در این خاکها است. با این وجود، دقت این روابط به توزیع اندازه ذرات خاک بستگی دارد. با افزایش شیب از 5 درصد به 20 درصد در بافتهای لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رس شنی و لوم رسی، شدت فرسایش بینشیاری به ترتیب 6/5، 6/2، 8/1 و 26/2 برابر افزایش یافت. آغاز فرسایش بین شیاری در شیب 20 درصد نسبت به شیب 5 درصد برای بافتهای لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رس شنی و لوم رسی به ترتیب 66، 25، 64 و 46 درصد زودتر اتفاق افتاد. بهطور کلی نتایج نشان دادند که شیبهای 15 و 20 درصد حساسترین شیبها و دامنههای با بافت لوم سیلتی و لوم رسی حساسترین دامنهها فرسایش بینشیاری هستند. حفظ پوشش گیاهی به ویژه در دامنههای با شیب بالا بهمنظور افزایش فرصت نفوذ آب و تقویت ساختمان خاک برای مهار فرسایش بینشیاری ضروری است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
باران شبیه‌سازی‌شده،خصوصیات خاک،پوشش گیاهی،رواناب،شدت باران، |
|
| عنوان انگلیسی |
Field Investigating the Role of Slope Ongradient on Interrill Erosion in Some Soil Textures of a Semi-Arid Region of Zanjan Province |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Interrill erosion is the most common form of soil erosion in arid and semi-arid regions. This study was conducted to investigate the role of soil texture and slope gradient on interrill erosion in the semi-arid region of Zanjan. A total of 32 field experiments were done on four hillslopes with four soil textures (sandy loam, silt loam, sandy clay loam and clay loam) and slope grdadients (5, 10, 15 and 20%) under simulated rainfall with an intensity of 40 mm/h with two replications. Runoff and soil loss samles were taken at 5 min intervals from the beginning of runoff, and temporal variation of interrill erosion was determined. The results showed that the highest runoff was in clay loam (8.04 mm) and the lowest value was in silt loam (4.23 mm). As the slope increased from 5% to 20% in sandy loam, silt loam, sandy clay loam and clay loam textures, the intensity of interrill erosion increased by 5.6, 2.6, 1.8 and 2.26 times, respectively. The beginning Interrill erosion occurred 66, 25, 64, and 46% earlier in 20% slope compared to 5% slope for sandy loam, silt loam, sandy clay loam and clay loam textures respectively. In general, the results showed that the slopes of 15 and 20% are the most sensitive slopes and the texture of silt loam and clay loam are the most sensitive textures to interrill erosion. Considering the response of interrill erosion to slope steepness and soil characteristics, it is important to maintain vegetation to inhibit interrill erosion on high slopes. Strengthening soil properties, particlarly organic matter content and aggregate stability, is necessary to reduce soil surface destruction downstream. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
باران شبیه‌سازی‌شده,خصوصیات خاک,پوشش گیاهی,رواناب,شدت باران |
|
| نویسندگان مقاله |
یاسین صالحی |
گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
علی زضا واعظی |
گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://asr.urmia.ac.ir/article_121697_c46aee9536f15250a54558857fb7a321.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|