تحقیقات مالی، جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۲۷۴-۲۹۶
عنوان فارسی بررسی آثار فراگیری مالی بر رشد اقتصادی: رهیافت گشتاورهای تعمیم‌یافته و چندکی
چکیده فارسی مقاله هدف: فراگیری مالی یک چالش اجتماعی ـ اقتصادی برای سیاست‌گذاران، بازارها و مؤسسه‌های مالی است. فراگیری مالی محرک رشد اقتصادی است. در این مقاله، اثر فراگیری مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد متوسط ارزیابی و فراگیری مالی با در نظر گرفتن سه بُعد نفوذ بانکی، در دسترس بودن خدمات بانکی و کاربری محاسبه شد. دسترسی افراد به ابزارهای مالی برای مؤسسه‌های مالی، به‌منظور گسترش سهم بازاری خود ضروری به‌نظر می‌رسد. با وجود این، فراگیری مالی و دسترسی همۀ افراد به بازارهای مالی، از جنبه‌های توسعۀ اقتصادی، برای سیاست‌گذاران اهمیت زیادی دارد؛ از این رو، هدف این مقاله، نخست طراحی شاخص جامع فراگیری مالی و سپس ارزیابی آثار آن بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال ‌توسعه است.
روش: روش این پژوهش کمّی است که به‌صورت طراحی شاخص جامع فراگیری مالی با استفاده از گشتاورهای تعمیم‌یافته و چندکی، برای دورۀ زمانی 2002 تا 2022 برای 49 کشور توسعه یافته انجام شده است.
یافته‌ها: برآوردهای به‌دست‌آمده از روش پنل دیتا نشان می‌دهد که فراگیری مالی، بر رشد اقتصادی کشورهای با درآمد متوسط، اثر قوی مثبت و معنادار داشته است. اثر IFI بر رشد اقتصادی، بدون توجه به روش برآورد (اثرهای ثابت، اثرهای تصادفی و گشتاورهای تعمیم‌یافته) پایدار است و با اینکه مقدار اثر تغییر می‌کند، جهت اثرگذاری ثابت است. برآورد به‌روش چندکی نشان داد که اثرگذاری IFI بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد کمتر، بیش از کشورهای با درآمد بالا است و نشان می‌دهد IFI می‌تواند محرک مناسبی برای رشد اقتصادی کشورهای فقیر باشد. این نتیجه با بازدهی نزولی سرمایه سازگار است؛ بدین معنا که تأمین زیرساخت‌های بانکی و تعمیق فراگیری مالی در مراحل اولیه، اثرهای بیشتری در پی دارد و از اثر آن به‌تدریج کاسته می‌شود. همچنین یافته‌ها نشان داد که محیط اقتصاد کلان (نرخ تورم، باز بودن اقتصاد و تشکیل سرمایه) اثر مثبت و نرخ بیکاری اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته است. ساختار جمعیت (نرخ رشد جمعیت) و نظام سلامت (امید به زندگی) هم از عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی بوده‌اند. از این رو، بهره‌برداری از ابزارهای جدید بانکداری، مانند اینترنت بانک و همراه بانک، به‌ویژه در مناطق کم برخوردار، ارائۀ خدمات متنوع از طریق شعب، گسترش بانکداری خُرد، بهره‌برداری از اپلیکشن‌های ساده و متناسب با توانمندی‌های مردم، در توسعه و تعمیق فراگیری مالی به همراه رشد اقتصادی، نقش کانونی خواهد داشت. باید توجه شود که متوسط نرخ تورم حدود 6 درصد است و این کشورها تجربۀ تورم شتابان و دورقمی را به‌ندرت تجربه می‌کنند.
نتیجه‌گیری: نتایج برآورد به‌روش چندکی نشان می‌دهد که شاخص فراگیری مالی بر رشد اقتصادی مؤثر است. به‌جز متغیر باز بودن اقتصاد، نتایج این روش با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سازگار و هم‌سو است. برآوردها به‌روش چندکی گویای اثرگذاری بیشتر شاخص فراگیری مالی در کشورهای با درآمد کمتر است؛ بنابراین تعمیق و توسعۀ مالی برای کشورهایی که هنوز درآمد کمتری دارند، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به رونق اقتصادی کمک کند.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله رشد اقتصادی،فراگیری مالی،کشورهای در حال توسعه،گشتاورهای چندکی،
عنوان انگلیسی Investigating the Effects of Financial Inclusion on Economic Growth: A Generalized Method of Moments and Quantile Approach
چکیده انگلیسی مقاله Objective
Financial inclusion is a key driver of economic growth. This article examines the impact of financial inclusion on economic growth in middle-income countries. The study measures financial inclusion based on three dimensions: banking penetration, availability of banking services, and usage. Individuals' access to financial instruments seems necessary for financial institutions to expand their market share. However, beyond institutional interests, financial inclusion and universal access to financial markets hold significant importance for policymakers in terms of promoting economic development. Therefore, the purpose of this article is to first design a comprehensive index of financial inclusion and then evaluate its effects on economic growth in developing countries.
Methods
The research employs a quantitative approach and designs a comprehensive financial inclusion index using a generalized method of moments (GMM) and panel data covering the period from 2002 to 2022 across 49 developed countries.
 
Results
Panel data estimates indicate that financial inclusion has a strong, positive, and statistically significant impact on the economic growth of these countries. The effect of the Financial Inclusion Index (IFI) on economic growth is stable regardless of the estimation method (fixed effects, random effects, and generalized method of moments), showing consistent effectiveness. The multi-country estimation suggests that the impact of IFI on economic growth is higher in countries with lower income compared to higher-income countries, indicating that IFI can be a suitable stimulus for the economic growth of poorer countries. This aligns with the diminishing returns of capital, i.e., establishing banking infrastructure and deepening financial inclusion have more pronounced effects in the early stages and gradually diminish over time. The findings also show that macroeconomic factors (inflation rate, economic openness, and capital formation) have a positive impact, while the unemployment rate hurts economic growth. Population structure (population growth rate) and health system (life expectancy) are also influential factors in economic growth. Therefore, leveraging modern banking tools—such as Internet banking and mobile banking—particularly in underserved areas, along with offering diverse services through bank branches, expanding retail banking, and utilizing user-friendly, accessible applications, plays a pivotal role in advancing and deepening financial inclusion alongside fostering economic growth. It should be noted that the average inflation rate is about 6%, and these countries rarely experience rapid and double-digit inflation.
 
Conclusion
The results of the multi-country estimation indicate that the financial inclusion index has a significant impact on economic growth. Except for the economic openness variable, the results of this method are consistent and compatible with the generalized method of moments. The multi-country estimates suggest that the effectiveness of the financial inclusion index is greater in countries with lower income. Therefore, deepening and developing financial inclusion is crucial for countries with lower income and can contribute to economic prosperity.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله رشد اقتصادی,فراگیری مالی,کشورهای در حال توسعه,گشتاورهای چندکی
نویسندگان مقاله اکرم قریشوندی ایراک |
دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

مسعود صوفی مجیدپور |
گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

صالح قویدل دوستکوئی |
گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

محمود محمود زاده |
گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

نشانی اینترنتی https://jfr.ut.ac.ir/article_99909_5f26423c3d40444b962f10d874ca5ca1.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات