تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران، جلد ۴۰، شماره ۲، صفحات ۱۱۲-۱۲۳

عنوان فارسی ارزیابی خواص مهندسی تخته‌خرده‌چوب ساخته شده از شلتوک برنج و خرده چوب صنعتی
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: محدودیت منابع جنگلی کشور و ممنوعیت واردات چوب جهت مصرف صنایع اوراق فشرده چوبی سبب بروز مشکلات متعددی در تامین ماده اولیه لیگنوسلولزی گردیده است. لذا استفاده از پسماند منابع لیگنوسلولزی می‌تواند نقش مهمی را در این راستا ایفا نماید. تخته‌خرده‌چوب یکی از محصولات مرکب چوبی می‌باشد که در تولید آن امکان استفاده از تمامی مواد اولیه چوبی و انواع مواد لیگنوسلولزی و حتی بقایای گیاهان یکساله وجود دارد. یکی از پسماند‌های زراعی موجود در کشور شلتوک برنج می باشد که می‌تواند در تولید تخته‌خرده‌چوب مورد استفاده قرار گیرد. اما با توجه به اینکه تولید اوراق فشرده چوبی با استفاده از پسماند محصولات زراعی سبب کاهش خواص مهندسی محصول نهایی می‌گردد، لذا ارزیابی امکان استفاده از شلتوک برنج در ساخت تخته خرده چوب و بدست آوردن ترکیب بهینه از میزان مصرف این پسماند زراعی و سایر شرایط تولید از اهداف این پژوهش می‌باشد که می‌تواند کمک شایانی به بخش صنعت در خصوص استفاده از این ماده اولیه نماید.

مواد و روش‌ها: شلتوک برنج و خرده چوب صنعتی مورد نیاز در این بررسی به ترتیب از منطقه گیلان و شرکت نئوپان 22 بهمن گرگان تهیه شدند. مراحل ساخت تخته خرده چوب شامل الک کردن، خشک کردن، چسب زنی، تشکیل کیک و پرس کردن بود. در این بررسی ترکیب ماده اولیه (100% خرده چوب صنعتی، 90% خرده چوب صنعتی و 10% شلتوک، 80% خرده چوب صنعتی و 20% شلتوک، 70% خرده چوب صنعتی و 30% شلتوک) به عنوان عامل متغیر و سایر عوامل شامل مقدار مصرف چسب(10% وزن خشک خرده چوب)، دمای پرس(180 درجه سانتی‌گراد)، فشار پرس(Kg/cm2 25) و زمان پرس (4 دقیقه) ثابت در نظر گرفته شد. در مجموع با در نظر گرفتن سه تکرار برای هر تیمار، 12 تخته آزمایشگاهی ساخته شد. سپس از هر تخته نمونه‌های آزمایشگاهی بر طبق دستورالعمل EN326-1 تهیه شد. آزمون‌های مورد ارزیابی شامل اندازه‌گیری جذب آب و واکشیدگی ضخامت 2 و 24 ساعت، مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی بودند. جهت تجزیه و تحلیل آماری نیز از آزمون فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان دادند که درصد اختلاط مواد بر کلیه خواص فیزیکی و مکانیکی تخته‌های ساخته شده اثرگذار می‌باشد به طوری که افزایش مصرف شلتوک برنج در ترکیب ماده اولیه، سبب کاهش مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی و افزایش جذب آب و واکشیدگی ضخامت 2 و 24 ساعت تخته‌های ساخته شده گردید.

نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این بررسی نشان دادند که استفاده از کلش برنج با مقادیر کم (تا 10% ترکیب ماده اولیه) می‌تواند تخته هایی با خواص فیزیکی و مکانیکی قابل قبول ارائه نماید؛ اما در مقادیر بالاتر باعث افت خواص فیزیکی و مکانیکی تخته‌ها می‌گردد. لذا مقادیر کم پسماند لیگنوسلولزی شلتوک برنج در ترکیب با خرده چوب صنعتی می‌تواند به عنوان مواد اولیه مناسب در صنعت تخته‌خرده‌چوب مورد استفاده قرار گیرد.
. . . . . .
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تخته خرده چوب،شلتوک برنج،خواص فیزیکی و مکانیکی،

عنوان انگلیسی Evaluation of engineering characteristic of particleboard made from rice husk and industrial wood particles
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: The country's forest resources limitation and prohibition of wood import, have caused several problems in providing lignocellulosic raw materials. Therefore, the use of lignocellulosic waste resources shows important role in this field. Particleboard is one of the wood composite products which can be produced using various types of lignocellulosic materials such as agricultural residue. One of the available agricultural wastes in the country is rice husk, which can be used in production of particleboard. However, the use of agricultural lignocellulosic residues impose negative impact on engineering characteristic of produced boards. Therefore, the objective of this research is to evaluate the possibility of rice husk application in particleboard production and also obtain an optimal composition of raw material and the other production conditions.
Methodology: Rice husk and industrial wood particles were collected from the Gilan province and 22 Bahman Particleboard Company, respectively. The steps in particleboard production included screening, drying, gluing, formation and pressing. In this study, the composition of raw material (100% industrial wood particles, 90% industrial wood particles and 10% rice husk, 80% industrial wood particles and 20% rice husk, 70% industrial wood particles and 30% rice husk) was considered as a variable factor and the other factors including the resin consumption (10% based on dry weight of the board), pressing temperature (180 °C), pressing pressure (25 kg/cm2) and pressing time (4 minutes) were considered as fixed factors. A total of 12 laboratory boards with three replications were produced for each treatment. Then, the samples were prepared from each board according to the EN326-1 guidelines. Physical and mechanical tests included measurement of water absorption and thickness swelling after 2 and 24 hours of immersion in water, bending strength, modulus of elasticity and internal bonding. The results were analyzed based on a complete randomized design within the framework of a factorial experiment by SPSS software. Duncan's multiple range test was used to compare mean values.
Results: The results of this study showed that the composition of raw materials affects all physical and mechanical properties of manufactured boards. Increasing of rice husk consumption decreased the bending strength, modulus of elasticity and internal bonding and also increased the water absorption and thickness swelling after 2 and 24 hours immersion in water.
Conclusion: In general, the results of current study revealed that consumption of rice husk in small quantity (up to 10% composition of the raw material) can provide boards with acceptable physical and mechanical properties; but higher amounts, lead to a decrease in physical and mechanical properties of the boards. Therefore, small amounts of rice husk can be used as substituted raw materials in combination with industrial wood particles in particleboard industry.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تخته خرده چوب,شلتوک برنج,خواص فیزیکی و مکانیکی

نویسندگان مقاله رضا حاجی حسنی |
دانشیار، بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایران

کامیار صالحی |
استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

فرداد گلبابائی |
بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن، ‌مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

هاشم رهامین |
استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

میثم مهدی نیا |
استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران


نشانی اینترنتی https://ijwpr.areeo.ac.ir/article_133363_934c26dc4b14118c8d38355d22df4bbe.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات