به زراعی کشاورزی، جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۲۶۱-۲۷۶

عنوان فارسی ارزیابی روش‌های مختلف مدیریت علف‌های هرز بر ویژگی‌های عملکردی و فیتوشیمیایی ‌رازیانه
چکیده فارسی مقاله هدف: کشت­و­کار رازیانه به‌دلیل بازار مناسب و کاربردهای متنوعی که در صنایع غذایی و دارویی دارد، در حال توسعه است. یکی از مهم­ترین عوامل خسارت­زا در مزارع رازیانه، علف‌های هرز هستند. بنابراین، دست­یابی به مناسب­ترین روش کنترل علف‌های هرز مزرعه رازیانه از ضروریات است. روش پژوهش: در این پژوهش تأثیر 11 روش مختلف کنترل علف‌های هرز شامل علف‌کش­های گلایفوسیت، پاراکوات، آفالون، دیورون و سرکه، یک­بار کولتیواسیون، دو بار کولتیواسیون، وجین دستی، آتش شعله­افکن، آلوده به علف هرز و عاری از علف هرز، بر رشد علف‌های هرز و نیز ویژگی­های رشدی، عملکردی، و فیتوشیمیایی رازیانه شامل میزان اسانس و ترکیبات تشکیل‌دهنده آن، مطالعه گردید. آزمایش مذکور در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سال 1400 در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام گرفت. یافته­‌ها: تیمار علف‌کش بر صفات وزن خشک اندام هوایی، وزن هزاردانه، عملکرد میوه، محتوای اسانس و عملکرد اسانس رازیانه و نیز وزن خشک علف‌های هرز تأثیر معنی­داری داشت، اما ارتفاع بوته و تعداد چتر در بوته رازیانه تحت تأثیر معنی­دار تیمار علف‌کش قرار نگرفتند. بیش‌ترین میانگین عملکرد میوه رازیانه در هکتار (95/3 تن) متعلق به تیمار عاری از علف هرز بود و به‌دنبال آن تیمارهای وجین دستی و دیورون قرار داشتند (به­ترتیب 63/3 و 3/3 تن در هکتار). کم‌ترین علف­هرز (54/3 گرم در مترمربع) از تیمار عاری از علف هرز به­دست آمد که البته با تیمارهای وجین دستی و آتش شعله­افکن تفاوت معنی­داری نداشت. محتوای اسانس میوه‌های رازیانه در تیمارهای اعمال­شده (غیر از تیمار عاری از علف هرز) تفاوت معنی­داری با هم نداشتند. بیش‌ترین عملکرد اسانس (3/133 لیتر در هکتار) از میوه‌های تیمار وجین دستی، و کم‌ترین آن (9/63 لیتر در هکتار) از تیمار گلایفوسیت به­دست آمد. ترکیبات غالب اسانس در همه تیمارها یکسان و شامل آنتول، فنکون و د-لیمونن بودند. بیش‌ترین مقدار ترکیبات آنتول (53/73 درصد)، فنکون (21/12 درصد) و د-لیمونن (56/11 درصد) به­ترتیب در تیمارهای گلایفوسیت، آلوده به علف هرز و سرکه مشاهده گردید. نتیجه‌­گیری: چنانچه هدف حذف قابل‌قبول علف‌های هرز، عملکرد بیش‌تر میوه و اسانس همراه با کم‌ترین آسیب به محیط زیست باشد، بعد از تیمار عاری از علف هرز، تیمار وجین دستی برترین تیمار بود. اما چنانچه علاوه بر دست­یابی به عملکرد بالای محصول، کاهش هزینه­های کنترل علف هرز نیز مدنظر باشد، تیمار دیورون برتر بود. از نظر کیفیت اسانس (میزان بالای آنتول و فنکون و میزان کم استراگول)، تیمار آلوده به علف هرز برترین بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آنتول،‌ اسانس،‌ پاراکوات،‌ علف‌کش،‌ گلایفوسیت،

عنوان انگلیسی Evaluation of Different Weed Management Practices on Yield and Phytochemical Properties of Fennel
چکیده انگلیسی مقاله Objective: The cultivation of fennel is expanding due to its favorable market demand and various applications in the food and pharmaceutical industries. Weeds are one of the most important factors causing damage in fennel fields. As a result, it is essential to identify the most effective method for weeds control in fennel cultivation. Methods: In this research, the effects of 11 different weed control methods, including glyphosate, paraquat, afalon, diuron, vinegar, one-time cultivation, two-time cultivation, hand weeding, flame weeding, weed-infested, and weed-free conditions, on weeds growth, as well as the yield-attributed and phytochemical characteristics of fennel such as essential oil content and components, were studied. The experiment was carried out as a randomized complete block design in 2021 at the Faculty of Agriculture, University of Kurdistan. Results: Herbicide treatment had a significant effect on the dry weight of aerial parts, thousand seed weight, fruit yield, essential oil content, and yield of fennel, as well as the dry weight of weeds. However, the plant height and the number of umbels per plant of fennel were not significantly affected by the herbicide treatment. The highest fennel fruit yield (3.95 tons/ha) was obtained in the weed-free treatment, followed by hand weeding and diuron treatments, which produced 3.63 and 3.3 tons/ha, respectively. The lowest weed dry weight (3.54 g/m²) was recorded in the weed-free treatment, though it was not significantly different from the hand weeding and flame weeding treatments. The essential oil content of fennel fruits did not differ significantly among the treatments (except the weed-free treatment). The highest essential oil yield (133.3 L/ha) was obtained from the fruits of the hand weeding treatment, while the lowest yield (63.9 L/ha) was found in the fruits of the glyphosate treatment. The dominant compounds in the essential oil were similar in all treatments and included anethole, fenchone, and d-limonene. The highest amount of anethole (73.53%), fenchone (12.21%), and d-limonene (11.56%) were observed in the glyphosate, weed-infested, and vinegar treatments, respectively.   Conclusion: If the aim is proper weed control and achieving higher fruit and essential oil yield with minimal environmental damage, hand weeding was the best treatment after the weed-free condition. If, in addition to fennel yield, reducing weed control costs is also considered, the diuron was the best treatment. In terms of essential oil quality, characterized by high amounts of anethole and fenchone, and a low level of estragole, the weed-infested treatment was the most favorable
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آنتول,‏ اسانس,‏ پاراکوات,‏ علف‌کش,‏ گلایفوسیت

نویسندگان مقاله رامین خلیلی |
گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

جلال خورشیدی |
استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان

سیروان بابایی |
گروه مهندسی ژنتیک و تولید گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران


نشانی اینترنتی https://jci.ut.ac.ir/article_102110_6305d40c9a95a2f6e784d8aa22b27ac5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات