پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، جلد ۵۷، شماره ۲، صفحات ۱۵۷-۱۷۹
عنوان فارسی نقشِ مکان‌‌های مقدّس در هویّت‌جویی مسلمانان در برابر صلیبیان
چکیده فارسی مقاله بناهای مذهبی، مانند مساجد، مزارات اولیا و انبیا، مقام‌ها، بیوت برجای‌مانده از سادات و شیوخ مسلمانان از‌جمله مکان‌های مقدّسی است که نه‌تنها یکی از مهم‌ترین نمادهای هویّتی در جوامع اسلامی، همواره موجب بازشناساندن این جوامع از غیر بوده، بلکه هرگونه توهین و تعرّض به‌این مکان‌ها، واکنش‌های مشابهی ازسوی مسلمانان مناطق مختلف به‌دنبال داشته است. نمونه‌پژوهی تاریخ جنگ‌های صلیبی در سده‌های میانه، که به‌اشغال شهرهای اسلامی و مکان‌های مقدّس آنها ازسوی مسیحیان انجامید، این مسئله را به‌خوبی نمایان می‌سازد؛ از‌این‌رو پژوهش حاضر با روش تببین تاریخی داده‌ها، به‌مطالعه نحوه أثرگذاری مکان‌های مقدّس شام در رویارویی مسلمانان با مهاجمان صلیبی و چگونگی هویّت‌جویی آنها پرداخته است. دستاورد پژوهش نشان داد که باورمندی مسلمانان به‌قداست برخی مکان‌ها در ایجاد همبستگی عاطفی و گروهی میان آنها، تحریک عواطف و غیرت دینی آنها برای انجام اقدامات جهادی، تلاش برای باز‍پس‌گیری شهرهای اشغالی و حفظ چهره اسلامی آنها نقش به‌سزایی داشته که درباره بیت المقدس به‌اوج رسیده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بیت‌المقدس،جنگ‌های صلیبی،مزارات،مساجد،مکان‌های مقدّس،هویّت دینی و اجتماعی،
عنوان انگلیسی The Role of Holy Places in the Search for Muslim Identity in Confrontation with the Crusaders
چکیده انگلیسی مقاله Religious structures such as mosques, shrines of prophets and saints (maqāmāt, mazārāt), and the residences of sayyids and Muslim shuyūkh have long functioned not only as symbols of Islamic religious identity but also as powerful markers that distinguished Muslim communities from others. Throughout Islamic history, any act of desecration or insult toward these sites has elicited strong, often unified reactions across disparate Muslim regions. The experience of the Crusades in the medieval period-marked by the occupation of Islamic cities and their sacred landmarks by Christian forces-vividly exemplifies this phenomenon. This article examines the significance of the sacred places of Bilād al-Shām (Greater Syria) in shaping Muslim resistance against the Crusaders and in fostering a renewed sense of collective Islamic identity. Utilizing a historical-interpretive method, the study demonstrates that Muslim belief in the sanctity of certain sites played a critical role in generating emotional and communal solidarity, galvanizing public sentiment, and inspiring religious fervor and jihād-oriented responses. These dynamics were especially pronounced in the case of al-Quds, where the intersection of spiritual devotion and geopolitical struggle reached its zenith.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بیت‌المقدس,جنگ‌های صلیبی,مزارات,مساجد,مکان‌های مقدّس,هویّت دینی و اجتماعی
نویسندگان مقاله معصومه آبانگاه ازگمی |
استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران،

احمد بادکوبه هزاوه |
استاد گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران،

نشانی اینترنتی https://jhic.ut.ac.ir/article_100903_2c6c97a3fa8b007e0af19d44c342f4dd.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات