پژوهشنامه بازرگانی، جلد ۲۹، شماره ۱۱۳، صفحات ۲۹-۷۰
عنوان فارسی شناسایی و تدوین معیارهای دخیل در الگوی رفتار خرید بر اساس ریسک‌های زنجیره تامین
چکیده فارسی مقاله شرایط زندگی امروز به‌دلیل تغییرات روزافزون جهان در قرن اخیر تغییر کرده است، شرایطی که زنجیره‌های تأمین با آن روبه‌رو هستند و از آن تأثیر می‌پذیرند نیز دچار تغییر شده است. مدیران با شرایط ناشناخته‌تر و ریسک‌های جدیدی روبه‌رو می‌شوند که لازم است خود را برای مدیریت فعال و مؤثر آن‌ها آماده سازند؛ درنتیجه امروزه مدیریت ریسک زنجیره‌تأمین توجه زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تدوین معیارهای دخیل در الگوی رفتار خرید بر اساس ریسک‌های زنجیره‌تأمین بود. پژوهش حاضر از نوع رویکرد آمیخته و به‌صورت کیفی و کمی  است. جامعه آماری در بخش اول پژوهش که دارای بخش‌های کیفی است، شامل مدیران شرکت‌های فعال در مجتمع فولاد مبارکه بود که به روش غیر تصادفی و هدفمند انتخاب شد. نمونه‌گیری در بخش کیفی نیز به‌صورت هدفمند بود که 12 نفر از مدیران شرکت فولاد مبارکه با توجه به اشباع نظری به‌عنوان نمونه نهایی بخش کیفی انتخاب شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گرفت. بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. نتایج پژوهش حاضر، نشان‌دهنده شناسایی تعداد 63 کدباز، 15 خرده مقوله یا مفهوم و 6 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شاملِ شرایط علی (قدرت تأمین، ریسک‌های لجستیک، امنیت اطلاعات)؛ مقولۀ محوری (انتقال دانش و تجربیات)؛ راهبردها (ارزیابی پایداری مالی، استفاده از فناوری، توسعه روابط مستمر)؛ شرایط مداخله‌ای (توانایی ارزیابی و مدیریت ریسک، انعطاف‌پذیری و راه‌کارهای جایگزین)؛ زمینه (ثبات سیاسی و اقتصادی، کیفیت و استانداردها، رعایت قوانین و مقررات، قدرت مذاکره و شرایط قراردادی)؛ پیامدها (بهبود کیفیت محصولات، مدیریت بهتر ریسک‌ها)؛ رفتار خرید شرکت‌های فعال در مجتمع فولاد مبارکه در انتخاب تأمین‌کنندگان خارجی بر اساس ریسک‌های زنجیره‌تأمین و روابط بین ابعاد مختلف و عناصرشان را انعکاس می‌دهند. در بخش کمی مدل حاصل از روش تئوری داده بنیاد، به‌منظور پیمایش مدل در سایر خوشه‌ها و اطمینان از تائید بودن، با روش معادلات ساختاریافته مورد آزمون قرار گرفت. برای ارزیابی مدل پژوهش، 80 نفر از کارکنان شرکت‌های فعال در مجتمع فولاد مبارکه مورد آزمون قرار گرفتند. در ارزیابی کمی مدل، از مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار Smart PLS استفاده گردید. نتایج پیمایش، حکایت از تأیید کامل مدل حاصل از روش تئوری داده بنیاد داشت. نتایج حاصل از تحلیل داده‌های پیمایش نشان داد که شاخص‌های برازش مدل، بارهای عاملی و روایی همگرا و واگرا در سطح مطلوبی قرار دارند و داده‌های تجربی از ساختار مفهومی پیشنهاد شده حمایت می‌کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله رفتار خرید / ریسک / زنجیره‌تأمین،
عنوان انگلیسی Identifying and Compiling Criteria Influencing Purchasing Behavior Patterns in the Context of Supply Chain Risks
چکیده انگلیسی مقاله The living conditions of the modern world have undergone significant changes due to rapid transformations, profoundly impacting supply chains. Managers now operate in increasingly uncertain environments, facing new risks that demand effective management strategies. As a result, supply chain risk management has become a critical area of focus. This study aims to identify and develop criteria for purchasing behavior patterns in the context of supply chain risks. A mixed-method approach was employed. In the qualitative phase, the statistical population comprised managers from companies within the Mobarakeh Steel Complex, selected through purposive sampling. Twelve managers were chosen based on theoretical saturation. Data analysis involved open, axial, and selective coding, culminating in the development of a qualitative model. The findings revealed 63 open codes, 15 subcategories, and six main categories: causal conditions (supply power, logistics risks, information security), the central category (knowledge transfer), strategies (financial sustainability, technology use), intervening conditions (risk assessment, flexibility), contextual factors (political stability, quality standards, regulations), and outcomes (product quality improvement, enhanced risk management). In the quantitative phase, the grounded theory model was tested using structural equation modeling, with a survey of 80 employees from the Mobarakeh Steel Complex. The results validated the model’s robustness.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله رفتار خرید / ریسک / زنجیره‌تأمین
نویسندگان مقاله علیرضا زمانی |
دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، گرایش بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد امارات متحده غربی.

محمدرحیم اسفیدانی |
دانشیار، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

علی محقر |
استاد تمام، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_721155_c5dbd18c7dd8a5a637b903b6625530f2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات