فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت، جلد ۱۲، شماره تابستان ۹۹ - مسلسل ۴۴، صفحات ۷-۳۸

عنوان فارسی فطرت به مثابه یک نظریه انسان‌شناختی رقیب برای علوم انسانی مدرن
چکیده فارسی مقاله امروزه به نظر می‌رسد که دیدگاه داروین دربارۀ ماهیت انسان، به نحوی زیربنای انسان‌شناسی اومانیستیِ مدرن قرار گرفته است و تمامی مسائل انسان در حد یک حیوان تکامل‌یافته و در افق غریزه تحلیل می‌شود. در مقابل، آنچه در معارف اسلامی، انسان را موجود ویژه می‌کند، بهره‌مندی او از حقیقتی متعالی به نام «روح» یا «فطرت انسانی» است. با اینکه برخی از متفکران در فرهنگ اسلامی، فطرت را «ام‌المعارف» دانسته‌اند، اما حق این است که تاکنون «فطرت» به عنوان یک نظریه منسجم که بتواند در مقایسه با دیدگاه‌های رقیب در عرصه علوم انسانی و اجتماعی لوازم خود را بروز دهد، ارائه نشده است. در این مقاله تلاش شده است ایده «فطرت»، در قبال برخی از دوگانه‌های مهم اندیشه غربی، در افق یک نظریه بازسازی شود، و برخی از زوایای آن، به نحو انضمامی در ساحت انسان‌شناسی نشان داده شود؛ نوعی انسان‌شناسی‌ که از کلی‌گویی‌ فراتر رود و بتواند به عنوان مبنایی در ساحت علوم انسانی و اجتماعی در قبال نظریه‌های غربی به کار گرفته شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فطرت، نظریه تکامل، انسان، علوم انسانی، علوم اجتماعی، داروین،

عنوان انگلیسی Primordial Nature, Fiṭrah, as a Competitive Anthropological Theory Against the Modern Humanities
چکیده انگلیسی مقاله  
Today, it seems that Darwin's theory of human primordial nature underlies modern humanist anthropology, and that all human problems are analyzed as those of an evolved animal on the horizon of instinct. On the contrary, what makes man a special being in Islamic teachings is his enjoyment of a transcendent truth called "soul" or "human primordial nature". Although some thinkers in Islamic culture have considered human primordial nature as the origin for all kinds of consciousness "umm al-ma`ārif", it is right to present "it" as a coherent theory that can express its consequent requirements in comparison with competing views in the field of humanities and social sciences. In this article, an attempt has been made to reconstruct the idea of ​​"primordial nature" as a theory against some important dualities of Western thought, and to show some of its aspects concretely in the field of anthropology; An anthropology that goes beyond what generally saying and can be used as a basis in the humanities and social sciences.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله فطرت, نظریه تکامل, انسان, علوم انسانی, علوم اجتماعی, داروین

نویسندگان مقاله حسین سوزنچی |
دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم


نشانی اینترنتی http://pwq.bou.ac.ir/article_69264_36558704d3656ff1dfe8cca7852ea272.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات