|
|
اسلام پژوهان، جلد ۹، شماره بیست و چهارم- زمستان ۱۴۰۱، صفحات ۱۳۹-۱۷۶
|
|
|
| عنوان فارسی |
نقش و جایگاه اخلاق قرآنی در زندگی و تمدن انسانها |
|
| چکیده فارسی مقاله |
اکثر مسائل اخلاقی بلکه همه آنها، آثاری در زندگی اجتماعی بشر دارد، اعم از مادّی و معنوی، و جامعه انسانیّت منهای اخلاق مفهوم واقعی خود را از دست می‌دهد. تعالی روحی و نیل به فضایل و کمالات اخلاقی، از مهم‌ترین اهداف دین اسلام است و یکی از ابعاد و کارکردهای اسلام، بُعد اخلاقی آن است، و می‌توان گفت مقصود اصلی از همه اوامر و نواهی دینی تکامل اخلاقی انسان و درنهایت وصول به قرب ربوبی می‌باشد. از طرفی اخلاق، علمی است که در بهبود روابط انسان با خدا و اعضای جامعه بسیار نقش‌آفرین و تأثیرگذار است. ملکات نفسانی انسان و تزکیه و تهذیب نفس در پرتو اخلاق شکل می‌گیرد و در یک جمله سرنوشت فردی و اجتماعی انسان تحت‌تأثیر عمیق و گسترده اخلاق است. با این همه مکتب اسلام در زمینه خودسازی انسانها برنامه‌ویژه‌ای دارد که انسان می‌تواند در سایه آن نظام فکری و اخلاقی درستی برخوردار شود، خویشتن و جایگاه خود را در جهان بشناسد.
این ظرفیت اخلاق قرآنی توسط بزرگترین معلّم اخلاق پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در زندگی و تمدن انسانها ایجاد شد، همو بود که با شعار «من تنها برای تکمیل فضائل اخلاقی مبعوث شده‌ام» کار رسالت را شروع کرد و خداوند درباره خود او فرموده است: «اخلاق تو بسیار عظیم و شایسته است!» و همچنین ادامه دهنده راه وی، اوّلین کسی که علم اخلاق را تأسیس کرد امیر مؤمنان علی علیه السلام بود که در نامه معروفش (به فرزندش امام مجتبی علیه السلام) بعد از بازگشت از صفّین، اساس و ریشه مسائل اخلاقی را تبیین فرمود؛ و ملکات فضیلت و صفات رذیلت به عالی‌ترین وجهی در آن مورد تحلیل قرار گرفته است! در این نوشته با استفاده از آموزههای پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و امیر مؤمنان علی علیه السلام در پی درک صحیحی از نقش و جایگاه اخلاق قرآنی در زندگی و تمدن انسانها هستیم. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
اخلاق قرآنی،
تمدن انسانی،
معنویت،
مکاتب اخلاقی، |
|
| عنوان انگلیسی |
نقش و جایگاه اخلاق قرآنی در زندگى و تمدن انسانها |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
اکثر مسائل اخلاقى بلکه همه آنها، آثارى در زندگى اجتماعى بشر دارد، اعم از مادّى و معنوى، و جامعه انسانیّت منهاى اخلاق مفهوم واقعى خود را از دست مىدهد. تعالى روحى و نیل به فضایل و کمالات اخلاقى، از مهم‌ترین اهداف دین اسلام است و یکى از ابعاد و کارکردهاى اسلام، بُعد اخلاقى آن است، و مىتوان گفت مقصود اصلى از همه اوامر و نواهى دینى تکامل اخلاقى انسان و درنهایت وصول به قرب ربوبى مىباشد. از طرفی اخلاق، علمى است که در بهبود روابط انسان با خدا و اعضاى جامعه بسیار نقش‌آفرین و تأثیرگذار است. ملکات نفسانى انسان و تزکیه و تهذیب نفس در پرتو اخلاق شکل مىگیرد و در یک جمله سرنوشت فردى و اجتماعى انسان تحت‌تأثیر عمیق و گسترده اخلاق است. با این همه مکتب اسلام در زمینه خودسازى انسانها برنامهویژهاى دارد که انسان مىتواند در سایه آن نظام فکرى و اخلاقى درستى برخوردار شود، خویشتن و جایگاه خود را در جهان بشناسد.
این ظرفیت اخلاق قرآنی توسط بزرگترین معلّم اخلاق پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله در زندگى و تمدن انسانها ایجاد شد، همو بود که با شعار «من تنها براى تکمیل فضائل اخلاقى مبعوث شده‌ام» کار رسالت را شروع کرد و خداوند درباره خود او فرموده است: «اخلاق تو بسیار عظیم و شایسته است!» و همچنین ادامه دهنده راه وی، اوّلین کسى که علم اخلاق را تأسیس کرد امیر مؤمنان على علیه السلام بود که در نامه معروفش (به فرزندش امام مجتبى علیه السلام) بعد از بازگشت از صفّین، اساس و ریشه مسائل اخلاقى را تبیین فرمود؛ و ملکات فضیلت و صفات رذیلت به عالىترین وجهى در آن مورد تحلیل قرار گرفته است! در این نوشته با استفاده از آموزههای پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و امیر مؤمنان على علیه السلام در پی درک صحیحی از نقش و جایگاه اخلاق قرآنی در زندگى و تمدن انسانها هستیم. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
اخلاق قرآنی,
تمدن انسانی,
معنویت,
مکاتب اخلاقی |
|
| نویسندگان مقاله |
سعید سلیمانی |
فارغ التحصیل سطح چهار فقه و اصول و سطح چهار رشته اسلام و مطالعات اجتماعی موسسه حوزوی امام رضا علیه السلام،
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://iqiri.dte.ir/article_74232_6e089d66e63b201fa62d8526b2f5f3b4.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|