یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، جلد ۱۳، شماره ۲، صفحات ۱۵۹-۱۷۵

عنوان فارسی زیبا و یلدا، نخستین هیبریدهای منوژرم نسل چهارم چغندرقند با مقاومت دوگانه در برابر بیماری ریزومانیا و نماتد سیستی
چکیده فارسی مقاله در رقم‌های جدید اصلاح‌شده، مقاومت به بیماری ریزومانیا در هر دو والد پدری و مادری تثبیت شده است. برای دستیابی به این هدف، 40 سینگل‌کراس به‌عنوان والد مادری با یک والد گرده‌افشان تجارتی مقاوم به هر دو بیماری ریزومانیا و نماتد سیستی تلاقی داده شدند. به دنبال ارزیابی‌ مقدماتی هیبریدها، تعداد هشت هیبرید انتخاب شدند. هیبریدهای منتخب در آزمون تعیین ارزش زراعی طی سالهای 1400 و 1401 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در هفت منطقه آلوده به یک یا هر دو عامل بیماری مقایسه شدند. همزمان کلیه هیبرید‌ها از نظر مقاومت به نماتد مولد سیست نیز در شرایط کنترل‌شده گلخانه ارزیابی شدند. بر اساس این ارزیابی‌ها، دو هیبرید SBSI 166 و SBSI 170 گزینش و به ‌ترتیب با اسامی زیبا و یلدا وارد آزمایش تحقیقی-ترویجی شدند. بر اساس نتایج آزمایش تحقیقی-ترویجی، رقم‌های زیبا و یلدا به ‌ترتیب با میانگین عملکرد شکر سفید 11/50 و 11/32 تن در هکتار نسبت به رقم‌های شاهد بریجیتا، نیکا، آسیا، شکوفا و دنا به ‌ترتیب با میانگین عملکرد شکر سفید 10/54، 10/17، 9/45، 9/40 و 9/02 تن در هکتار برتری عملکرد 6/89، 10/16، 16/52، 16/96 و 20/32 درصدی داشتند. از نظر مقاومت در برابر نماتد مولد سیست، رقم یلدا مقاومتی نزدیک به رقم‌های شاهد خارجی و رقم زیبا مقاومتی نزدیک به رقم‌های شاهد داخلی داشت. این هیبریدها، رقم‌های دیپلویید منوژرم مقاوم به بیماری ریزومانیا و نماتد مولد سیست و مناسب کشت بهاره در مناطق مختلف کشور هستند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله چغندرقند،آلوده،بیماری،رقم مقاوم،عملکرد شکر،

عنوان انگلیسی Ziba and Yalda, the first sugar beet monogerm hybrids of the fourth generation with dual resistance to rhizomania and cyst nematode
چکیده انگلیسی مقاله In the development of new improved cultivars, resistance to rhizomania disease was confirmed in both paternal and maternal parents. To achieve this, 40 single crosses were used as maternal parents and crossed with a commercial pollinator parent resistant to both rhizomania and beet cyst nematode diseases. Following preliminary evaluations, eight hybrids were selected for further study. These selected hybrids were compared for yield in a value for cultivation and use test conducted in 2021 and 2022, using a randomized complete block design across seven locations infected with one or both disease agents. Simultaneously, all hybrids were evaluated for resistance to cyst nematode under controlled greenhouse conditions. Based on these evaluations, two hybrids, SBSI 166 and SBSI 170, were selected and entered an on-farm study as Ziba and Yalda, respectively. The on-farm study revealed that the Ziba and Yalda cultivars achieved average white sugar yields of 11.50 and 11.32 tha-1, respectively. This represented a yield advantage of 6.89%, 10.16%, 16.52%, 16.96%, and 20.32% compared to the control cultivars Brigita, Nika, Asia, Shokoufa, and Dena, which had average white sugar yields of 10.54, 10.17, 9.45, 9.40, and 9.02 tha-1, respectively. Regarding resistance to cyst nematode, the Yalda cultivar exhibited resistance comparable to foreign control cultivars, while the Ziba cultivar showed resistance similar to domestic control cultivars. These diploid monogerm hybrids, resistant to both rhizomania and cyst nematode, are suitable for spring cultivation across various regions of the country.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله چغندرقند,آلوده,بیماری,رقم مقاوم,عملکرد شکر

نویسندگان مقاله سعید صادق زاده حمایتی |
دانشیار،موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

داریوش طالقانی |
دانشیار،موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

جمشید سلطانی ایدلیکی |
استادیار، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

سعید دارابی |
مربی، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.

مهدی حسنی |
استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

پرویز فصاحت |
استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

جواد رضائی |
استادیار، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

مستانه شریفی |
مربی، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.

حیدر عزیزی |
استادیار، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

حمزه حمزه |
استادیار، بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

فتح اله نادعلی |
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران.

علی صارمی راد |
محقق، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.


نشانی اینترنتی https://rafhc.areeo.ac.ir/article_132831_7ad65fcecf77edecbfba60d5f0c46b42.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات