هنر و تمدن شرق، جلد ۱۳، شماره ۴۷، صفحات ۲۰-۲۷

عنوان فارسی مطالعۀ فرایند همسان‌سازی در جامعۀ صفوی (با بررسی پوشاک، آلات و اطوار در نگاره‌های سه مکتب تیموری، تبریز و استرآباد)
چکیده فارسی مقاله مقایسۀ نگاره‌های دورۀ صفوی با مکاتب پیش از آن گویای آن است که، صفویان به پیروی از سیاست‌های «همسان‌سازی» حکومت به‌دنبال گرایش‌های همگون‌سازی جامعه با فرهنگ‌پذیری از طریق پوشاک، آلات و اطوار بوده‌اند. این همگون‌سازی دوهزار سال پس از یکسان‌سازی هخامنشیان در ایران بی‌نظیر است چنان‌که، نُه قرن پس از ساسانیان با دین واحد رسمی نیز همگون‌سازی رخ نداده است. در دورۀ صفوی که ایران از نظر سیاسی تاحدودی یکپارچه و مذهب رسمی تشیع اعلام شده بود، این نکته خود را در وضع ظاهری مردم نیز نمایان می‌ساخت هرچند این آهنگِ اجتماعی در ولایات و شهرستان‌ها به‌دلیل دوری از کانون قدرت، نمود کم‌تری داشته است و این موضوع در مطالعۀ نگاره‌های مکاتب «ایالتی» با «درباری» عصر صفوی نیز آشکار است. در این پژوهش تلاش شده است تا فرایند همسان‌سازی در جامعۀ صفوی با استناد به منابع تصویری مکاتب هرات تیموری، تبریز 2 و مکتب ایالتی استرآباد دورۀ صفوی بررسی شود. پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی و مبتنی‌بر مطالعات کتابخانه‌ای با استناد به متون تاریخی انجام شده است. نتایج حاصل از آن در تطبیق منابع تصویری مکتب هرات، به‌عنوان یک مکتب پیش از صفوی و مکتب درباری تبریز 2 و مکتب ایالتی استرآباد به‌عنوان دو مکتب نگارگری دورۀ صفوی نشان می‌دهد که، فرایند همسان‌سازی در جامعۀ صفوی برخلاف چندسلیقگی پیش‌از آن، به شکل‌گیری یک روند و کشش عمومی برای تظاهر به فرمی یکسان و متحد از لحاظ پوشاک و حتی زبان بدن منجر شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله صفوی،‌ نگارگری،همسان‌سازی،مکتب هرات،مکتب تبریز 2،مکتب استرآباد،

عنوان انگلیسی An Investigation of the Process of “Assimilation” in The Safavid Society: An Examination of Clothes, Instruments, and Moods in the Paintings of the Three Schools of Teimurian, Tabriz and Estrabad
چکیده انگلیسی مقاله Comparing the paintings of the Safavid period with former schools shows that the Safavids, following the assimilation policies of the government, were looking for the trends of assimilation of the society by adopting culture through clothes, instruments, and manners. Such assimilation two thousand years after the achaemenid assimilation is unique in Iran. Also, centuries after the Sassanids, assimilation did not occur with the official single religion. During the Safavid era, when Iran was politically unified to some extent and the official religion was Shia, this point was also reflected in the appearance of the people. However, this social change was less felt in the provinces and cities due to the distance from the center of power, and this issue is evident in the study of the paintings of the “state” and “courtly” schools of the Safavid era.In this article, an attempt is made to investigate the process of “assimilation” in the Safavid society by referring to the visual sources of the schools of Herat Teimuri, Tabriz II, and the state school of Estrabad during the Safavid period.The current research is based on an analytical approach and library studies with reference to historical texts.The investigations obtained in comparing the pictorial resources of the Herat school, as a pre-Safavi school, the court school of Tabriz, and the state school of Estrabad as two painting schools of the Safavid period, show that the process of “homogenization” in the Safavid society, as opposed to “multiplicity” before It has led to the formation of a trend and a general tendency to pretend to be uniform and united in terms of clothing and even body language.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله صفوی,‌ نگارگری,همسان‌سازی,مکتب هرات,مکتب تبریز 2,مکتب استرآباد

نویسندگان مقاله محمد رضا شریف زاده |
استاد گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

محمد رضا ساختمان گر |
دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

ابوالفضل داودی رکن آبادی |
استاد گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.

محمد عارف |
دانشیار گروه نمایش، دانشکدۀ هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران.


نشانی اینترنتی http://www.jaco-sj.com/article_209263_b81e636251415d48b0c7d26e055fdca1.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات